Alan Rickman
Alan Sidney Patrick Rickman (21 lutego 1946 – 14 stycznia 2016) był angielskim aktorem, reżyserem i scenarzystą, znanym z ról w filmach i teatrze.
Debiutował w telewizji w roli Tybalta w Romeo i Julii (1978), będąc częścią serialu szekspirowskiego BBC. Jego kariera nabrała tempa, gdy zagrał Obadiah Slope w telewizyjnej adaptacji The Barchester Chronicles (1982). Ukończył Royal Academy of Dramatic Art w Londynie i stał się członkiem Royal Shakespeare Company (RSC), gdzie brał udział w różnorodnych produkcjach teatralnych. W 1985 zagrał wicehrabiego de Valmont w sztuce Les Liaisons Dangereuses, a po premierze na West Endzie w 1986 i Broadwayu w 1987 został nominowany do Tony Award.
Jego pierwszą rolą filmową był Hans Gruber, niemiecki terrorysta w Szklanej pułapce (1988). Za rolę szeryfa Nottingham w Robin Hood: Książę złodziei (1991) zdobył nagrodę BAFTA dla najlepszego aktora drugoplanowego. Zagrał też w filmie telewizyjnym Rasputin: Dark Servant of Destiny (1996), za który otrzymał Złoty Glob, nagrodę Emmy oraz Screen Actors Guild Award. W latach 2001-2011 wcielał się w Severusa Snape’a w serii filmowej Harry Potter. Jego ostatnie role filmowe to generał porucznik Frank Benson w thrillerze Eye in the Sky (2015) oraz gąsienica Absolem w Alicji po drugiej stronie lustra (2016).
Wczesne lata
Alan Rickman przyszedł na świat 21 lutego 1946 roku w londyńskim Acton, w rodzinie o walijsko-irlandzkich korzeniach. Był synem Margaret Doreen Rose, gospodyni domowej, oraz Bernarda Williama Rickmana, pracownika fabryki i weterana II wojny światowej. Jego ojciec był katolikiem, a matka metodystką. Alan miał dwóch braci, Davida (ur. 1944) i Michela (ur. 1947), oraz młodszą siostrę Sheilę (ur. 1950). W wieku ośmiu lat stracił ojca, co zmusiło matkę do samotnego wychowywania dzieci.
Jako dziecko interesował się kaligrafią i malarstwem akwarelowym. Uczęszczał do West Acton First School, później do Derwentwater Primary School oraz Latymer Upper School, gdzie zaangażował się w teatr. Następnie studiował w Chelsea College of Art and Design (1965-1968) oraz Royal College of Art (1968-1970). Pracował jako grafik, ale w końcu postanowił zająć się aktorstwem, co doprowadziło go do przesłuchania w Royal Academy of Dramatic Art (1972-1974).
Kariera
1980
Po ukończeniu RADA, Rickman współpracował z brytyjskimi zespołami teatralnymi oraz grupami eksperymentalnymi, występując m.in. na Międzynarodowym Festiwalu w Edynburgu. W 1978 roku grał w Romeo i Julii i A View from the Bridge. Jego przełomową rolą był Wielebny Obadiah Slope w The Barchester Chronicles (1982). W 1980 roku wyjechał do USA jako asystent reżysera przedstawienia Desperately Yours.
W 1985 roku zagrał wicehrabiego de Valmont w Niebezpiecznych związkach, co przyniosło mu nominacje do Tony Award oraz Drama Desk Award. W 1988 roku zagrał u boku Bruce’a Willisa w Szklanej pułapce, co przyniosło mu dużą popularność i uznanie krytyków.
1990
Rola szeryfa Nottingham w Robin Hood: Książę złodziei (1991) przyniosła mu nagrodę BAFTA. Zagrał również w Quigley na Antypodach (1990) oraz w romantycznych filmach takich jak Truly, Madly, Deeply (1991). Jego pierwsza tytułowa rola w filmie to Mesmer (1994). W 1996 roku zagrał w Rasputin: Dark Servant of Destiny, za co zdobył Złoty Glob i nagrody Emmy.
Rickman wyreżyserował Zimowego gościa w 1995 roku, a dwa lata później przeniósł ją na ekran. W 1998 roku wystąpił w Antony i Cleopatra w Royal National Theatre z Helen Mirren. W 1999 roku zagrał w Galaxy Quest oraz Dogmie.
2000
W 2001 roku zadebiutował jako Severus Snape w Harrym Potterze i Kamieniu Filozoficznym. W 2002 roku wystąpił w Private Lives na West Endzie, a następnie na Broadwayu. W 2003 roku zagrał w To właśnie miłość jako Harry. W 2005 roku użyczył głosu androidowi Marvinowi w Autostopem przez Galaktykę.
W 2007 roku wystąpił w Nobel Son, a w 2004 roku zdobył nominację do Primetime Emmy Award za rolę dr. Alfreda Blalocka w W rękach Boga. Zagrał również w Pachnidło: Historia mordercy (2006) oraz Sweeney Todd: Demoniczny golibroda z Fleet Street (2007).
W 2009 roku otrzymał nagrodę Jamesa Joyce’a. W 2010 roku zagrał w The Song of Lunch oraz użyczył głosu gąsienicy Absolem w Alicji w Krainie Czarów (2010). W 2011 roku ponownie wystąpił jako Severus Snape w Harrym Potterze i Insygniach Śmierci – część 2.
W 2014 roku wyreżyserował i zagrał w A Little Chaos. Jego ostatni występ miał miejsce w Eye in the Sky (2015), który spotkał się z pozytywnym odbiorem.
Odbiór publiczny
Rickman był uznawany za jednego z najlepszych aktorów swojego pokolenia, zdobywając wiele nagród i wyróżnień. Jego głos był uważany za wyjątkowy, a BBC podkreślało jego dykcję i artykulację.
Po jego śmierci, wielu kolegów z branży złożyło hołdy, podkreślając jego talent i osobowość. J.K. Rowling opisała go jako „wspaniałego aktora i człowieka”, a Emma Watson dziękowała za czas spędzony razem. Daniel Radcliffe docenił jego wsparcie, a Johnny Depp wspomniał, że był to wyjątkowy człowiek.
Życie prywatne
Rickman poznał Rimę Horton w 1965 roku, z którą spędził resztę życia. Pobrali się w 2012 roku w tajemnicy. Alan był również aktywnym patronem fundacji badawczej Saving Faces oraz honorowym prezesem International Performers’ Aid Trust.
Choroba i śmierć
W sierpniu 2015 roku przeszedł atak niedokrwienny, który doprowadził do diagnozy nowotworu trzustki. Zmarł 14 stycznia 2016 roku w Londynie, a jego prochy zostały przekazane żonie. Jego ostatnie filmy zadedykowano jego pamięci.
Dziedzictwo
Po jego odejściu, fani zbudowali pomnik w Londynie, a wiele znanych osób podzieliło się swoimi wspomnieniami. Rickman był szanowany nie tylko za swoje osiągnięcia artystyczne, ale także za swoją osobowość i wpływ na innych.
Filmografia
Aktor
Reżyser i scenarzysta
1997: Zimowy gość
2014: Odrobina chaosu
Producent wykonawczy
2001: Willows (krótkometrażowy)
Przypisy
Bibliografia
Alan Rickman w bazie the Internet Broadway Database
Alan Rickman w bazie the TCM Movie Database
Alan Rickman w bazie Emmys.com
Rickman w bazie Aveleyman website
Rickman news and commentary in „The Independent”