Al-Subijah – region na północnym wybrzeżu Zatoki Kuwejckiej
Al-Subijah, znany również jako Al-Sabijah, As-Subijah czy As-Sabijah, to obszar znajdujący się na północnym wybrzeżu Zatoki Kuwejckiej w Kuwejcie. W regionie tym wyróżnia się kilka mikroregionów, w tym Bahra, Nahdaian, Radha, Muhaita, Mughaira, Dubaij oraz Ras al-Subijah. Można tu znaleźć liczne stanowiska archeologiczne, takie jak Al-Subijah i Bahra 1, które zawierają groby tumulusowe, osady, obozowiska, studnie oraz śmietniska muszlowe. Większość z tych tumulusów datuje się na wczesny i środkowy okres epoki brązu, przypadający na III–II tysiąclecie p.n.e.
Badania archeologiczne
Historia badań
Stanowiska archeologiczne w regionie Al-Subijah były badane przez różne instytucje naukowe z całego świata. W latach 2007–2012 prace archeologiczne oraz badania powierzchniowe prowadziła polsko-kuwejcka ekspedycja archeologiczna (Kuwaiti-Polish Archaeological Mission, KPAM) z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego im. Kazimierza Michałowskiego, we współpracy z National Council for Culture, Arts and Letters of the State of Kuwait. Projekt o nazwie „The Al-Subijah tumuli excavation and survey project. Tumuli graves and other stone structures on the north coast of Kuwait Bay” miał na celu przeprowadzenie badań ratunkowych w związku z planowaną budową nowego miasta w regionie Al-Subijah. Grupa grobów tumulusowych, badana w mikroregionie Mughaira w latach 2007–2010, stanowiła pierwszy etap tego projektu. W miarę postępu badań, zadania KPAM były stopniowo rozszerzane, obejmując również stanowisko studzienne w mikroregionie Muhaita oraz dużą osadę z okresu Ubaid (Bahra 1). Kierownikiem misji był prof. Piotr Bieliński (CAŚ UW). W 2010 roku w ramach misji powstały dwa podprojekty. Pierwszy z nich, prowadzony przez dr. Łukasza Rutkowskiego (CAŚ UW), koncentrował się na badaniach wykopaliskowych konstrukcji kamiennych, szczególnie grobów tumulusowych, w rejonie Al-Subijah. Natomiast prospekcją terenową kierowali dr Franciszek Pawlicki (CAŚ UW) oraz Sultan Ad-Duweish.
Odkrycia archeologiczne
Wśród najciekawszych odkryć znajdują się grobowce tumulusowe, których liczba wynosi około 130. Szczególnie wyróżniają się tumulusy z zewnętrznym murem pierścieniowym oraz wydłużone kamienne platformy, które mogły pełnić funkcje rytualne lub symboliczne. Wśród znalezisk ruchomych na uwagę zasługują ozdoby, takie jak perforowane perły oraz paciorki wykonane z kamieni półszlachetnych (karneol, agat, lazuryt, chryztopaz) oraz ozdoby z muszli, w tym okrągła zawieszka z geometrycznym motywem „dot-in-circle”, typowym dla kultury Dilmun.
Datowanie
Główny okres funkcjonowania cmentarzyska przypada na lata 2500–1500 p.n.e. Zarejestrowano także incydentalne znaleziska z wcześniejszych (okres Ubaid) i późniejszych (okres późnej epoki brązu) czasów.
Przypisy
Bibliografia
Rutkowski, Ł. (2018). A tumulus cemetery on the north coast of Kuwait Bay: results of survey and excavation in the al-Sabiyyah region. Proceeding of the Seminar of Arabian Studies, 48, 303–320.
Rutkowski, Ł., with Makowski, M., Reiche, A., Sołtysiak, A., Wygnańska, Z. (2015). Tumuli graves and other stone structures on the north coast of Kuwait Bay (Al-Subijah 2007–2012). Warsaw: PCMA UW; Al-Kuwait: National Council for Culture, Arts and Letters.
Rutkowski, Ł. (2015). Tumulus burial field on the north coast of Kuwait Bay. Preliminary excavation report on the spring season in 2012. Polish Archaeology in the Mediterranean, 24/1, 505–528.
Reiche, A. (2014). Kuwaiti-Polish archaeological research in Northern Kuwait in 2007–2012. Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie, 3(39), 85–110.
Rutkowski, Ł. (2014). Tumulus burial field on the north coast of Kuwait Bay. Preliminary excavation report on the spring season in 2011. Polish Archaeology in the Mediterranean, 23/1, 413–443.
Makowski, M. (2013). Tumulus grave SMQ 49 (As-Sabbiya/Kuwait). Preliminary report on the investigations in 2009–2010. Polish Archaeology in the Mediterranean, 22, 518–527.
Reiche, A. (2013). Tumulus grave SMQ 30 in As-Sabbiya – Mugheira (northern Kuwait). A report on the 2007–2008 investigations. Polish Archaeology in the Mediterranean, 22, 528–541.
Rutkowski, Ł. (2013). Archaeological survey in the eastern As-Sabbiya (north coast of Kuwait Bay), seasons 2009–2010. Polish Archaeology in the Mediterranean, 22, 479–492.
Rutkowski, Ł. (2013). Tumuli graves and desert wells in the As-Sabbiya. Preliminary excavation report on the spring season in 2010. Polish Archaeology in the Mediterranean, 22, 493–517.
Sołtysiak, A. (2012). As-Sabiyah and Kadhima (Kuwait), seasons 2009–2011. Bioarchaeology of the Near East, 5, 57–62.
Rutkowski, Ł. (2011). Tumuli graves and other stone structures. In Ł. Rutkowski (ed.), Kuwaiti–Polish archaeological investigations in Northern Kuwait. As-Sabbiya 2007–2010 (pp. 11–17). Warsaw: PCMA UW; Al-Jahra: National Council for Culture, Arts and Letters.
Rutkowski, Ł. (2011). Tumuli graves — Beads and other mortuary gifts. In Ł. Rutkowski (ed.), Kuwaiti–Polish archaeological investigations in Northern Kuwait. As-Sabbiya 2007–2010 (pp. 18–23). Warsaw: PCMA UW; Al-Jahra: National Council for Culture, Arts and Letters.
Sołtysiak, A. (2008). As-Sabiyah and Al-Khuwaysat (Kuwait), seasons 2007–2008. Bioarchaeology of the Near East, 2, 103–107.
Loading ...