Albatros białoczelny

Albatros białoczelny (Thalassarche bulleri)

Albatros białoczelny, znany jako Thalassarche bulleri, to duży ptak z rodziny albatrosów (Diomedeidae), który występuje w dwóch podgatunkach na południowym Oceanie Spokojnym. Jest to gatunek uznawany za bliski zagrożenia wyginięciem.

Taksonomia

Gatunek został po raz pierwszy opisany przez Waltera Rothschilda w 1893 roku na podstawie holotypu z Nowej Zelandii, nadając mu nazwę Diomedea bulleri. Obecnie, według stanu na 2021 rok, Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) klasyfikuje albatrosa białoczelnego w rodzaju Thalassarche i wyróżnia dwa podgatunki. Niektórzy badacze traktują je jako odrębne gatunki.

Podgatunki i zasięg występowania

IOC wyróżnia dwa podgatunki:

T. b. bulleri (Rothschild, 1893) – gniazduje na Solander Islands oraz Wyspach Snares; spotykany w południowym Oceanie Spokojnym.
T. b. platei (Reichenow, 1898) – gniazduje na Wyspach Trzech Króli oraz Wyspach Chatham; spotykany w południowym i południowo-wschodnim Oceanie Spokojnym.

Morfologia

Długość ciała albatrosa białoczelnego wynosi od 76 do 81 cm, a rozpiętość skrzydeł osiąga 205–213 cm. Masa dorosłych samców waha się od 2500 do 3800 g, natomiast samic od 2150 do 3200 g. Ich czoło jest szare, a głowa ma również szary odcień. Części wokół oczu oraz obszar z przodu głowy są czarne, a za okiem i pod nim widoczny jest biały pas. Grzbiet, górna część skrzydeł i sterówki mają ciemnoszary kolor, podczas gdy kuper oraz spód ciała są białe. Spód skrzydeł jest biały z czarną końcówką oraz szerokim czarnym pasem. Dziób jest czarny, z żółtymi krawędziami u góry i na dole oraz z żółtą końcówką. Młode osobniki różnią się szarobrązową głową i brązowym dziobem.

Ekologia i zachowanie

Albatrosy białoczelne gniazdują w różnorodnych środowiskach, takich jak trawiaste łąki, zbocza, klify, zakrzewienia oraz lasy. Ich dieta składa się głównie z ryb, kałamarnic i osłonic, ale jedzą także ośmiornice i skorupiaki. Zwykle żerują samotnie, choć w miejscach z obfitym pokarmem mogą tworzyć małe grupy.

Lęgi

Albatrosy białoczelne odbywają lęgi raz w roku. Na Snares Island większość zniesień przypada na styczeń, młode klują się w marcu lub kwietniu, a w pełni opierzone stają się w sierpniu lub wrześniu. Na Wyspach Chatham zniesienia mają miejsce w październiku i listopadzie, młode wykluwają się w styczniu, a w pełni opierzone są w czerwcu lub lipcu. Badania dorosłych albatrosów z Snares i Solander Islands wykazały, jak zasięg ich występowania zmienia się w miarę postępu lęgów. Podczas inkubacji (styczeń–marzec) ptaki przebywają na szelfie wschodnim i zachodnim Wyspy Południowej oraz na Morzu Tasmana. Po okresie opieki nad pisklętami (maj–kwiecień) można je spotkać na szelfach wokół całej Wyspy Południowej. Po sezonie lęgowym dorosłe ptaki wraz z młodymi migrują w kierunku Chile i Peru.

Status i zagrożenia

IUCN klasyfikuje albatrosa białoczelnego jako gatunek bliski zagrożeniu (NT, Near Threatened) od 2008 roku (stan na 2021). Wcześniej, od 2000 roku, był uznawany za gatunek narażony (VU, Vulnerable). Liczebność populacji szacuje się na około 50–100 tysięcy dorosłych osobników, a globalny trend liczebności uznawany jest za stabilny. W 1985 roku sztorm niemal całkowicie usunął glebę z Sisters Islands oraz Forty-Fours. Choć początkowo nie wpłynęło to na liczebność albatrosów białoczelnych, mogło to prowadzić do późniejszych spadków populacji, podobnie jak przewidywano w przypadku albatrosów ciemnoskrzydłych (Diomedea (e.) sanfordi). W wodach Nowej Zelandii albatrosy białoczelne często łapią się na sznury haczykowe używane podczas połowów ryb. Na Big Solander Island wprowadzono wekę (Gallirallus australis), która może zjadać jaja i pisklęta albatrosów.