Alaksandr Cwikiewicz

Alaksandr Ćwikiewicz (biał. Аляксандар Цьвікевіч; ur. 1888 w Brześciu Litewskim, zm. 30 grudnia 1937 w Mińsku) był białoruskim historykiem oraz politykiem, który pełnił funkcję premiera rządu Białoruskiej Republiki Ludowej na uchodźstwie w latach 1923–1925. Był również profesorem w Akademii Nauk Białoruskiej SRR.

Życiorys

W 1912 roku ukończył studia na Uniwersytecie w Petersburgu. W trakcie I wojny światowej założył w Białymstoku Białoruską Ludową Hramadę (1917), która skupiała uchodźców z zachodnich guberni cesarstwa. W 1918 roku dołączył do władz Białoruskiej Republiki Ludowej, gdzie był jej delegatem na rozmowy pokojowe w Brześciu (finalnie delegacja białoruska nie została dopuszczona) oraz ministrem spraw zagranicznych.

W 1923 roku przejął stanowisko premiera Białorusi na emigracji po Wacławie Łastouskim, z siedzibą w Pradze. Jako członek partii socjalno-rewolucyjnej dążył do dialogu z ZSRR, a także sprzeciwiał się „polskiej okupacji” Białorusi.

Podczas spotkania przywódców emigracyjnych w Berlinie opowiedział się za zakończeniem działalności władz BRL oraz uznaniem państwowości Białoruskiej SRR. Po złożeniu dymisji udał się do ZSRR, gdzie znalazł zatrudnienie w Ministerstwie Finansów Białoruskiej SRR oraz w Instytucie Kultury Białoruskiej.

W 1929 roku objął katedrę na Akademii Nauk Białoruskiej SRR, gdzie zajmował się historią oraz naukami politycznymi, w szczególności historią myśli politycznej. Rok później został aresztowany pod zarzutem białoruskiego nacjonalizmu (związek z Związkiem Wyzwolenia Białorusi) i skazany na zesłanie do Syberii. Po siedmiu latach represji jego wyrok został zmieniony na karę śmierci, która została wykonana pod koniec grudnia 1937 roku w Mińsku.