Albatros ciemnolicy

Albatros ciemnolicy (Phoebastria immutabilis) to gatunek dużego ptaka morskiego należącego do rodziny albatrosów (Diomedeidae), zamieszkujący północną część Pacyfiku. Jest on uznawany za gatunek bliski wyginięciu.

Systematyka

Gatunek został po raz pierwszy opisany w 1893 roku przez brytyjskiego bankiera, polityka oraz zoologa Waltera Rothschilda, pod nazwą Diomedea immutabilis. Obecnie klasyfikowany jest w rodzaju Phoebastria. Okaz, na podstawie którego dokonano opisu, pochodził z wyspy Laysan. Nie wyróżnia się żadnych podgatunków, choć zarejestrowano mieszanki z albatrosem czarnonogim (Diomedea nigripes).

Nazwa rodzajowa wywodzi się z greki, od słowa φοιβαστρια (phoibastria), co oznacza prorokini. Z kolei nazwa gatunkowa immutabilis odnosi się do niezmienności upierzenia zarówno młodych, jak i dorosłych osobników.

Występowanie

Albatros ciemnolicy występuje w północnej części Oceanu Spokojnego. Rozmnaża się w jedynie 16 lokalizacjach, z czego 9 z nich znajduje się głównie na Północno-Zachodnich Wyspach Hawajskich oraz na Dalekich Wyspach Mniejszych Stanów Zjednoczonych, gdzie liczba par przekracza 100. Największa kolonia lęgowa znajduje się na atolu Midway. Mniejsze kolonie można znaleźć w Japonii i Meksyku. Zasiedla otwarte morza, gniazdując na wysepkach.

Charakterystyka

Albatros ciemnolicy jest mniejszy od albatrosa wędrownego. Nie występuje dymorfizm płciowy, chociaż samce są nieco większe od samic. Dorosłe osobniki mają głównie białe upierzenie z czarnym kantarkiem oraz obszarem za okiem. Ich dziób jest długi, szaroróżowy, z charakterystycznym zagięciem na końcu, a brzegi dzioba stają się czarne. Skrzydła są brązowe z nieco jaśniejszymi brzegami piór, a nogi szaroróżowe z błoną pławną.

Młode osobniki mają czarne nogi i ciemnobrązowy dziób, a także białą otoczkę wokół oka. Ich upierzenie jest głównie brązowe z nielicznymi białymi akcentami pod skrzydłami oraz na wewnętrznej stronie nogawic. Z czasem gubią pisklęcy puch, odsłaniając biały spód ciała.

W locie ich skrzydła są długie i wąskie z białym pasem, który biegnie od nasady lotek pierwszorzędowych przez całe lotki drugorzędowe (z wyjątkiem czubków) aż do około 2/3 długości lotek drugorzędowych. Ogon jest brązowy, stosunkowo krótki i klinowaty.

Wymiary

długość ciała: 81 cm
rozpiętość skrzydeł: 2,1 m
masa ciała: 2,4–3,8 kg

Tryb życia i zachowanie

W okresie poza lęgowym albatrosy ciemnolice żyją samotnie i są spokojne. Ich żywotność wynosi 50–60 lat. Żywią się głównie skorupiakami, rybami (w tym ikrą) oraz kałamarnicami, które zdobywają nurkując na niewielkie głębokości. Często polują w nocy, kiedy ich ofiary są bliżej powierzchni wody.

Lęgi

Albatrosy ciemnolice są ptakami monogamicznymi. Lęgi odbywają się co roku w październiku. Wykonują charakterystyczne tańce godowe, które składają się z 25 różnych póz. Gniazdo to kopiec zbudowany z traw i gałązek krzewów. Składają tylko jedno białoniebieskawe jajo, które inkubują oboje rodzice przez 63–65 dni. Podczas inkubacji ptaki wydają do jaja oraz swojego partnera miękki dźwięk „eh-eh”. Młode stają się niezależne po około 165 dniach od wyklucia.

Status i zagrożenia

Od 2010 roku IUCN klasyfikuje albatrosa ciemnolitego jako gatunek bliski zagrożeniu (NT – Near Threatened); wcześniej, od 2003 roku, miał status narażonego na wyginięcie (VU – Vulnerable). Zagrażają mu pelagiczne sieci, w które często się zaplątują podczas łapania ryb. Młode osobniki mogą być ofiarą rekinów młotów, które je zjadają, gdy pływają. Aktualnie populacja tego gatunku jest stabilna; w 2009 roku liczebność szacowano na 1,6 miliona dorosłych osobników.

Przypisy

Bibliografia

David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 145. ISBN 978-83-01-15733-3.

Laysan Albatross Phoebastria immutabilis. BirdLife International.

BirdLife International, Phoebastria immutabilis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2021-02-13] (ang.).

Laysan albatross (Phoebastria immutabilis). arkive.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-01)]. ARKive.

Laysan Albatrosses. Life History and Distribution. ScienceViews.com.

Phoebastria immutabilis. Laysan albatross. Animal Diversity Web.