Aktywność reninowa osocza
Aktywność reninowa osocza, znana jako ARO, to badanie służące do oceny aktywności enzymu reniny w osoczu. Jest ono szczególnie istotne w kontekście diagnostyki nadciśnienia tętniczego oraz zespołu Gitelmana.
Metoda
Aktywność reniny jest określana pośrednio poprzez pomiar stężenia angiotensyny I, hormonu powstającego w wyniku działania reniny. Oznaczenie to przeprowadza się w temperaturze 37 °C, przy użyciu metody radioimmunologicznej, z zastosowaniem angiotensyny I znakowanej izotopem I125.
Badanie należy wykonać w spoczynku, po 6–8 godzinach nocnego odpoczynku, przy standardowej diecie solnej (100–120 mmol NaCl/d). Dodatkowo, krew pobiera się po 3-dniowym ograniczeniu spożycia soli do 20 mmol/d oraz po 3–4-godzinnej pionizacji. Przy diagnostyce zwężenia tętnicy nerkowej stosuje się również aktywację z użyciem kaptoprylu. Ważne jest, aby na 2–3 tygodnie przed badaniem odstawić leki hipotensyjne oraz inne, które mogą wpływać na równowagę wodno-elektrolitową.
Krew pobiera się do probówki z EDTA, schłodzonej na lodzie, a następnie odwirowuje w temperaturze 4 °C. Zamrożone osocze można przechowywać maksymalnie przez miesiąc.
Wyniki
Norma dla aktywności reninowej osocza w spoczynku wynosi 1,46 ± 0,23 ng/ml/h. Po aktywacji wartość ta może wzrosnąć od 3 do 7 razy. Wynik badania jest uzależniony od wieku pacjenta, pory dnia oraz pozycji ciała. Przyjmowanie leków takich jak metyldopa, klonidyna czy propranolol może prowadzić do obniżenia ARO, podczas gdy leki moczopędne, inhibitory konwertazy angiotensyny, dihydralazyna oraz doustne środki antykoncepcyjne mogą powodować jego wzrost.
W warunkach patologicznych, podwyższone wartości ARO można zaobserwować w przypadku: nadciśnienia złośliwego, nadciśnienia pierwotnego, zwężenia tętnicy nerkowej, reninomie oraz nadciśnienia jatrogennym. Obniżone wartości mogą wskazywać na zespół Conna lub defekty w wydzielaniu reniny.
Pacjenci z nadciśnieniem tętniczym oraz niską ARO często dobrze reagują na spironolakton, natomiast osoby z wysoką ARO wykazują lepszą odpowiedź na leki beta-adrenolityczne i antagonisty kanału wapniowego.
W przypadku jednostronnego zwężenia tętnicy nerkowej z towarzyszącym nadciśnieniem tętniczym wykonuje się oznaczenie tzw. ilorazu ARO. Krew pobierana jest podczas cewnikowania żył nerkowych, a następnie porównuje się aktywność reninową osocza z chorej nerki oraz z nerki zdrowej. Podwyższone wartości (150% normy lub więcej) w nerce uszkodzonej mogą sugerować nadciśnienie naczyniowonerkowe.
Bibliografia
Aldona Dembińska-Kieć, Jerzy Naskalski: Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej. Wrocław: Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, 2002, s. 612–614. ISBN 83-87944-33-5.