Albert Gorzkowski

Albert Juliusz Gorzkowski

Albert Juliusz Gorzkowski, urodzony 26 sierpnia 1971 roku w Tarnowie, to polski badacz literatury staropolskiej i dawnej, eseista oraz tłumacz. Specjalizuje się w starożytnej retoryce i filologii biblijnej. Jest profesorem nadzwyczajnym na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz członkiem redakcji pisma poświęconego kulturze renesansu – „Terminus”, a także wykładowcą akademickim.

Życiorys

W 1989 roku, jako laureat olimpiady polonistycznej, rozpoczął studia w Instytucie Filologii Polskiej UJ, które ukończył z wyróżnieniem, broniąc pracy magisterskiej dotyczącej literatury Odrodzenia pod opieką Andrzeja Borowskiego.

W 1995 roku podjął studia doktoranckie na Wydziale Filologicznym UJ, które zakończył w 1998 roku, obroną rozprawy doktorskiej zatytułowanej Homo sum atque poeta. Życie i twórczość Pawła z Krosna w świetle humanizmu renesansowego (próba monografii historycznoliterackiej), również pod kierunkiem Andrzeja Borowskiego, uzyskując stopień doktora. 28 czerwca 2004 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa, ze specjalnością w historii literatury polskiej, na podstawie rozprawy Bene atque ornate: twórczość łacińska Jana Kochanowskiego w świetle lektury retorycznej.

Od 19 lutego 2014 roku jest profesorem nauk humanistycznych.

W trakcie studiów doktoranckich indywidualnie studiował filologię klasyczną, poszerzając wiedzę o języki antyczne. W latach 1994–2009 opublikował ponad sześćdziesiąt artykułów, w tym sześć książek, także w języku angielskim. W latach 2000–2003 prowadził opcję neolatynistyczną dla neofilologów i filologów klasycznych, obejmującą teorię i praktykę retoryczną, sztukę argumentacji oraz zasady pisania tekstów naukowych i paranaukowych.

W okresie od 1997 do 2001 roku współpracował z Zakładem Edytorstwa i Krytyki Tekstu IBL Adama Karpińskiego, a od 2005 roku z Wydziałem Teologicznym Papieskiej Akademii Teologicznej. Gorzkowski jest również członkiem stowarzyszeń międzynarodowych, takich jak International Society for NeoLatin Studies oraz Swedenborg Society. Uczestniczy w pracach Polskiego Towarzystwa Retorycznego, które jest częścią International Society for the History of Rhetoric w Louvain oraz Komisji Neolatynistycznej PAN.

Od 1999 roku pełni funkcję sekretarza czasopisma „Terminus” oraz jest członkiem Komitetu Redakcyjnego serii wydawniczej Terminus. Bibliotheca Classica, w ramach której wydał m.in. dwa dialogi Marcina Bielskiego. W 2000 roku otrzymał stypendium Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, a w następnym roku stypendium Fundacji im. Adama Krzyżanowskiego UJ.

W 2005 roku został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi RP za całokształt działalności naukowej i dydaktycznej. W 2000 roku koordynował na UJ działania związane z utworzeniem Międzyuczelnianych Indywidualnych Studiów Humanistycznych, znanych jako Academia Artes Liberales.

Działalność naukowa

Karierę naukową Gorzkowski rozpoczął od badań nad polskim i europejskim renesansem. Napisał swoją pierwszą monografię poświęconą polskiemu humanizmowi, Pawłowi z Krosna, oraz pracę o demonologii jako mało znanym wątku w neoplatońskiej myśli Łukasza Górnickiego. Zajmował się również łacińską twórczością Jana Kochanowskiego. Jego prace dotyczące renesansu mają charakter interdyscyplinarny, badają recepcję myśli platońskiej w średniowieczu oraz renesansie, neoplatonizm w środowiskach intelektualnych Padwy i Florencji, a także interpretację mitów i wzorców religijnych oraz problemy związane ze stylem i językiem.

Gorzkowski ma na swoim koncie publikacje dotyczące metodologii badań nad literaturą dawną, szczególnie w obszarze retoryki antycznej oraz nowożytnej. Pracę tę zwieńczył przekładem dzieła Heinricha Lausberga, Retoryka literacka. Jego zainteresowania naukowe obejmują również filologię biblijną oraz miejsce Biblii w kulturze europejskiej, od antyku pogańskiego po czasy współczesne. Gorzkowski brał udział w pracach nad Biblią Paulistów, a także tłumaczył i promował myśli teologów żydowskich i chrześcijańskich. Od 2013 roku jest członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia Biblistów Polskich oraz Polskiego Towarzystwa Studiów Żydowskich.

Publikacje

1995: Zagadki demonologii. Demon Socratis Łukasza Górnickiego.
2000: Homo sum atque poeta. Życie i twórczość Pawła z Krosna w świetle humanizmu renesansowego.
2004: Bene atque ornate. Twórczość łacińska Jana Kochanowskiego w świetle lektury retorycznej.
2012: Cóż stanie się, Panie, jeśli spytam? Studia i szkice o myśli i tradycji biblijnej.