Alan Parker

Alan William Parker (urodzony 14 lutego 1944 w Islington w Londynie, zmarły 31 lipca 2020 w Londynie) był brytyjskim reżyserem, producentem filmowym, pisarzem oraz aktorem. Od 1980 roku posiadał obywatelstwo amerykańskie. W 1995 roku otrzymał tytuł Komandora Orderu Imperium Brytyjskiego za wkład w brytyjski przemysł filmowy, a w 2002 został odznaczony tytułem szlacheckim. W 2013 roku zdobył BAFTA Fellowship, najwyższe wyróżnienie przyznawane przez Brytyjską Akademię Filmową i Telewizyjną.

Życiorys

Wczesne lata

Alan Parker przyszedł na świat w północnym Londynie jako jeden z dwóch synów Elsie Ellen Parker, krawcowej, oraz Will iama Leslie Parkera, artysty malarza. Miał brata Rogera Pugh. Dorastał w typowej brytyjskiej rodzinie w Stockton na północnym wschodzie Teesside. Uczył się w Dame Alice Owen’s School. W 1962 roku porzucił naukę i rozpoczął pracę jako copywriter w agencji reklamowej Collet Dickinson Pearce (CDP), gdzie współpracował z takimi osobami jak David Puttnam, Alan Marshall oraz Charles Saatchi.

Kariera

Jego scenariusz do szkolnej komedii romantycznej S.W.A.L.K. (ang. sealed with a loving kiss, pl. zapieczętowany miłosnym pocałunkiem) został wyprodukowany przez Davida Puttnama, w reżyserii Warisa Husseina, i przekształcony w komediowy melodramat Melody (1971) z Marek Lestera w jednej z głównych ról. W 1971 roku Parker i Marshall stali się niezależni, zakładając Alan Parker Film Company. Stworzyli serię udanych reklam, w tym dla włoskiej marki wermutu Cinzano z Leonardem Rossiterem i Joan Collins.

Później Parker napisał i wyreżyserował dwa filmy krótkometrażowe: Our Cissy (1974) oraz Footsteps (1974) z Gemma Jones, a także dramat telewizyjny BBC No Hard Feelings (1976), którego akcja miała miejsce w Londynie podczas II wojny światowej, z Joe Gladwinem. Jego sukcesem był telewizyjny dramat wojenny BBC The Evacuees (1975) z Ivorem Robertsem, ukazujący losy dwóch żydowskich chłopców ewakuowanych z Londynu podczas Blitzu, za który Parker otrzymał Emmy (1975) oraz Nagrodę Telewizyjnej Akademii Brytyjskiej (1976). Pomimo odniesionych sukcesów, Parker miał trudności z uzyskaniem finansowania dla swoich scenariuszy, które określił jako „bardzo angielskie, bardzo londyńskie, bardzo wściekłe klasy robotnicze”.

Film Bugsy Malone (1976) – gangsterska komedia muzyczna z Scottem Baio i Jodie Foster – został głównie sfinansowany przez National Film Finance Corporation oraz Rank. Produkcja odniosła sukces, przynosząc Parkerowi Nagrodę BAFTA za najlepszy scenariusz oryginalny. Film brał również udział w konkursie głównym 29. MFF w Cannes. Parker był także grafikiem, współpracując z Screen International, oraz autorem powieści Pudles in the Lane (1977).

Jego pierwszym projektem w Stanach Zjednoczonych była głośna opowieść o wstrząsających doświadczeniach młodego Amerykanina w tureckim systemie więziennym, Midnight Express (1978), napisana przez Olivera Stone’a, za którą zdobył Nagrodę BAFTA za najlepszą reżyserię, a także nominacje do Oscara i Złotego Globu dla najlepszego reżysera. Kolejnym udanym projektem był musical Sława (Fame, 1980), nominowany do Césara w kategorii najlepszy film zagraniczny, którego akcja rozgrywała się w New York City High School for the Performing Arts, a następnie Pink Floyd – The Wall (1982), filmowa interpretacja albumu zespołu Pink Floyd z Bobem Geldofem, oraz Najwyższa stawka (Shoot the Moon, 1982) z Diane Keaton i Peterem Wellerem. Za realizację dramatu wojennego Ptasiek (Birdy, 1984) z Matthew Modine’em i Nicolasem Cage’em, Parker zdobył Grand Prix na 38. MFF w Cannes oraz nagrodę publiczności na Warszawskim Międzynarodowym Festiwalu Filmowym.

Dreszczowiec Harry Angel (Angel Heart, 1987) z Robertem De Niro i Mickeyem Rourkiem przyniósł mu nominację do Saturna w kategorii najlepszy scenarzysta. Za reżyserię Missisipi w ogniu (Mississippi Burning, 1988) z Willemem Dafoe, Gene’em Hackmanem i Bradem Dourifem zdobył nominacje do Oscara, Złotego Globu, BAFTA oraz David di Donatello.

Melodramat wojenny Przyjdź zobaczyć raj (Come See the Paradise, 1990) z Dennisem Quaidem i Michaelem Yorkiem miał swoją premierę w konkursie głównym 43. MFF w Cannes. Komediodramat Droga do Wellville (The Road to Wellville, 1994) z Lara Flynn Boyle, Anthonym Hopkinsem, Matthew Broderickiem i Johnem Cusackiem został zaprezentowany na MFF w Tokio.

Za biograficzny dramat muzyczny Evita (1996) z Antonio Banderasem i Madonną otrzymał Nastro d’argento, Prêmio Guarani (za najlepszy film zagraniczny) oraz nominację do Złotego Globu w kategorii najlepszy reżyser. Parker zrealizował również teledyski Madonny do utworów ze ścieżki dźwiękowej Evity – „You Must Love Me”, „Don’t Cry for Me Argentina” oraz „Another Suitcase in Another Hall”.

Jego dramat Prochy Angeli (Angela’s Ashes, 1999) z Robertem Carlyle i Emily Watson zdobył nagrody na MFF w Karlowych Warach. Dramat kryminalny Życie za życie (The Life of David Gale, 2003) z Kevinem Spaceym i Kate Winslet miał swoją premierę w konkursie głównym 53. MFF w Berlinie.

Parker zasiadał w jury konkursu głównego na 44. MFF w Cannes (1991).

Życie prywatne

W 1966 roku ożenił się z Annie Inglis, z którą doczekał się czwórki dzieci. Niestety w 1992 roku para rozwiodła się. W latach 90. XX wieku poślubił Lisę Moran.

Zmarł 31 lipca 2020 roku w Londynie w wieku 76 lat po długotrwałej chorobie.