Obraz Akt siedzący na kanapie (fr. Nu assis sur un divan lub La Belle Romaine) to dzieło olejne stworzone przez włoskiego artystę Amedeo Modiglianiego.
Opis
Zmysłowa atrakcyjność modelki ukazana jest w użytej palecie barw oraz w jej pozie. Bursztynowe i różowe odcienie przywołują ciepło i intymność, która towarzyszyła tworzeniu tego dzieła. Modelka siedząca na miękkim podłożu, częściowo zakryta materiałem, intryguje widza swoją wstydliwą próbą zakrycia nagości. Aby podkreślić erotyczny charakter sceny, zwraca uwagę patrzącego ku zasłoniętemu łonowi, obejmując jednocześnie piersi, a jej łokieć opiera się na uniesionym udzie. Nogi modelki wychodzą poza ramy obrazu, a bliskość dolnej części jej tułowia sprawia, że widz staje z nią w bezpośrednim kontakcie.
Historia
Modigliani rozpoczął malowanie aktów w 1908 roku, zazwyczaj w formie kariatyd, jednakże rozwój tej formy nastąpił dopiero po 1914 roku, kiedy to zrezygnował z rzeźbienia. Wówczas artysta stworzył własny język artystyczny, co widać w Akt siedzący na kanapie. Jego estetyczne korzenie sięgają włoskiego renesansu i manierystycznego malarstwa, liniowej prostoty afrykańskich rzeźb plemiennych oraz ich ziemistych kolorów, a także geometrycznej przestrzeni zaczerpniętej z kubizmu. Wyzywająca poza modelki może przypominać kształtną anatomię Wenus z Urbino Tycjana, natomiast elegancja ruchu jej ciała kojarzy się z omdlewającymi Madonnami z wczesnego renesansu. Wyraźne kontury oraz zniekształcenie postaci nadają obrazowi trójwymiarowy charakter, co jest efektem rzeźbiarskiego doświadczenia artysty oraz jego fascynacji rzeźbą.
Akt siedzący na kanapie to jedno z najważniejszych dzieł Modiglianiego, namalowane w 1917 roku. Siedem aktów zostało wystawionych w tym samym roku w paryskiej Galerii Berthe Weill; cztery z nich nosiły tytuł „Akt”, w tym prawdopodobnie Akt siedzący na kanapie. Ekspozycja, umieszczona w oknie galerii, wywołała kontrowersje w dniu otwarcia, przyciągając uwagę wielu przechodniów oraz paryskiej policji, która tymczasowo zamknęła wystawę. Zamieszanie wywołał fakt, że modelkami były współczesne kobiety, pozbawione alegorycznego lub historycznego kontekstu.
Obraz ten uznawany jest za największe osiągnięcie Modiglianiego w dziedzinie aktu. Kontynuując tradycje Botticellego (Narodziny Wenus), Velazqueza (Wenus z lustrem), Ingresa (Łaźnia turecka) oraz Maneta (Olimpia), zalicza się do niekwestionowanych osiągnięć w historii aktu w sztuce zachodniej. Niewiele dzieł zgłębia uroki ciała z taką otwartością, precyzją i bezpośrednim urokiem.
2 listopada 2010 roku obraz został sprzedany na aukcji Sotheby’s w Nowym Jorku za rekordową sumę 68,9 miliona dolarów, co było najwyższą kwotą uzyskaną do tego czasu za dzieło Modiglianiego.
Obraz zajął 8. miejsce na liście 10 najdrożej sprzedanych dzieł na aukcjach Sotheby’s.
Przypisy
Bibliografia
Sotheby’s: Impressionist & Modern Art Evening Sale (s. 18-24). [dostęp 2011-05-23]. (ang.).
Sotheby’s: Sotheby’s Catalogue Notes And Provenance: Lot 7 Amedeo Modigliani – Nu assis sur un divan. [dostęp 2012-02-27]. (ang.). Informacja o obrazie w katalogu Sotheby’s.
theArtWolf.com: Modigliani’s 'La Belle Romaine’ for sale at Sotheby’s. [dostęp 2012-02-27]. (ang.).
Loading ...