Albatros C.XV

Albatros C.XV

Albatros C.XV to niemiecki samolot wielozadaniowy o konstrukcji dwupłatowej, który powstał w okresie I wojny światowej w zakładach Albatros-Werke GmbH w Berlinie. Był to ostatni model z serii dwumiejscowych samolotów wywiadowczych tej marki.

Historia

Konstrukcja samolotu rozpoczęła się w 1917 roku. Doświadczenia zdobyte w trakcie I wojny światowej skłoniły inżynierów do opracowania maszyny, która mogłaby pełnić różnorodne funkcje, w tym wywiadowcze oraz wsparcie artylerii. W wyniku praktycznego podejścia do projektu, powrócono do sprawdzonego prostokątnego kształtu kadłuba oraz podniesiono pozycję obserwatora, co poprawiło widoczność. Wprowadzono również innowację polegającą na przesunięciu górnego skrzydła w stronę przodu, co zmniejszyło negatywne wpływy między skrzydłami.

Produkcję Albatrosa C.XV prowadzono w zakładach Albatros oraz w Bayerische Flugzeug-Werke, Halberstädter Flugzeug-Werke i Linke-Hoffman we Wrocławiu. Łącznie wyprodukowano 1820 egzemplarzy. Jednak niewiele z nich trafiło na front przed zakończeniem działań wojennych, a te, które dotarły, wykorzystywano do wsparcia wojsk naziemnych. W trakcie użytkowania ujawniono pewne wady konstrukcyjne, a zakończenie wojny wstrzymało dalszy rozwój tego modelu.

Użycie w lotnictwie polskim

Po odzyskaniu niepodległości Wojsko Polskie nabyło 18 samolotów typu C.XV od prywatnych przedsiębiorstw w Gdańsku. Transakcja została zrealizowana dzięki Polskiej Misji Zakupów pod kierownictwem por. pil. Wiktora Willmanna. Pierwsze egzemplarze dotarły w sierpniu 1920 roku, początkowo do Stacji Lotniczej Ławica, a później do Centralnych Warsztatów Lotniczych. Samoloty otrzymały polskie oznaczenie typu 23 oraz numery od 1 do 18. Zostały włączone do 8., 12., 14., 16. eskadry wywiadowczej oraz 21. eskadry niszczycielskiej. Używano ich podczas operacji niemeńskiej oraz wileńskiej pod dowództwem gen. Lucjana Żeligowskiego. Kilka egzemplarzy służyło również w Wyższej Szkole Pilotów w Grudziądzu. Po zakończeniu działań wojennych, ze względu na nietypowy charakter, Albatrosy C.XV zostały skasowane na przełomie 1921 i 1922 roku.

Konstrukcja

Samolot był dwumiejscowym dwupłatem o drewnianej konstrukcji.

Kadłub miał prostokątny przekrój, zbudowany na bazie podłużnic i wręg, pokryty blachą aluminiową oraz sklejką.

Skrzydła były dwudzielne i dwudźwigarowe. Górny płat był wyposażony w lotki, a jego pokrycie rozciągało się od krawędzi natarcia do pierwszego dźwigara sklejką, a dalej płótnem. Komora skrzydeł była usztywniona słupkami i linkowymi naciągami.

Usterzenie miało drewnianą konstrukcję, a szkielet statecznika poziomego oraz sterów był spawany z rur stalowych. Pionowy statecznik, pokryty sklejką, był integralną częścią kadłuba. Stateczniki poziome były dwudzielne, podparte zastrzałami i pokryte płótnem.

Samolot miał trójpunktowe podwozie z płozą ogonową.

Napęd stanowił rzędowy, 6-cylindrowy silnik Benz Bz.IV o mocy 200 KM (150 kW) lub Benz Bz.IVa o mocy 162 kW (220 KM). Chłodnica miała formę skrzynkową i była umieszczona przed górnym płatem.

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

Krzysztof Chołoniewski, Wiesław Bączkowski: Samoloty wojskowe obcych konstrukcji 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1987, seria: Barwa w lotnictwie polskim. Tomik 6. ISBN 83-206-0566-0. OCLC 830086221.

Peter Gray, Owen Thetford: German aircraft of the First World War. Garden City, New York: Doubleday & Company, Inc., 1962. OCLC 896616182.

Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918-1921). Początki, organizacja, personel i sprzęt. T. I. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.

Ryszard Kaczkowski: Albatros C XV. „Skrzydlata Polska”. 17/1971, 25 kwietnia 1971. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.