Alaksandr Szlubski, biał. Аляксандр Шлюбскі, znany także pod pseudonimami Alesia Harotnia, Zwiastun, A. Znicz, Kazalnik oraz Etnograf (ur. 16 czerwca 1897 w Mieżawie koło Połocka, zm. 1941 w łagrze) – był białoruskim naukowcem, specjalizującym się w literaturoznawstwie oraz etnografii.
Urodził się w rodzinie duchownego prawosławnego. W latach 1918–1921 był zatrudniony w bolszewickiej administracji Witebska. Od 1919 roku jego zainteresowania naukowe koncentrowały się na folklorze i etnografii. W 1922 roku ukończył witebski oddział Moskiewskiego Instytutu Archeologicznego. W latach 1918–1923 pracował w archiwach w Witebsku, Połocku, Wieliżu oraz Orszy.
W 1923 roku rozpoczął współpracę z Inbiełkultem. Od 1929 do 1930 roku był pracownikiem Instytutu Historii Akademii Nauk Białoruskiej SRR. Publikował artykuły w białoruskojęzycznych czasopismach, takich jak „Nasz kraj”, „Połymja”, „Uzwyszsza”, „Maładniak” oraz „Radawaja ruń”. Jego badania nad folklorem i literaturą Białorusi zostały opublikowane przez Inbiełkult w dwóch tomach (1927-1928) pod tytułem „Materyjały da wywuczennia falkloru i mowy Wiciebszczyny”.
3 kwietnia 1930 roku został aresztowany przez NKWD jako członek Związku Wyzwolenia Białorusi. Został skazany na 5 lat więzienia w Niżnym Nowogrodzie za „szkodnictwo i antyradziecką agitację”. Po raz drugi aresztowano go w czerwcu 1935 roku w rejonie Leningradu. Dalsze losy Szlubskiego pozostały nieznane. W 1960 roku został rehabilitowany za pierwszy wyrok, natomiast w 1990 roku prokuratura w Leningradzie odmówiła rehabilitacji za wyrok z 1935 roku.
Dzieła
- „Сведения по собиранию устного народного творчества в Белоруссии”, Wieliż 1919
- „Паны і сяляне ў першай палове ХІХ стагоддзя”, Mińsk 1924
- „Бядуля як этнограф”, Mińsk 1925
- „Матэрыялы да крыўскай гісторапісі: Доля кнігасховаў і архіваў зямель крыўскіх і былога Вялікага княства Літоўскага”, Kowno 1925
- „Крашаніна (набіванка)”, Witebsk 1925
- „Гісторыка-этнаграфічныя нататкі”, Mińsk 1928
- „Набойка”, Mińsk 1928
- „Этнаграфічная дзейнасць Е.Р.Раманава”, Mińsk 1928
- Адносіны расійскага ўраду да беларускае мовы ў ХІХ cт. // Запіскі Аддзелу гуманітарных навук. Кн. 2. Працы клясы філёлёгіі. Т. 1. Менск, 1928. 303-337 с.
Bibliografia
Маракоў Л. У., „Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі 1794-1991. Энц. даведнік”, T. 2-3, Mińsk 2003, ISBN 985-6374-04-9