Alan Cumming (ur. 27 stycznia 1965 w Aberfeldy) to szkocko-amerykański aktor, reżyser oraz scenarzysta, a także sporadycznie pisarz i kompozytor.
Życiorys
Wczesne lata
Alan urodził się w Aberfeldy, w hrabstwie Perth and Kinross w Szkocji, jako syn Mary Cumming (z domu Darling), sekretarki w firmie ubezpieczeniowej, oraz Alexa Cumminga, leśnika Zamku Blair. Wychowywał się z bratem Tomem. Uczył się w Monikie Primary School oraz Carnoustie High School. W 1985 roku ukończył Royal Scottish Academy of Music and Drama.
Kariera
Debiutował na scenie w 1985 roku w Tron Theatre w Glasgow, odgrywając rolę Malkolma w tragedii Williama Szekspira „Makbet”. W tym samym czasie wystąpił w sztuce Dario Fo „Trąbki i truskawki” w Borderline Theatre Company podczas Edinburgh Festival Theatre, a także jako Victoria w pantomimie „Śpiąca królewna” w Tron Theatre (1986), Cliff w musicalu „Kabaret” Christophera Isherwooda w Brunton Theatre (1987) oraz Silvius w „Jak wam się podoba” w Royal Shakespeare Company. W 1993 roku zagrał w tytułowej roli w „Hamlecie” w Donmar Warehouse Theatre, a także w spektaklu „Opera za trzy grosze” Bertolta Brechta i Kurta Weilla z Cyndi Lauper. W 1998 roku za rolę Mistrza ceremonii w „Kabarecie” zdobył nagrodę Tony Award.
Po gościnnych występach w serialach takich jak „Travelling Man” (1982), „Taggart” (1986) oraz „Jaś Fasola” (Mr. Bean, 1993) jako Roddy, oraz w operze mydlanej „Take the High Road” (1986) jako Jim Hunter, zagrał Alexandra Novaka w dramacie „Prague” (1992) obok Sandrine Bonnaire i Bruno Ganza. W ekranizacji powieści Maeve Binchy „W kręgu przyjaciół” (Circle of Friends, 1995) zagrał Seana Walsha, konkurenta Bernadette „Benny” Hogan (Minnie Driver). W 1995 roku wystąpił jako Borys Iwanowicz Griszenko w filmie „GoldenEye”, siedemnastym filmie o agencie królowej brytyjskiej Jamesie Bondzie. W komedii „Romy i Michele na zjeździe absolwentów” (Romy and Michele’s High School Reunion, 1997) z Lisą Kudrow i Mirą Sorvino, zagrał Sandy’ego Frinka. Reżyserował i wystąpił u boku Jennifer Jason Leigh w komediodramacie „Party na słodko” (The Anniversary Party, 2001) jako pisarz Joe Therrian.
Alan Cumming posiada własną linię wód kolońskich. W 1998 roku magazyn „Entertainment Weekly” uznał go za jednego z najbardziej twórczych ludzi na świecie. Dwa lata później zajął 18. miejsce na liście 50 najlepszych kawalerów do wzięcia w Szkocji. W 2001 roku otrzymał nagrodę NY Immigrant Achievement oraz został nominowany do tytułu Człowieka Roku według magazynu „GQ”. W 2002 roku ukazała się jego pierwsza powieść „Tommy’s Tale”. Za swoje osiągnięcia w „Cabaret” został wprowadzony do Sali Sław „Vanity Fair”.
W 2002 roku na Off-Broadwayu zrealizował adaptację sztuki Jeana Geneta „Ona”, w której zagrał papieża. W 2008 roku wystąpił w roli Trigorina w off-broadwayowskiej produkcji „Mewa” Antona Czechowa z Annette O’Toole i Dianne Wiest. W 2009 roku nagrał album „I Bought a Blue Car Today”.
Za rolę Eliego Golda, konsultanta politycznego w serialu CBS „Żona idealna” (2010–2011), był trzykrotnie nominowany do nagrody Emmy w kategorii najlepszego aktora drugoplanowego w serialu dramatycznym oraz dwukrotnie do Złotego Globu dla najlepszego aktora drugoplanowego w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym. W 2016 roku wydał płytę „Alan Cumming Sings Sappy Songs: Live at the Cafe Carlyle”.
Życie prywatne
W latach 1985–1993 był w związku małżeńskim z aktorką Hilary Lyon. Od 2004 roku jest związany z ilustratorem Grantem Shafferem, z którym formalnie zawarł związek partnerski 7 stycznia 2007 roku.
Cumming otwarcie przyznaje się do swojej biseksualności i aktywnie wspiera organizacje LGBT, takie jak GLAAD i HRC.
Filmografia
Reżyser
- 2001 – Party na słodko (Anniversary the Party)
- 1996 – Spal swój telefon (Burn Your Phone)
- 1994 – Butter
Scenarzysta
- 2001 – Party na słodko (Anniversary the Party)
- 1994–1995 – The High Life
- 1994 – Butter
Aktor
- 2011–2013 – Web Therapy (serial TV)
- 2010 – Burleska
- 2009–2016 – Żona Idealna
- 2008–2013 – Web Therapy (serial internetowy)
- 2008 – Cat Tale
- 2007 – Living Neon Dreams
- 2006 – Gray Matters
- 2006 – Po rozum do mrówek
- 2006 – Coming Out
- 2005 – Nigdylandia
- 2005 – Sweet Land
- 2005 – Ripley Under Ground
- 2005 – Marihuanowe szaleństwo
- 2005 – Dziedzic Maski
- 2004 – Out on the Edge
- 2004 – Shoebox Zoo
- 2004 – Dziewczyna na pożegnanie
- 2004 – Eighteen
- 2004 – Upiór w operze
- 2004 – Garfield
- 2003 – Pits
- 2003 – X-Men 2
- 2003 – Mali agenci 3D: Trójwymiarowy odjazd
- 2002 – Zero Effect
- 2002 – Nicholas Nickleby
- 2002 – Mali agenci 2: Wyspa marzeń
- 2001 – Investigating Sex
- 2001 – Backstage Pass
- 2001 – Party na słodko
- 2001 – Josie i kociaki
- 2001 – Mali agenci
- 2000 – Urbania
- 2000 – God, the Devil and Bob
- 2000 – Dorwać Cartera
- 2000 – Flintstonowie: Niech żyje Rock Vegas!
- 2000 – Człowiek firmy
- 1999 – Annie
- 1999 – Tytus Andronikus
- 1999 – Oczy szeroko zamknięte
- 1999 – Plunkett i Macleane
- 1997 – Bathtime
- 1997 – For My Baby
- 1997 – Spice World
- 1997 – Kumpel (Buddy)
- 1997 – Romy i Michele na zjeździe absolwentów
- 1996 – Emma
- 1996 – Spal swój telefon
- 1995 – W kręgu przyjaciół
- 1995 – GoldenEye
- 1994 – Butter
- 1994 – Dwóch ojców
- 1994–1995 – The High Life
- 1994 – That Sunday
- 1994 – Czarny książę
- 1994 – Czarne wrota
- 1993 – Cabaret
- 1993 – The Airzone Solution
- 1993 – Micky Love
- 1992 – Prague
- 1991 – The Last Romantics
- 1991 – Bernard and the Genie
- 1989 – Conquest of the South Pole
- 1987 – Shadow of the Stone
- 1983 – Accidental Death of an Anarchist, The
- 1980-2003 – Take the High Road
Producent
- 2005 – Sweet Land
We własnej osobie
- 2006 – Homoseksualna X muza
Nagrody i nominacje
Przypisy
Linki zewnętrzne