Albendazol

Albendazol – lek o działaniu przeciwpasożytniczym, który należy do grupy pochodnych benzimidazolu. Jest stosowany w przypadku infestacji obleńcami oraz niektórymi rodzajami płazińców.

Mechanizm działania

Albendazol działa poprzez hamowanie polimeryzacji tubuliny. Ponadto, wykazuje działanie jako inhibitor specyficznej dla robaków reduktazy fumaranowej. Lek ten jest skuteczny w walce z nicieniami, takimi jak: owsik ludzki, włosogłówka ludzka, glista ludzka, tęgoryjec dwunastnicy, tęgoryjec amerykański, węgorek jelitowy oraz niektóre tasiemce.

Farmakokinetyka

Albendazol jest słabo wchłaniany z przewodu pokarmowego, a jego wchłanianie zwiększa się po spożyciu posiłku. Część substancji czynnej jest metabolizowana do sulfotlenku albendazolu przed dotarciem do krążenia ogólnego. Maksymalne stężenie metabolitu w osoczu osiągane jest po około 2–5 godzinach od przyjęcia leku. Sulfotlenek albendazolu w 70% wiąże się z białkami osocza, a jego okres półtrwania (T1/2) wynosi 8–12 godzin. Lek jest wydalany zarówno z moczem, jak i żółcią.

Wskazania

Albendazol jest stosowany w leczeniu pojedynczych lub mieszanych inwazji spowodowanych przez: owsika ludzkiego, włosogłówkę ludzką, glistę ludzką, tęgoryjca dwunastniczego, tęgoryjca amerykańskiego, węgorka jelitowego, a także tasiemca nieuzbrojonego i uzbrojonego. Dodatkowo, lek ten stosuje się w przypadku giardiozy.

W Stanach Zjednoczonych, Albendazol jest zarejestrowany przez FDA jedynie do leczenia wągrzycy oraz torbieli bąblowca.

Przeciwwskazania

Stosowanie leku u kobiet w wieku rozrodczym powinno być ograniczone do pierwszego tygodnia po menstruacji. Albendazolu nie należy używać u dzieci poniżej 2. roku życia.

Interakcje

Podczas jednoczesnego stosowania dexametazonu, prazykwantelu lub cymetydyny, może dochodzić do zwiększenia stężenia albendazolu w osoczu.

Działania niepożądane

Działania niepożądane związane z leczeniem albendazolem są zazwyczaj minimalne. Najczęściej występują:

bóle głowy
objawy dyspeptyczne
zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych
leukopenia, sporadycznie granulocytopenia oraz pancytopenia

Rozpad wągrów tasiemca uzbrojonego może prowadzić do reakcji alergicznych.

Przedawkowanie

Nie ma znanego antidotum; w przypadku przedawkowania zaleca się stosowanie leczenia objawowego.

Stosowanie w okresie ciąży i laktacji

Kategoria C. Albendazol nie powinien być stosowany w ciąży, ponieważ może powodować szkodliwe efekty dla płodu i wywoływać wady rozwojowe u zwierząt. W trakcie leczenia oraz przez 4 tygodnie po jego zakończeniu zaleca się stosowanie skutecznych metod antykoncepcyjnych oraz wykonanie testu ciążowego przed rozpoczęciem terapii. Należy zachować ostrożność podczas karmienia piersią.

Dawkowanie

W przypadku zarażenia owsikiem, włosogłówką, glistą lub tęgoryjcem dwunastnicy, zaleca się jednorazową dawkę 400 mg. W przypadku zarażeń wywołanych węgorkiem jelitowym lub tasiemczycą, dawka ta powinna być stosowana trzykrotnie przez 3 kolejne dni. Jeśli po 3 tygodniach nie będzie efektu, można powtórzyć leczenie. Lek nie wymaga równoczesnego stosowania środków przeczyszczających ani diety.

W giardiozie zazwyczaj stosuje się jednorazową dawkę 400 mg/dobę przez 5 dni.

Dawkowanie u dzieci

W przypadku wągrzycy stosuje się 15 mg/kg masy ciała/dobę (maksymalnie 800 mg) w dwóch dawkach podzielonych przez 8-28 dni; w torbieli bąblowca – do 4 kuracji po 30 dni; w przypadku inwazji nicieni jelitowych – jednorazowa dawka 400 mg (można powtórzyć).

W giardiozie zazwyczaj podaje się 15 mg/kg masy ciała/dobę (nie więcej niż 400 mg/dobę) przez 5–7 dni.

Uwagi dodatkowe

Lek należy chronić przed bezpośrednim działaniem światła.

Preparaty

W Polsce dostępne są następujące preparaty:

Zentel – tabletki do rozgryzania i żucia 400 mg; 1 szt., 60 szt., 100 szt.
Zentel – zawiesina doustna 400 mg/20 ml; butelka 20 ml

Przypisy

Bibliografia

Indeks leków Medycyny Praktycznej 2006. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2006. ISBN 83-7430-060-4. Brak numerów stron w książce.

W. Kostowski, Z. S. Herman: Farmakologia. Podstawy farmakoterapii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003. ISBN 83-200-3350-0. Brak numerów stron w książce.

JE. Rosenblatt. Antiparasitic agents. „Mayo Clin Proc”. 74 (11), s. 1161-1175, 1999. DOI: 10.4065/74.11.1161. PMID: 10560606.