Alan Gilbert
Alan Gilbert (ur. 23 lutego 1967 w Nowym Jorku) to amerykański dyrygent, który w latach 2009–2017 pełnił funkcję dyrektora muzycznego Filharmonii Nowojorskiej. Od 2019 roku jest głównym dyrygentem NDR Elbphilharmonie Orchestra, a od 2021 również dyrektorem muzycznym Opery Królewskiej w Sztokholmie.
Życiorys
Alan pochodzi z muzykalnej rodziny – jego rodzice przez wiele lat byli skrzypkami w Filharmonii Nowojorskiej. W domu nauczył się grać na skrzypcach i altówce. Ukończył studia na Uniwersytecie Harvarda w 1989 roku, a w 1994 roku uzyskał tytuł magistra muzyki w Juilliard School; studiował także w Curtis Institute of Music.
W latach 1995–1997 pełnił rolę asystenta dyrygenta w Cleveland Orchestra. W 2000 roku objął stanowisko pierwszego dyrygenta i doradcy artystycznego w Szwedzkiej Królewskiej Orkiestrze Filharmonicznej, gdzie pracował do 2008 roku. W latach 2004–2015 był pierwszym gościnnym dyrygentem NDR Elbphilharmonie Orchestra w Hamburgu. W 2009 roku został dyrektorem muzycznym Filharmonii Nowojorskiej, będąc jednym z najmłodszych dyrektorów muzycznych w historii tej orkiestry oraz pierwszym rodowitym nowojorczykiem na tym stanowisku. Prowadził tę orkiestrę przez osiem lat. Od 2019 roku jest głównym dyrygentem NDR Elbphilharmonie Orchestra w Hamburgu, a w 2021 roku powrócił do Sztokholmu, aby objąć stanowisko dyrektora muzycznego Opery Królewskiej.
Gilbert dyrygował gościnnie wieloma renomowanymi orkiestrami, takimi jak Filharmonicy Berlińscy, Koninklijk Concertgebouworkest, Cleveland Orchestra, Bostońska Orkiestra Symfoniczna, Orkiestra Filadelfijska, Staatskapelle Dresden oraz Orchestre philharmonique de Radio France. Prowadził inscenizacje operowe dla takich teatrów jak La Scala w Mediolanie, Metropolitan Opera w Nowym Jorku, Los Angeles Opera, Opera Królewska w Sztokholmie oraz Santa Fe Opera, gdzie był inauguracyjnym dyrektorem muzycznym.
Gilbert jest zwolennikiem nowej muzyki, szczególnie dzieł współczesnych kompozytorów. W Filharmonii Nowojorskiej współpracował z reżyserem i projektantem Dougiem Fitchem przy wielu spektakularnych inscenizacjach, w tym opery Le Grand Macabre Ligetiego oraz baletu Pietruszka Strawinskiego, w którym obok baletmistrzów występowali tańczący i żonglujący członkowie orkiestry.
Jego dyskografia obejmuje „The Nielsen Project” (sześć symfonii i trzy koncerty Carla Nielsena) nagrane z Filharmonią Nowojorską oraz operę Doctor Atomic Johna Adamsa, nagraną w Metropolitan Opera, za którą otrzymał nagrodę Grammy. Zdobył również dwie nominacje do nagrody Emmy za wybitną reżyserię muzyczną w programie PBS Live From Lincoln Center: Sweeney Todd (2014) oraz Sinatra: Voice for a Century (2015).
W 2011 roku został uhonorowany nagrodą Ditson Conductor’s Award przyznawaną przez Uniwersytet Columbia. Jest członkiem Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk oraz Oficerem Orderu Sztuki i Literatury, a także doktorem honoris causa Curtis Institute of Music oraz Westminster Choir College.