Albert
Pełne imię Albert to Franz August Carl Albert Emmanuel von Sachsen-Coburg und Gotha (ur. 26 sierpnia 1819 w Coburgu, zm. 14 grudnia 1861 w Windsorze, Berkshire, Wielka Brytania). Był drugim synem Ernesta I, księcia Saksonii-Coburg-Gotha, oraz jego pierwszej żony, Ludwiki z Saksonii-Gotha-Altenburg. Albert był mężem królowej brytyjskiej Wiktorii, będąc jednocześnie jej kuzynem. Miał jednego brata, Ernesta.
Małżeństwo i rodzina
Albert poznał Wiktorię (1819–1901), która wówczas była jeszcze księżniczką, w 1835 roku. Na początku nie zwrócił jej uwagi ze względu na swój wygląd – był niezgrabnym i nieco sennym szesnastolatkiem. Dopiero cztery lata później, pojawiając się przed Wiktorią jako opalony mężczyzna o szerokich ramionach, zyskał jej zainteresowanie. 10 lutego 1840 roku ożenił się z Wiktorią, która w tym czasie była już królową. Mimo że ich małżeństwo było aranżowane, okazało się szczęśliwe – Albert darzył Wiktorię miłością, a ona nie widziała świata poza nim. Para miała dziewięcioro dzieci:
- Wiktoria (1840–1901), cesarzowa Niemiec przez 99 dni;
- Edward (1841–1910), król Wielkiej Brytanii w latach 1901–1910;
- Alicja (1843–1878), wielka księżna Hesji, matka cesarzowej Aleksandry Fiodorowny;
- Alfred (1844–1900), książę Edynburga, ojciec Marii – królowej Rumunii, oraz Wiktorii Melity – wielkiej księżnej Hesji i Rosji;
- Helena (1846–1923);
- Ludwika (1848–1939);
- Artur (1850–1942), książę Connaught i Strathearn;
- Leopold (1853–1883), książę Albany;
- Beatrycze (1857–1944).
Albert był surowym i wymagającym ojcem, co sprawiało, że styl życia jego najstarszego syna „Bertiego” (liczne romanse i alkoholizm) przysparzał mu wielu zmartwień, osłabiając jego zdrowie i odporność.
Królowa Wiktoria i książę Albert mieli czterdzieścioro dwoje wnucząt. Wśród nich najbardziej znani to król Wielkiej Brytanii Jerzy V, ostatni niemiecki cesarz i król Prus Wilhelm II Hohenzollern oraz Karol Edward, książę Saksonii-Coburg-Gotha.
Ich potomkowie zasiadali na tronach Grecji, Jugosławii, Rosji, Rumunii i Niemiec, a obecnie panują w Wielkiej Brytanii, Szwecji, Norwegii, Belgii, Danii i Hiszpanii.
Polityka
Na początku Albert był traktowany z rezerwą i nieufnością z powodu swojego niemieckiego pochodzenia. Dopiero jego aktywne zaangażowanie w politykę podczas nieobecności królowej przyniosło mu popularność. Z oddaniem zajmował się trudnymi sprawami państwowymi i był przeciwny agresywnej polityce zagranicznej Wielkiej Brytanii, starając się załagodzić stosunki, zwłaszcza z Niemcami (sam doświadczył niechęci Brytyjczyków). W krótkim czasie stał się nieodzowną częścią panowania Wiktorii, a najważniejsi politycy i profesorowie często zwracali się do niego po radę.
Choroba i śmierć
Ostatnie lata życia Alberta były pełne zmartwień i trosk – miał kruche zdrowie. W listopadzie 1861 roku zachorował, początkowo uznawany za chorego na grypę, ale wkrótce okazało się, że to atak duru brzusznego. Pojawiły się komplikacje i Albert zmarł 14 grudnia. Jego żona Wiktoria w żałobie po mężu pozostała przez 40 lat, aż do swojej śmierci. Rządziła Wielką Brytanią zgodnie z wolą zmarłego męża.
Tytuły i odznaczenia
Tytuły
26 sierpnia 1819 – 12 listopada 1826: Jego Książęca Wysokość Albert z Saksonii-Coburg-Saalfeld, książę Saksonii
12 listopada 1826 – 6 lutego 1840: Jego Książęca Wysokość Albert z Saksonii-Coburg-Gotha, książę Saksonii
6 lutego 1840 – 25 czerwca 1857: Jego Królewska Wysokość Albert z Saksonii-Coburg-Gotha, książę Saksonii
25 czerwca 1857 – 14 grudnia 1861: Jego Królewska Wysokość Książę Małżonek
Odznaczenia
KG: Order Podwiązki
KT: Order Ostu
KP: Order św. Patryka
GCB: Order Łaźni
CSI: Order Gwiazdy Indii (1861)
GCMG: Order św. Michała i św. Jerzego
Order Gwelfów (Hanower)
Order Leopolda (1839, Belgia)
Order Annuncjaty (1842, Sardynia)
Order Złotego Runa (Hiszpania, 1841)
Order Słonia (1843, Dania)
Order św. Stefana (1843, Austro-Węgry)
Order Serafinów (1852, Szwecja)
BDO: Wstęga Dwóch Orderów (1857, Portugalia)
Order św. Jakuba od Miecza
Order św. Benedykta z Avis
BTO: Wstęga Trzech Orderów (1858, Portugalia)
Order św. Jakuba od Miecza
Order św. Benedykta z Avis
Order Chrystusa
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Hermione Hobhouse: Prince Albert: His Life and Work. London: Hamish Hamilton, 1983. ISBN 0-241-11142-0. Brak numerów stron w książce.
