Akusilaos z Argos (gr. Ακουσίλαος ο Αργείος, V w. p.n.e.) to grecki kosmogonista i historyk.
Jego dorobek literacki składa się jedynie z fragmentów dzieł, takich jak Genealogiai, Kosmogoniai oraz Theogoniai. Uzupełnił on zbiór mitów hezjodejskich o mity argolidzkie. W swoich pracach stosował typową dla logografów jońskich prymitywną chronologię.
Księga Suda (α 942) określiła go mianem „najstarszego z badaczy” oraz wskazała, że jego źródłem informacji były brązowe tablice, które jego ojciec odkopał w okolicy ich domu. Jako podstawę źródłową swojego dzieła wykorzystał wcześniejsze utwory poetyckie, w tym epos Foronis Hellanikosa. Szczególne znaczenie miały jednak dzieła Hezjoda, z którego czasami oskarżano Akusilaosa o wtórność i kopiowanie jego twórczości. Ocena ta wydaje się jednak powierzchowna, co potwierdzają dwa zachowane fragmenty, w których genealogie oraz interpretacje mityczne Akusilaosa różnią się od tych przedstawionych przez Hezjoda. Jego prace, jak wynika z nielicznych ocalałych fragmentów, miały szeroki zakres tematyczny i obejmowały zarówno kwestie teogoniczne, jak i mity heroiczne (takie jak początki bogów, walki z Gigantami, a także potomstwo Deukaliona oraz przygody Heraklesa). Z tego powodu Apollodor przywołał Akusilaosa aż 10 razy. Tylko jeden fragment może sugerować, że w Genealogiach zawarte były interpretacje materiału dotyczącego mitów. Uważa się, że autor koncentrował się na przedstawieniu i pogodzeniu różnych wersji opowieści. Również w jego przypadku zasadą porządkującą materiał były linie genealogiczne.
Dzieło Akusilaosa funkcjonowało przez wieki po jego publikacji na początku V wieku p.n.e. jako jeden z najwcześniejszych przykładów greckiej prozy. Dionizjos z Halikarnasu w I wieku p.n.e. przypisywał popularność i trwałość tych wczesnych historii ich urokowi oraz cudownym mitom, które zawierały. Praca Akusilaosa okazała się także przydatna jako wiarygodne źródło mitów już w IV wieku p.n.e., co potwierdza świadectwo Platona, a później dla kompilatorów podręczników do mitologii, takich jak Apollodor, oraz dla aleksandryjskich gramatyków.
Poglądy
W jego przekonaniu, prapoczątkiem wszystkiego był Chaos, który stanowił źródło dla takich zasad, jak: Mrok (męskość i nieograniczoność), Noc (element żeński), Aether (światło), Eros (życie) oraz Metis (rozum).
Przypisy
Linki zewnętrzne
