Aktor społeczny
Aktor społeczny, w kontekście socjologii i antropologii, to pojedyncza jednostka, grupa społeczna lub instytucja, która działa jako podmiot społeczny. Wchodzi w interakcje z innymi podmiotami, pełniąc określoną rolę w danej sytuacji społecznej oraz wpływając na otoczenie.
Z perspektywy dramaturgicznej, aktor społeczny jest postrzegany jako jednostka, która potrafi manipulować wrażeniami innych uczestników interakcji. Narzucając im własną definicję sytuacji, może kontrolować przebieg interakcji, przekonywać innych do swoich racji oraz wymuszać zachowania, które są dla niego korzystne. Dodatkowo, może nawet tworzyć określone wizje rzeczywistości. Przestrzeń, w której te interakcje mają miejsce, nazywana jest sceną lub kulisami. Aktorzy społeczni, współdziałając w mniejszych grupach, tworzą zespoły.
W ujęciu Talcotta Parsonsa, aktorzy w interakcjach kierują się nie tylko własnym interesem, ale i kontekstem, który obejmuje inne podmioty społeczne. Z jego perspektywy są traktowani jako jednostki działające w sposób woluntarystyczny, a na ich działanie składają się również następujące elementy:
- cel, do którego realizacji dąży aktor społeczny;
- środki, które umożliwiają osiągnięcie celu;
- system aksjonormatywny aktora, wpływający na jego zachowanie;
- warunki sytuacyjne.
W ramach teorii wymiany, aktor społeczny to jednostka, która stara się maksymalizować korzyści poprzez dążenie do zdobycia nagród. Z kolei w teorii gier postrzegany jest jako podmiot, który poprzez swoje decyzje oddziałuje na innych oraz współzawodniczy lub współpracuje z partnerami w interakcji.
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
- Erving Goffman: Człowiek w teatrze życia codziennego. Helena Datner-Śpiewak, Paweł Śpiewak (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo KR, 2000. ISBN 83-86989-77-7.
- Barbara Szacka: Wprowadzenie do socjologii. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2003. ISBN 83-88164-66-X.
- Jerzy Szacki: Historia myśli socjologicznej. Warszawa: PWN, 2002. ISBN 83-01-13844-0.
- Jonathan H. Turner: Struktura teorii socjologicznej. Aleksander Manterys, Grażyna Woroniecka (red.). Warszawa: PWN, 2004. ISBN 83-01-14072-0.
Loading ...