Alassane Ouattara

Alassane Dramane Ouattara

Alassane Dramane Ouattara (wym. [alasan wataʁa]; urodzony 1 stycznia 1942 w Dimbokro) to polityk oraz ekonomista z Wybrzeża Kości Słoniowej. Pełnił funkcję prezesa Centralnego Banku Państw Afryki Zachodniej w latach 1988-1990, był premierem i ministrem finansów Wybrzeża Kości Słoniowej w latach 1990-1993, a także zastępcą dyrektora generalnego Międzynarodowego Funduszu Walutowego w latach 1994-1998. Od 2010 roku sprawuje urząd prezydenta Wybrzeża Kości Słoniowej.

Od 1999 roku jest przewodniczącym partii Zgromadzenie Republikanów (RDR).

W 2010 roku brał udział w wyborach prezydenckich. Został zaprzysiężony na prezydenta Wybrzeża Kości Słoniowej 4 grudnia 2010, po ogłoszeniu przez komisję wyborczą jego zwycięstwa, mimo kontrowersji dotyczących wyników. Odrzucenie wyników przez ówczesnego prezydenta Laurenta Gbagbo spowodowało kryzys polityczny oraz konflikt zbrojny, który doprowadził do aresztowania Gbagbo przez siły lojalne Ouattarze 11 kwietnia 2011.

Edukacja i kariera zawodowa

Alassane Ouattara urodził się w 1942 roku w Dimbokro w Wybrzeżu Kości Słoniowej. Uczył się w szkole podstawowej w swoim kraju, a następnie w szkole średniej w Górnej Wolcie (obecnie Burkina Faso). W 1965 roku uzyskał licencjat z administracji na Drexel Institute of Technology w Pensylwanii, a w 1967 roku zdobył tytuł magistra ekonomii na University of Pennsylvania. W 1972 roku obronił doktorat z ekonomii na tej samej uczelni. Jest autorem wielu publikacji dotyczących problematyki politycznej, gospodarczej i społecznej.

Od kwietnia 1968 do sierpnia 1973 roku pracował jako ekonomista w Międzynarodowym Funduszu Walutowym (MFW). Następnie, od sierpnia 1973 do lutego 1975, był szefem misji Banku Centralnego Państw Afryki Zachodniej (BCEAO) w Paryżu. W kolejnych latach pełnił rolę doradcy prezesa BCEAO oraz dyrektora ds. badań. Od stycznia 1983 do października 1984 roku był wiceprezesem BCEAO, a później ponownie pracował w MFW w Waszyngtonie jako dyrektor Departamentu ds. Afryki oraz doradca dyrektora zarządzającego.

Premier

W październiku 1988 roku Ouattara objął stanowisko prezesa Banku Centralnego Państw Afryki Zachodniej (BCEAO) w Dakarze, gdzie pozostał do grudnia 1993 roku. W kwietniu 1990 roku prezydent Félix Houphouët-Boigny mianował go przewodniczącym Międzyresortowego Komitetu ds. Koordynacji Stabilizacji i Programu Odbudowy Gospodarczej. 7 listopada 1990 roku został powołany na stanowisko premiera. 4 grudnia 1990 roku Charles Konan Banny objął tymczasowe kierownictwo w BCEAO.

Jako premier pełnił również funkcję szefa państwa przez 18 miesięcy, zwłaszcza w okresie choroby Félixa Houphouët-Boigny od marca do grudnia 1993 roku. Po śmierci prezydenta 7 grudnia 1993 roku wybuchł konflikt o sukcesję między Ouattarą a przewodniczącym parlamentu Henri Konanem Bédié, który został pełniącym obowiązki prezydenta, a Ouattara zrezygnował z funkcji premiera 9 grudnia 1993 roku.

Praca w MFW

Po odejściu z rządu, od 1 lipca 1994 roku do 31 lipca 1998 roku, Ouattara był zastępcą dyrektora generalnego MFW w Waszyngtonie.

W czerwcu 1994 roku grupa jego zwolenników opuściła rządzącą Partię Demokratyczną Wybrzeża Kości Słoniowej (PDCI) i założyła Zgromadzenie Republikanów (RDR). W grudniu 1994 roku wprowadzono nowe prawo wyborcze, które wymagało od kandydatów na prezydenta posiadania iworyjskiego obywatelstwa przez oboje rodziców oraz zamieszkiwania w kraju przez co najmniej 5 lat przed wyborami, co uniemożliwiło Ouattarze kandydowanie. Mimo to RDR wyznaczyło go na swojego kandydata, jednak ostatecznie bojkotowano wybory. W październiku 1995 roku prezydentem Wybrzeża Kości Słoniowej został Henri Konan Bédié.

Przewodniczący partii

W marcu 1998 roku Ouattara ogłosił swój powrót do kraju oraz do życia politycznego. 1 sierpnia 1999 roku został wybrany przewodniczącym Zgromadzenia Republikanów (RDR) i mianowany kandydatem na prezydenta w wyborach w 2000 roku. W celu potwierdzenia swojego iworyjskiego obywatelstwa przedstawił odpowiedni certyfikat, który jednak prezydent Bédié uznał za sfałszowany, twierdząc, że Ouattara pochodzi z Burkina Faso. W wrześniu 1999 roku wszczęto dochodzenie, a w październiku sąd w Dimbokro unieważnił certyfikat, co doprowadziło do protestów i aresztowań jego zwolenników. W grudniu 1999 roku, podczas pobytu Ouattary we Francji, władze wydały nakaz aresztowania.

Po trzech miesiącach nieobecności, 29 grudnia 1999 roku, Ouattara powrócił do kraju, pięć dni po zamachu stanu, który usunął z władzy prezydenta Bédié. Zamach stanu uznał za „rewolucję wspieraną przez naród”.

W sierpniu 2000 roku RDR mianowało go kandydatem na prezydenta w wyborach 2000 roku. W wyniku kontrowersji związanych z obywatelstwem, Sąd Najwyższy odrzucił jego kandydaturę. Wybory prezydenckie w październiku 2000 roku wygrał Laurent Gbagbo. Po wyjeździe do Francji w listopadzie 2000 roku, Ouattara powrócił w listopadzie 2001 roku, aby wziąć udział w procesie porozumienia z opozycją, znanym jako Forum Pojednania Narodowego.

Po wybuchu wojny domowej 19 września 2002 roku Ouattara szukał schronienia w ambasadzie Niemiec, a następnie w ambasadzie francuskiej. W listopadzie 2002 roku wyjechał do Gabonu, a w grudniu 2001 roku do Francji, wracając do kraju w styczniu 2006 roku, aby wziąć udział w planowanych wyborach prezydenckich.

Wybory prezydenckie 2010 i prezydentura

W lutym 2008 roku Alassane Ouattara został oficjalnie mianowany kandydatem RDR w wyborach prezydenckich. W listopadzie 2009 roku zarejestrowano go jako kandydata na prezydenta.

W pierwszej turze wyborów prezydenckich, które odbyły się 31 października 2010 roku, uzyskał 32% głosów, co pozwoliło mu przejść do drugiej tury wraz z urzędującym prezydentem Laurentem Gbagbo, który zdobył 38% głosów. W drugiej turze, przeprowadzonej 28 listopada 2010 roku, według wyników ogłoszonych 2 grudnia 2010 roku przez komisję wyborczą, Ouattara uzyskał 54,1% głosów, co oznaczało jego zwycięstwo. Jednak 3 grudnia 2010 roku Rada Konstytucyjna, kierowana przez członka partii Gbagbo, unieważniła wyniki w 7 północnych okręgach, co doprowadziło do ogłoszenia zwycięstwa Gbagbo z 51,5% głosów. Ouattara odrzucił decyzję Rady. 4 grudnia 2010 roku zarówno on, jak i Gbagbo zostali niezależnie zaprzysiężeni na urząd prezydenta. Obaj powołali swoje gabinety; Ouattara mianował Guillaume’a Soro na stanowisko premiera, a Gbagbo Gilberta Marie N’gbo Aké. Społeczność międzynarodowa uznała wybory za wolne i uczciwe, a Ouattara został uznany za prawowitego prezydenta, wzywając Gbagbo do przestrzegania zasad demokracji.

Mimo że wyniki wyborów ogłoszone przez komisję były oficjalnie uznawane przez ONZ i inne organizacje międzynarodowe, Laurent Gbagbo odmówił rezygnacji. To doprowadziło do kryzysu politycznego i dwuwładzy, a w lutym 2011 roku sytuacja przerodziła się w wojnę domową. 11 kwietnia 2011 roku Laurent Gbagbo został aresztowany przez siły wierne Ouattarze, przy wsparciu wojsk ONZ i francuskich.

W kolejnych wyborach prezydenckich, które odbyły się 25 października 2015 roku, Ouattara uzyskał reelekcję z wynikiem 83,7%, pokonując Affiego N’Guessana z 9,3% głosów. W 2016 roku rozpoczął prace nad nową konstytucją, która ustanowiła urząd wiceprezydenta oraz drugą izbę parlamentu w postaci Senatu. W referendum z 30 października 2016 roku nowa konstytucja została poparta przez 93,4% głosujących. 16 stycznia 2017 roku na stanowisko wiceprezydenta został mianowany Daniel Kablan Duncan. 18 grudnia 2016 roku koalicja Ouattary zajęła pierwsze miejsce w wyborach parlamentarnych, zdobywając 167 z 255 mandatów.

W styczniu 2017 roku Ouattara ogłosił, że nie będzie ubiegał się o reelekcję, wskazując na kandydata na premiera Amadou Gon Coulibaly. Po nagłej śmierci Coulibaly w lipcu 2020 roku, Ouattara zdecydował się jednak wystartować w wyborach, które wygrał w pierwszej turze z wynikiem 95% głosów.