Al-Karak

Al-Karak (znane także jako Karak lub Kerak) to miasto w Jordanii, będące stolicą muhafazy Al-Karak.

Historia

Al-Karak jest identyfikowane z biblijnym Kir-Chareszet, stolicą Moabu, która była otoczona murami twierdzy i usytuowana na szczycie górskim. Zgodnie z 2 Księgą Królewską (2 Krl 3, 1,25–26), król Judy – Jozafat oraz Joram, po objęciu władzy w Izraelu, podjęli nieudane starania o zdobycie Kir-Chareszet. W Biblii miasto występuje pod różnymi nazwami: Kir-Moab w Księdze Izajasza (Iz 15,1), Kir-Chareset (Iz 16,7), Kir-Chares (Iz 16,11) oraz Kir-Cheres w Księdze Jeremiasza (Jr 48,31). W czasach rzymskich i bizantyjskich miasto, znane jako Characmoba, było częścią prowincji Arabia. Odciski pieczęci miejskich odnalezione w Mampsis sugerują, że w II wieku Kir-Chareszet pełnił rolę stolicy okręgu. Jego położenie można znaleźć na mapie z Medeby.

W Al-Karak znajduje się zamek krzyżowców, zbudowany w połowie XII wieku przez Payena le Bouteiller, lennika Królestwa Jerozolimskiego. Stanowił on część systemu obronnego pomiędzy Akabą a Turcją. W 1188 roku, po ośmiu miesiącach oblężenia, zamek został zdobyty przez wojska Saladyna. Na koniec XIII wieku mamelucki sułtan Bajbars rozbudował jego umocnienia, jednak później trzy wieże zostały zniszczone w wyniku trzęsienia ziemi.

Kerak jest najbardziej rozpoznawalny dzięki zamkowi krzyżowców, który w przeszłości służył jako twierdza Moabitów. Uważa się, że chrześcijanie zamieszkiwali ten teren na długo przed przybyciem krzyżowców. To otoczone murami miasto było wspomniane w Biblii oraz umieszczone na mozaikowej mapie w Madabie. W 1142 roku lord Pagan Butler przeniósł swoją siedzibę z ash-Shaobak (Montreal) do Kerak, gdzie wznieśli zamek. Jego następcy dobudowali wieże i fosę.

Znaczenie i lokalizacja zamku krzyżowców uczyniły go jedną z kluczowych twierdz obronnych wschodniego skrzydła Królestwa Jerozolimskiego. Ten strategiczny obiekt był otoczony klifami z trzech stron i górował nad Drogą Królewską, na której przebiegał ważny szlak handlowy oraz pielgrzymki do Mekki; położony był blisko Jerozolimy i Morza Martwego.

W 1177 roku Renald z Châtillon, który jako pierwszy przybył do Ziemi Świętej podczas drugiej krucjaty, ożenił się z wdową po Onufrym III, dziedziczką zamku w Kerak. W czasie jego rządów więźniów zabijano przez zrzucanie z murów, a ich głowy zamykano w drewnianych skrzyniach, aby zapobiec utracie przytomności, zanim zginęli na skałach poniżej. Renald zyskał sławę zwycięstwa w bitwie przeciwko Saladynowi pod Montgisard w 1177 roku. Terroryzował także arabską żeglugę na Morzu Czerwonym, a w Kerak budowano statki, które następnie przewożono do Akaby. Po napaściach na karawany, co było naruszeniem traktatu z Saladynem, ten osobiście ściął głowę Châtillonowi po bitwie pod Hattin w 1187 roku. Armia Saladyna oblegała zamek przez osiem miesięcy, a garnizon obrońców Keraku sprzedał swoje kobiety i dzieci w zamian za jedzenie, a ostatecznie skapitulował pod koniec 1188 roku. Saladyn, pod wrażeniem ich odwagi, darował im wolność. Zamek został przekazany bratu Saladyna, który wzmocnił i naprawił wiele z jego fortyfikacji. Znaczne zmiany, znacznie bardziej profesjonalne niż te wprowadzone przez krzyżowców, miały miejsce głównie w XIII i XIV wieku. W XIII wieku mamelucki sułtan Bajbars przejął zamek od Ajjubidów, dodając nowe umocnienia oraz pogłębiając fosę. Przebudował także główny południowy stołp, co potwierdza olbrzymia inskrypcja. Lew, jego symbol, jest widoczny na okrągłej wieży w wschodniej części murów miejskich. W wyniku trzęsienia ziemi w 1293 roku zniszczona została znaczna część zamku.

Przypisy

Bibliografia

Encyklopedia archeologiczna Ziemi Świętej, red. A. Negev, Warszawa 2002, ISBN 82-7157-461-4 (błędny numer ISBN); ISBN 83-7157-461-4.