Obóz przejściowy Albatros
Obóz przejściowy Albatros (niem. Zivilgefangenenlager Albatros) to niemiecki nazistowski oboz dla cywilnych jeńców wojennych narodowości polskiej oraz żydowskiej, który funkcjonował w Pile od września do grudnia 1939 roku.
Oboz został utworzony na polecenie Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy przez pilską policję Staatspolizeistelle Schneidemühl w hali dawnych zakładów lotniczych Albatros. Aresztowania przeprowadzały jednostki gestapo. Więźniowie, którzy trafiali do obozu, pochodzili z pobliskich miejscowości, takich jak Kaczory, Śmiłów, Chodzież, a także z sąsiednich województw oraz z Warszawy i Toruń.
W obozie przetrzymywano polskich nauczycieli, Niemców polskiego pochodzenia oraz Polaków żydowskiego pochodzenia. Wśród więźniów znajdowało się wielu duchownych katolickich, którzy byli traktowani najgorzej spośród wszystkich jeńców. Komendant obozu oraz strażnicy stosowali brutalne metody, szykanując i znęcając się nad więźniami.
Oboz mieścił się w hali o powierzchni 150 m², podzielonej na trzy części za pomocą drucianej siatki. Hala była ogrzewana przez żeleźniak, który stał w jej centrum. Więźniowie spali na betonowej posadzce, na której znajdowała się jedynie słoma, w wydzielonych bocznych częściach. Przed wejściem do hali znajdowała się latryna oraz wanna z wodą, która nigdy nie była wymieniana. Teren obozu był ogrodzony drutem kolczastym. W środkowej części hali umiejscowione były posterunki wartownicze. Złe warunki sanitarno-epidemiologiczne prowadziły do częstych zachorowań na dur brzuszny, biegunkę oraz wszawicę. Racje żywnościowe były skromne; na jednego więźnia dziennie przypadała kawa, 200 g chleba i zupa.
Jeńcy byli zmuszani do pracy w przemysłowych zakładach w Pile oraz na majątkach ziemskich w pobliskich miejscowościach.
W obozie przebywało około pół tysiąca więźniów, którzy po przeprowadzeniu selekcji byli zazwyczaj kierowani do obozu w Sachsenhausen. Żydzi byli transportowani do obozów w Wielkopolsce i Pomorzu.
Oboz został zlikwidowany 6 grudnia 1939 roku, na wniosek niemieckich mieszkańców Piły, którzy obawiali się rozprzestrzenienia chorób.
W Pile, na rogu ulic Lotniczej i Wojska Polskiego, w pobliżu miejsca, gdzie znajdował się oboz przejściowy, stoi pomnik ku czci więźniów Albatrosa.
Przypisy
Bibliografia
Chwaliszewski Roman, Wolski Edmund: Pamięć i ból. Wrzesień 1939 roku na ziemi pilskiej. Piła: Wydawnictwo Media, 2009, s. 42. ISBN 978-83-60546-41-3.
Loading ...