Alan Nunn May

Alan Nunn May, znany również jako Alek (ur. 2 maja 1911 w Birmingham, zm. 12 stycznia 2003 w Cambridge), był brytyjskim fizykiem atomowym, który od 1942 roku angażował się w szpiegostwo na rzecz Związku Radzieckiego.

Edukacja i wczesna kariera

Ukończył edukację jako absolwent Trinity Hall w Cambridge. W trakcie studiów został zrekrutowany przez Główny Zarząd Wywiadowczy ZSRR. Po uzyskaniu doktoratu, pracował jako wykładowca w Kings College w Londynie. W tym okresie jego poglądy polityczne stawały się coraz bardziej radykalne, co doprowadziło do przystąpienia do partii komunistycznej. W 1935 roku, wspólnie z grupą absolwentów z Cambridge, udał się na kilka tygodni do Leningradu.

II wojna światowa i działalność szpiegowska

Podczas II wojny światowej, May był częścią brytyjskiego zespołu badawczego w projekcie Tube Alloys, który miał na celu opracowanie bomby atomowej. Od 1942 roku przekazywał informacje dotyczące swoich badań nad uranem do GRU. Jednak władze ZSRR zaczęły interesować się jego pracami dopiero w 1945 roku. W maju 1945 roku do Montrealu, gdzie przebywał May, wysłano porucznika Pawła Angiełowa, aby nawiązać bliższą współpracę. W ramach tej współpracy, May dostarczył wywiadowi radzieckiemu m.in. raporty dotyczące badań atomowych oraz niewielką ilość radioaktywnego uranu 233, który zdobył w zakładach jądrowych w Oak Ridge w stanie Tennessee. Przesyłkę z uranem do Moskwy dostarczył podpułkownik Piotr Motinow.

Ujawnienie i aresztowanie

Nie to zachodnie służby wywiadowcze, lecz dezerter Igor Guzenko przyczynił się do ujawnienia działalności Maya. Ponieważ brakowało dowodów na jego szpiegowską działalność, agencje wywiadowcze postanowiły schwytać go podczas spotkania z łącznikiem. Plan ten nie powiódł się, gdyż May został ostrzeżony przez radzieckiego agenta Kima Philbiego i do spotkania nie doszło.

Ostatecznie, 1 maja 1946 roku, May został aresztowany i skazany na dziesięć lat ciężkich robót. Z więzienia wyszedł pod koniec 1952 roku, po odbyciu sześciu i pół roku kary. Po zwolnieniu May odmówił uznania swoich działań za zdradę, stwierdzając, że postąpił słusznie jako szpieg, ponieważ jego intencją było wsparcie w zwycięstwie nad nazistowskimi Niemcami i Japonią oraz promowanie pokojowego wykorzystania energii atomowej.

Zobacz też

Szpiedzy atomowi

Przypisy

Bibliografia

Douglas Boyd: Ekspansja Kremla. Historia podbijania świata. Warszawa: 2010. ISBN 978-83-8151-647-1.
Amy Knight: Jak zaczęła się zimna wojna. Sprawa Guzenki i polowanie na radzieckich szpiegów. Warszawa: 2007. ISBN 978-83-7469-568-8.
Richard Trahair: Czarna księga szpiegów. Warszawa: 2011. ISBN 978-83-61232-12-4.
Bogusław Wołoszański: Sensacje XX wieku. Po II wojnie światowej. Warszawa: 1998. ISBN 83-85852-14-X.