Albedo

Albedo (łac. białość) to parametr fotometryczny, który mierzy zdolność danej powierzchni do odbijania światła. Termin ten został wprowadzony do fizyki przez Johann Heinrich Lambert. Wartość albedo jest określana jako współczynnik odbicia fal w zakresie od 300 do 3000 nm lub dla całego zakresu widzialnego.

Definicja

Współczynnik albedo jest zdefiniowany jako stosunek ilości promieniowania, które zostało odbite, do ilości promieniowania padającego.

A = {\displaystyle A={\frac {I_{r}}{I_{c}}}}

gdzie:

A – albedo,
I_{r} – promieniowanie odbite,
I_{c} – promieniowanie padające.

Współczynnik albedo jest wartością bezwymiarową, mieszczącą się w przedziale od 0 do 1. Wartość 1 oznacza, że całe promieniowanie padające na ciało jest odbijane, natomiast wartość 0 wskazuje, że ciało to nie odbija promieniowania.

Astronomia

W kontekście astronomicznym wyróżnia się albedo płaskie, które odpowiada odbiciu od płaskiej powierzchni, oraz albedo sferyczne, które określa współczynnik odbicia dla całej półkuli obiektu niebieskiego. Planety w Układzie Słonecznym mają albedo w zakresie od 0,142 (Merkury) do 0,67 (Wenus). Albedo Ziemi wynosi 0,367. Największym odbiorcą promieniowania słonecznego w Układzie Słonecznym jest Enceladus, księżyc Saturna, którego albedo osiąga nawet 0,99.

Albedo Ziemi

Odbijalność Ziemi nie jest stała i różni się w zależności od miejsca. Wartość albedo podana powyżej (A = 0,367) jest uśredniona dla całej powierzchni oraz czasu. Wartość ta zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj podłoża, pokrywa chmur, obecność śniegu, a także stan roślinności (w zależności od pory roku). W rejonach o dużych szerokościach geograficznych, ze względu na obecność lądolodów i pokrywy lodowej, albedo jest zazwyczaj znacznie wyższe niż w rejonach równikowych. Zmiany albedo na Ziemi oraz efekt cieplarniany są często postrzegane jako kluczowe czynniki wpływające na zmiany klimatyczne. Dla niektórych zastosowań pojęcie albedo jako odbijalności całego promieniowania słonecznego uśrednionego dla wszystkich kątów padania może być niewystarczające, dlatego wprowadza się bardziej precyzyjne definicje.

Albedo może również zależeć od kąta, pod jakim promienie słoneczne padają na powierzchnię. Przykładem takiej zależności jest refleks słońca.