Abū ʿAbd Allāh Muḥammad ibn Jaʿfar ibn Muḥammad ibn Hārūn al-Muʿtazz bi-ʾLlāh (arab. أبو عبد الله محمد بن جعفر), powszechnie znany pod tytułem królewskim al-Muʿtazz bi-ʾLlāh (arab. المعتز بالله, Ten, którego Bóg umacnia) (ur. 847 w Sammarrze, zm. 16 lipca 869 tamże) – był trzynastym kalifem Abbasydów.
Historia
Al-Muʿtazz bi-ʾLlāh został wybrany na kalifa przez tureckie wojska w Samarze w 865 roku, po tym jak kalif Al-Musta’in (862–866) uciekł do Bagdadu w obawie przed tureckim wpływem. Gdy wojska tureckie zmusiły al-Musta’ina do abdykacji, al-Muʿtazz został 26 stycznia 866 roku oficjalnie uznany za nowego kalifa. Pomimo wcześniejszych zapewnień o bezpieczeństwie, nakazał zamordować swojego poprzednika.
Jednak al-Mu’tazz mógł polegać jedynie na wsparciu tureckich wojsk w swoich rządach, ponieważ Tahirydzi w Chorassan oraz Arabowie stali po stronie al-Musta’ina podczas trwającej wojny domowej. Aby zmniejszyć swoją zależność od Turków, starał się skłócić tureckich dowódców, co jednak doprowadziło do utraty jego reputacji i autorytetu.
W miarę jak gubernatorzy prowincji zyskali autonomię, a nawet niepodległość w wyniku walk o władzę w Samarze (patrz: Tulunidzi), sytuacja finansowa al-Muʿtazza pogorszyła się. Gdy nie był w stanie zaspokoić żądań tureckiego wojska, został obalony i zamordowany w lipcu lub sierpniu 869 roku. Tureckie wojsko wyznaczyło na jego następcę Al-Muhtadiego (869–870).
Życie prywatne
Al-Mu’tazz urodził się w 847 roku w Samarze. Jego ojcem był Al-Mutawakkil, dziesiąty kalif z dynastii Abbasydów, a matką ulubiona niewolnica ojca, konkubina Qahiba. Al-Mu’tazz miał dwie żony. Jego pierwszą małżonką była Fāṭima bint al-Faṭh ibn Chāqān, z którą doczekał się dziecka, Abdallaha ibn al-Mu’tazza. Drugą żoną al-Mu’tazza była Hassana al-Badawiyya.
Przypisy
Bibliografia
Clifford Edmund Bosworth: al-Muʿtazz bi ’Llāh. W: Clifford Edmund Bosworth, Emeri van Donzel, Wolfhart Heinrichs, Charles Pellat: Encyclopedia of Islam. T. VII. Nowa edycja, 1993, s. 793. DOI: 10.1163/1573-3912_islam_SIM_5668. ISBN 978-90-04-09419-2. (ang.).
Matthew Gordon: The Breaking of a Thousand Swords: A History of the Turkish Military of Samarra (A.H. 200–275 / 815–889 C.E.). Albany: 2001, s. 97. ISBN 0-7914-4795-2. (ang.).
Hugh N. Kennedy: The Prophet and the Age of the Caliphates. The Islamic Near East from the sixth to the eleventh century. Londyn: Longman, 2004, s. 149-172. ISBN 0-582-40525-4. (ang.).
Loading ...