Al-Kamiszli

Al-Kamiszli (arab. ‏القامشلي‎, syr. ܒܝܬ ܙܠܝ̈ܢ, Bēṯ Zālīn, ܩܡܫܠܐ, Qamishlo, kurd. Qamişlo, tur. Kamışlı) to miasto położone w północno-wschodniej Syrii, blisko granicy z Turcją oraz w pobliżu granicy z Irakiem, w muhafazie Al-Hasaka. De facto, Al-Kamiszli leży w kantonie Qamişlo, który jest częścią Regionu Cizîrê, wchodzącego w skład Autonomicznej Administracji Północnej i Wschodniej Syrii.

W mieście znajduje się międzynarodowe lotnisko (kod IATA: KAC), rafineria ropy naftowej, zbudowana w 1980 roku, oraz węzeł kolejowy.

Klimat

Według klasyfikacji klimatów Köppena, region ten charakteryzuje się klimatem „Csa” (klimat śródziemnomorski; subtropikalny z suchym latem). Lata są zazwyczaj suche i gorące, z lipcem jako najcieplejszym miesiącem. Zimy z kolei są przeważnie zimne i wilgotne, a najzimniejszy miesiąc to styczeń, który średnio przynosi około 11 dni deszczu. Rocznie występuje około 53 dni deszczu.

Historia

Początki Al-Kamiszli sięgają lat dwudziestych XX wieku, kiedy to znaczna grupa Asyryjczyków uciekła tutaj przed ludobójstwem dokonywanym przez Imperium Osmańskie. Uchodźcy z północno-zachodniego Iranu i południowej Turcji założyli, pod francuską administracją Mandatu Syrii, niewielką osadę, która początkowo nosiła nazwę Bet-Zalin. Oficjalna nazwa Al-Kamiszli jako stacji kolejowej (część linii kolejowej Taurus) została nadana w 1926 roku.

W marcu 2004 roku, podczas meczu piłkarskiego, w Al-Kamiszli wybuchły zamieszki, gdy arabscy kibice z Dajr az-Zaur zaczęli wychwalać Saddama Husajna, co wywołało prowokacje wobec kurdyjskich kibiców. Starcia rozszerzyły się poza stadion, a w stosunku do Kurdów użyto broni, w wyniku czego zginęło co najmniej 30 osób.

W czerwcu 2005 roku tysiące Kurdów protestowało w Al-Kamiszli przeciwko zabójstwu szejka Kaznawiego, kurdyjskiego duchownego. W wyniku rozruchów zginął jeden policjant, a czterech cywilów zostało rannych. Policja interweniowała na pogrzebie Kaznawiego, a około 60 osób zostało aresztowanych, z czego część miała być torturowana.

Według raportu Human Rights Watch, w marcu 2008 roku trzech Kurdów zginęło, gdy syryjskie siły bezpieczeństwa otworzyły ogień do osób obchodzących wiosenne święto Nouruz.

Wojna domowa w Syrii

21 stycznia 2014 roku Al-Kamiszli ogłoszono stolicą Autonomicznej Administracji Północnej i Wschodniej Syrii. Od tego momentu pełniło również rolę centrum administracyjnego kantonu Cizîrê w ramach Rożawy. Mimo to, centrum miasta pozostało pod kontrolą żołnierzy i milicjantów lojalnych wobec centralnego rządu w Damaszku, co prowadziło do sporadycznych starć między Kurdami a prorządową milicją, zwłaszcza w latach 2016 i 2018. 30 grudnia 2015 roku miały miejsce potrójne zamachy bombowe, w wyniku których zginęło 16 osób. 27 lipca 2016 roku kolejne ataki zabiły 57 osób i raniły 171; zamachów dokonało Państwo Islamskie.

W 2022 roku rząd syryjski kontrolował znaczną część centrum miasta oraz obszar wiejski na południu, w tym lotnisko, przejścia graniczne, budynki rządowe oraz kilka dzielnic mieszkalnych. Rząd organizował produkcję i dystrybucję zbiorów w południowych obszarach wiejskich oraz loty z Al-Kamiszli do innych syryjskich miast, jak również do Beirutu. Niemniej jednak, zdecydowana większość miasta znajdowała się pod administracją Autonomicznej Administracji Północnej i Wschodniej Syrii.

Transport

W Al-Kamiszli znajduje się port lotniczy, który został zamknięty dla cywilów w październiku 2015 roku, ale później został ponownie otwarty. Syryjskie linie lotnicze, takie jak Cham Wings Airlines, FlyDamas i Syrian Air, obsługują połączenia między Al-Kamiszli a Damaszkiem oraz Beirutem. Do 2017 roku odbywały się również loty do lotniska w Latakii, które częściowo przekształcono w wojskową bazę lotniczą Humajmim.

Miasto dysponuje także dużą stacją kolejową.

Demografia

Al-Kamiszli zamieszkują głównie Kurdowie oraz Asyryjczycy, a w mniejszym stopniu Ormianie i Arabowie. Miasto jest uważane za centrum zarówno kurdyjskiej, jak i asyryjskiej mniejszości etnicznej w Syrii. Asyryjczycy stanowili większość mieszkańców aż do lat 70. XX wieku, kiedy to Kurdowie zaczęli masowo przybywać do miasta z okolicznych wsi. Al-Kamiszli słynie z dużych parad bożonarodzeniowych oraz festiwali Nouruz i Kha b-Nisan.

W spisie powszechnym z 2004 roku liczba mieszkańców Al-Kamiszli wyniosła 184 231.

Edukacja

W mieście znajduje się jedna z trzech filii Uniwersytetu Rożawskiego, pozostałe mieszczą się w Al-Hasaka oraz Rmelan. Funkcjonuje tu także filia Cordoba Private University.

Od 2014 roku działa tu również Mezopotamska Akademia Nauk Społecznych.

Media

Al-Kamiszli jest siedzibą kanału telewizyjnego i portalu internetowego Ronahî TV, który działa od 2012 roku. Skupia się on głównie na sprawach dotyczących Kurdów na całym świecie, a informacje przekazywane są głównie w języku kurdyjskim, ale także w arabskim i angielskim.

Od 2013 roku w mieście wydawana jest kurdyjskojęzyczna gazeta „Nu Dem”.

Religia

Najliczniejszą religią w Al-Kamiszli jest islam sunnicki. Wśród mniejszości dominują chrześcijanie, których liczba przed wybuchem wojny wynosiła około 40 000, z czego co najmniej 25 000 należało do Syryjskiego Kościoła Ortodoksyjnego. Miasto zamieszkuje również mniejszość ormiańska, w tym osoby należące do Apostolskiego Kościoła Ormiańskiego, Kościoła ormiańskokatolickiego (siedziba Eparchii Kamichlié), Kościoła syryjskokatolickiego oraz Kościoła chaldejskiego, a także narodowego ewangelicko-prezbiteriańskiego.