Święty Alban z Anglii
Alban, znany również jako Saint Alban, zmarł 22 czerwca około 304 roku. Jest to postać uznawana za pierwszego męczennika na Wyspach Brytyjskich, czczona w Kościele katolickim, prawosławnym oraz anglikańskim.
Żywot
Alban był żołnierzem i wiernym obywatelem rzymskim, który przyszedł na świat w Verulamium (dzisiejsze St Albans w hrabstwie Hertfordshire) w Brytanii. Jego życie zmieniło się po spotkaniu z prześladowanym duchownym chrześcijańskim, któremu zaoferował schronienie i dzięki któremu przeszedł na chrześcijaństwo. Aby pomóc duchownemu w ucieczce, oddał mu swoje ubrania, a sam przebrał się w habit. W ten sposób został pojmany i aresztowany. Żądano od niego wyrzeczenia się wiary, jednak nie uległ presji. Zanim został skazany na śmierć, dokonał cudu, nawracając swojego niedoszłego kata. Ostatecznie, po zniesieniu tortur, został stracony przez ścięcie, razem z duchownym, który ujawnił się w celu uratowania mu życia.
Jego męczeńska śmierć miała miejsce prawdopodobnie około 304 roku. Niektórzy badacze sugerują, że mogło to być w czasie prześladowań za rządów Decjusza (około 254) lub Septymiusza Sewera (około 209).
Kult świętego
Po śmierci Albana jego kult rozprzestrzenił się do sąsiednich krajów, takich jak Francja i Niemcy. W VIII wieku powstał pierwszy spisany żywot świętego. Jego relikwie zaginęły w czasie reformacji, a obecnie kult Albana ogranicza się głównie do Wysp Brytyjskich.
Nie należy go mylić z innym męczennikiem, niemieckim kapłanem św. Albanem z Moguncji (Mainz, †406).
Patronat
Święty Alban jest patronem nawróconych, uciekinierów oraz torturowanych, a także miasta St Albans. Proponowano również, aby został patronem Anglii zamiast św. Jerzego lub całej wyspy.
Obok św. Sergiusza z Radoneża, św. Alban jest patronem Bractwa świętych Albana i Sergiusza, które powstało na Wyspach Brytyjskich po rewolucji 1917 roku i promuje dialog między prawosławiem a anglikanizmem.
Dzień obchodów
W Kościele katolickim i anglikańskim, wspomnienie liturgiczne św. Albana obchodzone jest 22 czerwca. Cerkiew prawosławna wspomina męczennika Albana 22 czerwca/5 lipca, co odpowiada 5 lipca według kalendarza gregoriańskiego.
Ikonografia
W ikonografii przedstawiany jest w stroju żołnierza lub tunice. Jego atrybuty to krzyż oraz palma męczeństwa.
Relikwie
W 2002 roku w XIII-wiecznej kaplicy w katedrze w St Albans zaprezentowano łopatkę (kość), która obecnie znajduje się w katedralnym grobowcu.
Zobacz też
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Jarosław J. Charkiewicz, Męcz. Alban [online], Cerkiew.pl.
Józef Marecki, Lucyna Rotter: Jak czytać wizerunki świętych leksykon atrybutów i symboli hagiograficznych. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 2009. ISBN 978-83242-0910-1.