Alan Alda
Alan Alda, właściwie Alphonso Joseph D’Abruzzo (ur. 28 stycznia 1936 w Nowym Jorku), to amerykański aktor, reżyser oraz scenarzysta.
Największą sławę przyniosła mu główna rola w serialu M*A*S*H, w którego ramach zagrał postać Hawkeye Pierce’a. Został nominowany do nagrody Emmy dwadzieścia dwa razy, z czego zdobył ją sześciokrotnie. Był także pierwszym artystą, który otrzymał Emmy za aktorstwo, reżyserię i scenariusz. Wiele razy nominowany do nagrody Złoty Glob, którą również zdobył sześciokrotnie. W 2005 roku otrzymał nominację do Oscara w kategorii najlepszego aktora drugoplanowego za rolę w filmie Aviator (2004).
Alda jest synem modelki Joan Brown oraz aktora Roberta Aldy (właściwie Alphonso Giuseppe Giovanni Roberto D’Abruzzo). To właśnie Robert, uznając, że włoskie nazwisko D’Abruzzo może przeszkodzić mu w karierze, stworzył pseudonim Alda z pierwszych liter swojego imienia i nazwiska, na który jego syn Alan przystał z dużą niechęcią.
Jako dziecko zmagał się z chorobą Heinego-Medina, co spowodowało, że przez dwa lata był sparaliżowany.
Uczył się zarówno w USA, jak i w Europie, gdzie występował obok swojego ojca. W trakcie wojny koreańskiej służył przez sześć miesięcy jako oficer artylerii. Jest żonaty z Arlene Weiss i ma trzy córki. Jego przyrodni brat, Antony Alda, również był aktorem.
Filmografia
Filmy
Seriale
- 1955: Secret File, U.S.A.
- 1971: Story Theatre
- 1983: M*A*S*H jako Kapitan Benjamin Franklin „Sokole Oko” Pierce
- 1999: Prezydencki poker (The West Wing) jako Arnold Vinick
- 2010: Słowo na R (The Big C) jako Dr Atticus Sherman
- 2016: Horace and Pete jako Wuja Pete
- 2018: The Black List jako Alan Fitch
- 2019: Ray Donovan jako Dr Arthur Amiot
Publikacje
- 2005: Never Have Your Dog Stuffed: and Other Things I’ve Learned (wyd. polskie: Alan Alda. Autobiografia, wydawnictwo Muza SA, 2006, tłum. Barbara Orłowska)
- 2007: Things I Overheard While Talking to Myself
Nagrody
Złoty Glob
- Najlepszy aktor serialowy (komedia – musical): 1975 – M*A*S*H
- 1976 – M*A*S*H
- 1980 – M*A*S*H
- 1981 – M*A*S*H
- 1982 – M*A*S*H
- 1983 – M*A*S*H
Nagroda Emmy
- Najlepszy aktor drugoplanowy w serialu dramatycznym: 2006 – Prezydencki poker
- Najlepszy aktor serialu komediowego: 1982 – M*A*S*H
- 1974 – M*A*S*H
- Aktor roku – kategoria serial: 1974 – M*A*S*H
- Najlepszy reżyser serialu komediowego: 1977 – M*A*S*H
- Najlepszy scenariusz serialu komediowego: 1979 – M*A*S*H