Albert Aaron Fränkel (ur. 31 marca 1837 w Prudniku, zm. 4 listopada 1909 tamże) był niemieckim przemysłowcem pochodzenia żydowskiego oraz filantropem.
Życiorys
Albert Fränkel pochodził z rodziny żydowskiej. Jego ojcem był Samuel Fränkel, który założył tkalnię lnu i adamaszku, znaną później jako „Frotex” w Prudniku. Matką Alberta była Ester Polke, a on sam miał trzynaścioro rodzeństwa.
W 1862 roku udał się w podróż do Anglii i Szkocji, aby zdobyć wiedzę i doświadczenie w przemyśle włókienniczym. Po powrocie i ukończeniu nauki został jednym z udziałowców rodzinnej spółki Die Offene Handelsgesellschaft S. Fränkel. W ramach firmy S. Fränkel istniały trzy grupy robocze. Pierwsza z nich składała się z Josefa Pinkusa oraz Alberta Fränkla, druga z Abrahama Fränkla, a trzecia z Emanuela i Hermanna Fränkla. W przypadku przejścia któregoś z członków na emeryturę lub jego śmierci, jego miejsce zajmował inny członek rodziny, a jego udziały rosły proporcjonalnie do stażu pracy. 16 lutego 1866 roku Albert poślubił Emilię Alexander (1844–1923) z Wrocławia. Ich pierwsze dziecko, Hentschel Gustav, urodziło się 9 stycznia 1868, lecz zmarło w lutym tego samego roku. Kolejna córka, Luisa, przyszła na świat w 1872 roku, ale również zmarła po miesiącu. Jedynym dzieckiem Alberta, które dożyło wieku dorosłego, był Kurt (1876–1927).
Po śmierci brata Abrahama, Albert objął przewodnictwo w prudnickiej gminie żydowskiej, które pełnił aż do swojej śmierci w 1909 roku. Pod koniec 1897 roku został powołany na radcę handlowego oraz był przewodniczącym Żydowskiego Związku Dobroczynnego (Israelitischer Wohltätigkeitsverein). Kontynuował działalność Abrahama jako nieodpłatny radca miejski, zajmując się sprawami zakwaterowania i zarządzania garnizonem wojskowym. Zasiadał także w Opolskiej Izbie Handlowej. W 1900 roku nabył willę przy ul. Parkowej 2, w pobliżu Parku Miejskiego, gdzie rozpoczął rozbudowę. W 1905 roku otrzymał order Orła Czerwonego IV klasy.
31 marca 1887 roku wsparł absolwentów gimnazjum w Prudniku funduszem stypendialnym w wysokości 6000 marek. W 1896 roku Albert oraz Abraham Fränklowie i Josef Pinkus ufundowali obrazy olejne o naturalnej wielkości cesarzy Wilhelma I, Fryderyka III i Wilhelma II, które zostały umieszczone w sali posiedzeń prudnickiego magistratu. W 1905 roku sfinansował ogrodzenie pomnika cesarza Wilhelma I na prudnickim Victoriaplatz (obecnie plac Szarych Szeregów). W 1906 roku, wspólnie z Josefem Pinkusem i Emanuelem Fränklem, przekazał 200 000 marek na budowę Łaźni Miejskiej. Z okazji swoich 70. urodzin w 1907 roku ofiarował klasztorowi bonifratrów w Prudniku 2000 marek, a także 30 000 marek na rozbudowę szpitala miejskiego oraz 2000 marek dla szpitala żeńskiego. Na mocy jego testamentu, 150 000 marek zostało przeznaczone na utworzenie i rozbudowę domu dla osób słabowitych, znanego jako Albert und Emilie Fränkelstiftung. Przekazał także 100 000 marek na fundusz, z którego odsetki miały wspierać wyjazdy chorych dzieci pracowników jego fabryki do sanatoriów i kolonii. Dodatkowo, 3000 marek ofiarował dla sierocińca św. Anny.
Albert Fränkel został pochowany na cmentarzu żydowskim w Prudniku. Z funduszy spadkowych Alberta odlano posąg bogini Diany w Parku Miejskim, a plac wokół altany w tym parku nazwano jego imieniem.
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Diana Witkowska: Prudnik i Krnov: miasta nicią budowane…. Prudnik: Starostwo Powiatowe, 2015. ISBN 83-61419-54-3.
Ryszard Kasza: Ulicami Prudnika z historią i fotografią w tle. Przemysław Birna, Franciszek Dendewicz, Piotr Kulczyk. Prudnik: Powiat Prudnicki, 2020. ISBN 978-83-954314-5-6.
Loading ...