Aktywacja systemu
Aktywacja systemu to kluczowa funkcja w większości nowoczesnych płatnych systemów operacyjnych, mająca na celu przeciwdziałanie piractwu. System Windows XP, z wyjątkiem edycji licencjonowanych zbiorczo, był pierwszym systemem operacyjnym z rodziny Microsoft Windows, w którym wprowadzono mechanizm aktywacji (ang. Windows Product Activation – WPA).
Programy użytkowe
Pierwszą edycją pakietu biurowego Microsoft Office, która wprowadziła funkcję aktywacji (ang. Office Product Activation – OPA), był Microsoft Office XP. Proces aktywacji produktu polega na weryfikacji podanego numeru seryjnego poprzez przesłanie go do producenta oprogramowania, wraz z osobnym kodem wygenerowanym przez aplikację, bazującym na określonych informacjach dotyczących komputera, na którym jest instalowane oprogramowanie. Zazwyczaj producent nie otrzymuje informacji o konfiguracji komputera, a jedynie syntetyczny kod. Program, który nie został aktywowany, może mieć ograniczoną funkcjonalność lub przestać działać po pewnym czasie. W ten sposób niemożliwe jest zainstalowanie programu na większej liczbie komputerów niż zezwala na to licencja. W przypadku problemów z aktywacją, na przykład po wymianie komputera przez użytkownika, gdy limit aktywacji został wyczerpany, użytkownik zazwyczaj musi skontaktować się z producentem, który, o ile nie zostały naruszone warunki licencji, powinien umożliwić aktywację. Mechanizmy aktywacji są najczęściej stosowane przez większe firmy, takie jak Microsoft czy Symantec.
Wersje pirackie oprogramowania nie wymagają aktywacji. Hakerzy wykorzystują różne metody, takie jak:
- modyfikacja oprogramowania w celu ominięcia procedury aktywacji;
- instalacja dodatku symulującego połączenie z serwerem producenta i potwierdzającego poprawność aktywacji;
- uzyskanie numeru seryjnego (na podstawie analizy programu lub kradzieży, np. w siedzibie użytkownika), który można podać podczas instalacji, co eliminuje konieczność aktywacji (producent oprogramowania może udostępniać takie numery klientom, np. dużym korporacjom, instalującym program na wielu komputerach, aby ułatwić ten proces).