Alaksandr Michajławicz Abramowicz
Alaksandr Michajławicz Abramowicz (biał. Аляксандр Міхайлавіч Абрамовіч, ros. Александр Михайлович Абрамович; ur. 10 kwietnia 1944 w Zabłociu k. Nieświeża, zm. 1 grudnia 2018) był białoruskim prawnikiem oraz politykiem. W latach 1992–1996 pełnił funkcję przewodniczącego Centralnej Komisji Wyborczej Białorusi, a w latach 1996–2004 był zastępcą szefa Administracji Prezydenta Republiki Białorusi ds. Prawnych. W okresie 2004–2008 zajmował stanowisko zastępcy przewodniczącego Rady Republiki Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi III kadencji. Był doktorem nauk prawnych oraz profesorem, a także jednym z inicjatorów referendum na Białorusi w 1996 roku oraz autorem projektu konstytucji, która wzmacniała władzę prezydenta Alaksandra Łukaszenki.
Życiorys
Urodził się 10 kwietnia 1944 roku we wsi Zabłocie, na terytorium okupowanym przez III Rzeszę, w ówczesnym dystrykcie Baranowicze, w Komisariacie Generalnym Białoruś, w Komisariacie Rzeszy Wschód. W 1964 roku ukończył Nowogródzkie Technikum Gospodarstwa Wiejskiego. W tym samym roku rozpoczął pracę jako agronom w kołchozach „Władza Sowietów” i „Iskra” w rejonie lidzkim oraz jako instruktor w Lidzkim Rejonowym Komitecie Wykonawczym. W 1973 roku uzyskał wykształcenie prawnicze na Białoruskim Uniwersytecie Państwowym im. Lenina (BUP). W latach 1973–1988 pracował jako aspirant, pracownik naukowy oraz kierownik działu w Instytucie Filozofii i Prawa Akademii Nauk Białoruskiej SRR. Uzyskał stopień kandydata nauk, a następnie w 1986 roku stopień doktora nauk prawnych. Temat jego dysertacji habilitacyjnej brzmiał: Problemy organizacyjno-prawne państwowego zarządzania budownictwem w ZSRR. Od 1988 roku do co najmniej 2004 roku kierował Katedrą Teorii i Historii Państwa i Prawa na Wydziale Prawa BUP. W 1990 roku uzyskał tytuł profesora.
Był odpowiedzialny za przygotowanie „Prawa o językach BSRR”, które zostało przyjęte 26 stycznia 1990 roku na 14. sesji Rady Najwyższej Białoruskiej SRR XI kadencji, ustanawiającego język białoruski jako jedyny język państwowy Białoruskiej SRR. W latach 1990–1991 (według innych źródeł w latach 1991–1992) był członkiem Komitetu Nadzoru Konstytucyjnego ZSRR. W latach 1992–1996 pełnił rolę przewodniczącego Centralnej Komisji ds. Wyborów Deputowanych Ludowych Republiki Białorusi, która w 1994 roku została przekształcona w Centralną Komisję ds. Wyborów i Prowadzenia Republikańskich Referendów. Od stycznia 1996 do listopada 2004 roku był zastępcą szefa Administracji Prezydenta Republiki Białorusi ds. Prawnych. 14 kwietnia 1996 roku objął stanowisko szefa Prawnej Rady Konsultacyjnej, która miała na celu przygotowanie zmian w konstytucji, dostosowujących ją do wyników referendum z 1995 roku. W 1996 roku był współautorem projektu nowej konstytucji, która przewidywała m.in. wzmocnienie władzy prezydenta oraz likwidację Rady Najwyższej, zastępując ją Zgromadzeniem Narodowym. Projekt ten był wspierany przez prezydenta Alaksandra Łukaszenkę, a Abramowicz był jednym z jego inicjatorów.
15 listopada 2004 roku został członkiem Rady Republiki Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi III kadencji z obwodu grodzieńskiego. Tego samego dnia objął stanowisko zastępcy przewodniczącego tej instytucji. Jego kadencja w Radzie Republiki zakończyła się 31 października 2008 roku.
Oceny
Według autorów książki „Kto jest kim w Białorusi”, Alaksandr Abramowicz, będąc na stanowisku przewodniczącego Centralnej Komisji Wyborczej, starał się publicznie manifestować poglądy liberalne. Jednak Zianon Pazniak oskarżał go o uczestnictwo w ukrywaniu fałszerstw podczas wyborów parlamentarnych w 1995 roku. Po przedstawieniu mu dowodów na falsyfikację, Abramowicz miał odmówić zgłoszenia sprawy do prokuratury, nie udzielając przy tym wyjaśnień.
Prace
Alaksandr Abramowicz jest autorem wielu prac dotyczących budownictwa państwowego oraz prawodawstwa, a także relacji pomiędzy centralnymi i lokalnymi organami władzy, w tym:
- Ispołkomy obłastnych Sowietow: płanirowanije i zastrojka nasielennych miest. Mińsk: 1979. (ros.). Brak numerów stron w książce
- Gosudarstwiennoje uprawlenije stroitielstwom w SSSR. Mińsk: 1982. (ros.). Brak numerów stron w książce
- Prawowoj status sowietskogo grażdanina. Mińsk: 1986. (ros.). Brak numerów stron w książce
- Konstitucyja SSSR – wopłoszczenije leninskoj nacyonalnoj politiki. Mińsk: 1986. (ros.). Brak numerów stron w książce
- (razem z Leanidem Kozikiem, Michaiłem Miasnikowiczem i in.): Biełaruś i Rossija: organizacyonno-prawowyje osnowy intiegracyi (1996–2001). Mińsk: 2001. (ros.). Brak numerów stron w książce
Odznaczenia
W 1999 roku uzyskał honorowy tytuł „Zasłużony Prawnik Republiki Białorusi”.
Życie prywatne
Alaksandr Abramowicz jest żonaty i ma dwoje dzieci.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Абрамовіч Аляксандр Міхайлавіч. W: Рэдкал.: Г.П.Пашкоў і інш.: Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. T. 1: А – Аршын. Mińsk: Biełaruskaja Encykłapiedyja, 1996, s. 37. ISBN 985-11-0036-6. (biał.).
Centrum Naukowo-Analityczne „Białoruska Perspektywa”: Kto jest kim w Białorusi. Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000, s. 313, seria: Biblioteka Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska – Białoruś. ISBN 83-913780-0-4.
Зянон Пазьняк: Дэпутаты незалежнасьці (замест прадмовы). W: Сяргей Навумчык, Зянон Пазьняк: Дэпутаты незалежнасьці. Nowy Jork, Wilno, Warszawa: „Biełaruskija Wiedamaści”, Towarzystwo Kultury Białoruskiej na Litwie, 2010, s. 5–91. ISBN 978-9955-578-11-6. (biał.).
Алесь Пяткевіч, Вольф Рубінчык: Кароткія зьвесткі аб некаторых беларускіх палітыках, актыўnych у 1991–2006 гадах. W: Пад агульнай рэд. В. Булгакава: Палітычная гісторыя незалежнай Беларусі (да 2006 г.). Wyd. 2. Białystok, Wilno: Białoruskie Towarzystwo Historyczne, Instytut Białorutenistyki, 2011, s. 1178–1213. ISBN 80-86961-16-8. (biał.).
Ірына Екадумава: Працэс раздваеньня органаў улады ў выніку канстытуцыйнага крызысу лістапада 1996. W: Пад агульнай рэд. В. Булгакава: Palična historia niezależnej Białorusi (do 2006 r.). Wyd. 2. Białystok, Wilno: Białoruskie Towarzystwo Historyczne, Instytut Białorutenistyki, 2011, s. 216–227. ISBN 80-86961-16-8. (biał.).
Loading ...