Albarracín
Albarracín (w języku aragońskim: Albarrazín) jest stolicą administracyjną comarki Sierra de Albarracín, zlokalizowanej w prowincji Teruel w Aragonii w Hiszpanii.
Miasto ma populację wynoszącą 1050 mieszkańców (stan na 2001 rok) i zajmuje obszar 456,5 km².
Geografia
Albarracín znajduje się na wysokości 1171 m n.p.m. w górach południowej Aragonii, w paśmie Sierra de Albarracín, nad rzeką Guadalaviar. Przez miejscowość przebiega droga A-1512 (Te-V-9111).
Historia
W czasach rzymskich teren ten był celtiberyjską osadą znaną jako Lobetans (łac. Lobetum), znajdującą się w prowincji Tarraconensis.
W 133 r. p.n.e. Rzymianie podbili lokalne plemiona i założyli kilka osad w pobliżu Albarracín. W I wieku n.e. zbudowali 18-kilometrowy akwedukt, który był jednym z najważniejszych obiektów użyteczności publicznej wzniesionych przez Rzymian w Hiszpanii.
W IX wieku tereny te zostały zajęte przez Maurow. W latach 1012–1104 andaluzyjska dynastia Banu Razin ustanowiła tu niezależny taifat, który później podlegał kalifatowi Almorawidów. W połowie XII wieku Albarracín stał się częścią dominiów Muhammada ibn Mardāniša, emira Murcji i Walencji, znanego jako Król Wilk (el Rey Lobo, ur. 1124, panował 1147–1172). Mardāniš, będąc zaciętym przeciwnikiem kalifów z dynastii Almohadów, przekazał miasto w latach 60. XI wieku swojemu chrześcijańskiemu sojusznikowi, Pedro Ruizowi de Azagra, pochodzącemu z Nawarry. Tak przynajmniej twierdzą członkowie rodu Azagrów, którzy nie wyrzekłszy się chrześcijaństwa, szybko zerwali związki wasalne z muzułmańskim królestwem. Inna wersja wydarzeń sugeruje, że Albarracín został przyznany Pedro Ruizowi przez króla Nawarry Sancho Mądrego. Po ustanowieniu niezależnej seniorii w rejonie granic Aragonu, Kastylii i Walencji, panowie z rodu Azagrów uznawali się jedynie za vasallos de Santa María. Związani z kastylijskimi i nawarskimi magnatami, Azagrowie zaangażowali się głównie w politykę Korony Aragonu, zdobywając kolejne nadania od tamtejszych władców, którzy starali się, aby Azagrowie brali udział w wyprawach przeciw muzułmanom. W czasach panowania Piotra II Katolickiego Azagrowie stali się władcami większości istotnych miast Nowego Aragonu. W 1276 roku ród wygasł, a jego majątek przeszedł w ręce kastylijskiej rodziny możnowładczej de Lara. Wrogie relacje z monarchami rezydującymi w Barcelonie przyciągnęły na ich głowy karne ekspedycje Piotra III Wielkiego (1284) oraz Jakuba II Sprawiedliwego (1300), które poddały Albarracín zwierzchności Korony Aragonu.
W 1961 roku rząd Hiszpanii uznał miasto za pomnik historyczny. W 2005 roku eksperci w dziedzinie turystyki uhonorowali Albarracín tytułem „najpiękniejszego miasta Hiszpanii”.
Obecnie miasto stanowi istotny ośrodek turystyczny, który każdego roku przyciąga ponad 100 tysięcy odwiedzających.
Zabytki
Wśród najważniejszych zabytków wyróżniają się Balkon Narożny, Dom Niebieski oraz Dom Julianny. Na wzgórzu znajduje się zamek muzułmańskich emirów z rodu Banu Razin, którego obwarowania są częścią murów miejskich. Albarracín szczyci się również katedrą z XVI wieku oraz zabytkowym ratuszem.
Bibliografia
J.M. Latorres Ciria, La comunidad de Albarracín, Teruel 2006.
Jerome Lee Shneidman, The Rise of the Aragonese-Catalan Empire 1200–1350, t. 1, New York 1970.