Alaksandr Uładzimirawicz Raszczynski
Alaksandr Uładzimirawicz Raszczynski (biał. Аляксандр Уладзіміравіч Рашчынскі, ros. Александр Владимирович Ращинский, Aleksandr Władimirowicz Raszczinski; urodził się 2 kwietnia 1949 roku w Łohojsku) jest białoruskim kompozytorem oraz badaczem folkloru pieśni i tańca.
Życiorys
Raszczynski przyszedł na świat 2 kwietnia 1949 roku w Łohojsku, w obwodzie mińskim Białoruskiej SRR, ZSRR. W 1979 roku ukończył Państwowy Instytut Muzyczno-Pedagogiczny im. Gniesinów w Moskwie, gdzie studiował w klasie dyrygowania chórem pod kierunkiem W. Błogoobrazowej. Następnie, w 1984 roku, zdobył dyplom Białoruskiego Konserwatorium Państwowego, ucząc się w klasie kompozycji u prof. J. Hlebaua. W 1986 roku zakończył asystenturę-staż pod jego kierunkiem. Od 1973 roku, z przerwami, prowadził zajęcia w Mińskim Koledżu Muzycznym im. Michaiła Glinki. W latach 1976–1979 pełnił funkcję kierownika muzycznego i artysty orkiestry zespołu „Charoszki”. W okresie 1989–1994 był kierownikiem artystycznym i artystą zespołu „Kupalinka” przy Białoruskiej Filharmonii Państwowej.
Od 1985 roku jest członkiem Związku Kompozytorów Białorusi.
Charakterystyka twórczości
W swojej twórczości Alaksandr Raszczynski wykazuje szczególne zainteresowanie białoruskim folklorem pieśni i tańca. Włącza on instrumenty ludowe do orkiestry symfonicznej, co jest widoczne w jego pracach. Jego pasja do muzyki ludowej zrodziła się podczas pracy jako kierownik muzyczny zespołu „Charoszki”, dla którego skomponował wiele utworów, które stały się częścią repertuaru zespołu. Podczas nauki w Białoruskim Konserwatorium Państwowym jego twórczość zaczęła koncentrować się na muzyce kameralno-instrumentalnej, wokalnej oraz chóralnej.
Twórczość
Muzyka wokalno-symfoniczna
Oratorium Smutak pamiaci dla solistów, chóru, organów i orkiestry (utwory do słów Aleha Sałtuka, Pławalny basiejn u kancłahiery Terazin do słów Chwiedara Życzki, Pierakrojwannie szyniala do słów Maksima Tanka, Smiarotnaja kałychanka do słów Alaksandra Żyhunoua, Piesnia mużnasci do słów Leanida Pranczaka, Żeton warożaha sałdata do słów Maksima Tanka, Josć u wiasny swaje tyły do słów Uładzimira Dziuby, 1984);
Kantata Dziciaczyja piesni (Kałychanka, Zabaulanka, Drażniłka, Hruszka do słów ludowych, 1982).
Muzyka orkiestrowa
Dla orkiestry symfonicznej: Symfonia (1983), Suita (1985);
Dla orkiestry ludowej: Pięć opracowań tańców ludowych (Uwertura, Walsok, Poleczka, Wiaskowy marsz, Polka-subotka, 1985);
Suita (Krywy taniec, Wiaselle, Swiata, 1986);
Suita Kaladnyja ihryszczy (Winszawannie, Ciareszka, Kaza, 1987);
Fantazja Z roha usiaho mnoha (1987).
Muzyka kameralno-instrumentalna
Dla fortepianu: Utwór, Pieśń, Humoreska (1979), Wariacje (1981), Trzy fugi (1981), Sonata (1982);
Dla zespołu instrumentów ludowych: fantazja Traistaja muzyka (1975), taniec Kachanaczka (we współautorstwie z M. Końszynem, 1977), utwór Polka z kropkaj (1981), Czatyry biełaruskija tancy (Kryżaczok, Lawonicha, Kaza, Mikita, 1987), Fantazija na temy czeszskich narodnych piesień i tancau (1988);
Opracowania: białoruskich melodii ludowych (Polka z kresau, walc Husary, 1977), fińskich melodii ludowych (Łastauka, Piesnia pra wiaskowaha muzykanta, Zwilistaja daroha, 1977), Miełodyi Haryni i Ubarci, I i II cz. (1988);
Dla skrzypiec, harmonii i bajanu: 50 rasszyfrowak i apracowak biełaruskich narodnych najhryszau (1985), Wiszniawieckaja kadryla u piaci kalenach (Pierszaje, Da pałowy, Kryżok, Kazaczok, Poleczka, 1986);
Dla skrzypiec, cymbałów i harmonii: opracowania i interpretacje białoruskich tańców ludowych: Tancy Paazierja (1988), Narodnyja tancy radzimy Jakuba Kołasa, I–I cz. (1990);
Dla zespołów estradowych: utwory Wiaskowyja żarty (1983), Mituś (1983), suita Wiaskowyja usmieszki (1986);
Dla cymbałów i fortepianu: Wiaskowaja suitka (1986), Wiaskowaja suita (1988);
Inne: Utwór dla skrzypiec (1980), Rondo dla oboju i fortepianu (1980), Koncertyna dla cymbałów (1986), Utwór koncertowy dla saksofonu i fortepianu(1990).
Muzyka wokalna
Dla chóru a cappella: Kaciłasia dy jasnaja zoraczka (słowa ludowe, 1981), ballada Bracietka i siastryca (słowa ludowe, 1982), Lublu, jak zlatajecca snieh na ziamli, Rabinaczka, Bulba (słowa Aleha Łojki, 1983), koncert Pamiaci achwiar faszyzmu (Bol, Sum, Smutak, Wokaliza, 1983), Kryniczka (słowa Walancina Łukszy, 1986); opracowania pieśni ludowych: Za reczkaju, za rakoj (1980), A u lasku, lasku (1981), Try apracouki (Tuman-matuszka, Z-pad biełaha kamuszka, Oj, tam, na hare, 1982), suita Wiesnawyja karahody (1984), 26 apracowak dla dziciaczaha choru (1988), Bracietka i siastryca (1991);
Dla zespołu wokalnego: opracowania białoruskich pieśni ludowych: Ażaniła maci (1984), 12 apracowak (Ci usie dzieuki wyszli?, Pasiejali dzieuki lon, Kinu kużal na palicu, Kawal, Babka Jeuka, Ach ty, sonce, A na mory zybkaja kładka, Wyjdu ja na dwor, Tam ruczałaczka biażała, Ja miatu dwor, A muża, moj muża, Żyu-byu, nie tużyu (1986), 5 apracowak Hrodzienskaj wobłasci (Pasyłała baba dzieda, Szto to za chłopiec, szto za dziauczyna, Była u matuli adna daczuszka, A dzie miesiac, dzie zara?, Oj, lacieli żurauli, 1988);
Dla chóru z akompaniamentem: Pijanierski zbor (słowa Walancina Łukszy, 1986), Pakłon tabie, moj biełaruski kraju (słowa Niła Hilewicza, 1987), Dobraj ranicy, Kosić chłopiec kaniuszynu, Juraczka (słowa Alesia Stawiera, 1988); opracowania białoruskich pieśni ludowych: suity Ihrawyja piesni (1983) i Hrodzienskija piesni (1984), chór Oj, u poli, nad rakitaj (1984), Tryccać apracowak biełaruskich narodnych piesień (1986);
Dla głosu z akompaniamentem: romanse: W noczi, kogda usniet triewoga (słowa Aleksandra Błoka, 1980), Lawonicha (słowa Maksima Bahdanowicza, 1981), Sumnaja kazka (słowa Aleha Sałtuka, 1982), Spiawajuć tonieżcy, Zapawiet (słowa Aleha Łojki, 1982); opracowania: Siem apracowak biełaruskich narodnych piesień (Dobry wieczar, Zajezdziu konika, Kupalonka, Załażyu wierabiej, Dy ja żała, Oj, siwy koń biażyć, Ej, u Słucku, u horadzie, 1975–1998), Pawiej, wietryk (1977), Oj, pawiej, bujny wieciaroczak (1984), Piać apracowak biełaruskich narodnych piesień (Kala majho cierama, Ci usie łuhi pakoszany, Oj, skarej by wiaczora dażdali, Oj, u poli krynica, Miacielica, 1985), Piać apracowak (Zbornica, dziewańka, zbornica, Szto jeto za ziellejka, Oj, dożdżyk idzie, Oj ty, jełaczka, Kinu kużal na palicu, 1986);
Dla zespołu wokalnego i zespołu instrumentów ludowych: opracowania: suita Wiaselle (Czamu Maruśka nie czasałaś?, Sabrausia rajoczak, Wiaselle, 1977), Prychodziu małojczyczak (1977), Czatyry apracouki (Dub da duba pachiliusia, Na wulicy mokra, Cieraz reczańku, Czyrwonaja kalinańka, 1987);
Dla „zespołów śpiewackich” z harmonią: opracowania: zbiory U karahodzie my byli (1989) i Idziom, pajdziom na wulicy (1989), zbiór skocznych pieśni Wieczar dobry, dziauczynaczka (1989);
Dla „zespołów śpiewackich”, skrzypiec, cymbałów i harmonii: opracowania: Wosiem apracowak (Oj tam, u poli, Rascwiła kalina, Oj, harny Semene, Cieraz reczańku, Ja chorosza mołodyca, Zamknuu żonku na zamok, U sadu hulała, Oj, u nas je nawiny, 1989), Czatyry apracouki (Była u nas pounaja kamora, Cwicie czeremszyna, Szeraja łaszadaczka, Ne jdyte dewki rano zamuż (1990);
Dla „zespołów śpiewackich” i mieszanego zespołu instrumentalnego: Zbornik rasszyfrowak i apracowak piesień i tancau Chojnickaha, Swietłahorskaha i Wietkauskaha rajonau Homelskaj wobłasci (1991), Zbornik rasszyfrowak i apracowak piesień i tancau Czaczerskaha rajona Homelskaj wobłasci (1992);
Pieśni: Reczańka-piatlanka (słowa Hienadzia Buraukina), Czakannie (słowa Piotra Zwonaka), Kurhan (słowa A. Miraszniczenki), Kokłe (słowa Pilipa Piestraka), Polka z rahami (słowa Juryja Swirki).
Inne
Do spektaklu teatru lalek: Skazka o carie Sałtanie (1984);
Do spektaklu dramatycznego: Kamiedyjant (1985).
Nagrody
W 1987 roku fantazja koncertowa Z roha usiaho mnoha autorstwa Raszczynskiego zdobyła 1. nagrodę w republikańskim konkursie.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Biełaruskaja encykłapiedyja. T. 13. Mińsk: 2001. (biał.). Brak numerów stron w książce
Encykłapiedyja litaratury i mastactwa. T. 4. (biał.). Brak numerów stron w książce
T.G. Mdziwani, R.I. Sierhijenka: Kampazitary Biełarusi. Mińsk: Biełaruś, 1997. (biał.). Brak numerów stron w książce
Loading ...