Akt poświadczenia dziedziczenia

Akt poświadczenia dziedziczenia

Akt poświadczenia dziedziczenia to dokument sporządzany przez notariusza, który nie jest aktem notarialnym, lecz stanowi odrębną czynność notarialną. Do tego dokumentu stosuje się odpowiednie przepisy dotyczące aktów notarialnych (art. 95n § 1 prawa o notariacie). Jest on istotny w niespornych postępowaniach spadkowych, wskazując spadkobierców konkretnego spadkodawcy oraz ich udziały w spadku, a także osoby, na które spadkodawca dokonał zapisów windykacyjnych. Akt ten jest wpisywany do Rejestru Spadkowego, prowadzonego zgodnie z art. 95i ustawy Prawo o notariacie. Rejestr nie zawiera treści dokumentów potwierdzających dziedziczenie, lecz jedynie informacje o tym, gdzie można znaleźć takie dokumenty w odpowiednich instytucjach. Obejmuje dziedziczenie na podstawie ustawy oraz testamentu, z pominięciem testamentów szczególnych.

Aby sporządzić akt, notariusz opiera się przede wszystkim na oświadczeniach osób, które mogą być spadkobiercami ustawowymi lub testamentowymi, a także na rzecz których spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne. Potrzebne są również odpisy aktu zgonu spadkodawcy oraz odpisy aktów stanu cywilnego wymienionych osób. Notariusz sporządza protokół dziedziczenia w obecności wszystkich osób z kręgu spadkobierców, w tym również tych, które nie dziedziczą, o ile spadkodawca przygotował testament (art. 95b ustawy). Wymagana jest zatem jednoczesna obecność wszystkich osób, które mogą wchodzić w skład tego kręgu.

Instytucja aktu poświadczenia dziedziczenia została wprowadzona w 2009 roku w wyniku prac legislacyjnych opartych na projekcie ustawy przedstawionym Ministrowi Sprawiedliwości przez Fundację Centrum Naukowe Notariatu. Przed tym czasem nabycie spadku mogło być stwierdzone jedynie poprzez postanowienie sądu. Notariusz ma możliwość sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia od 1 marca 2009 roku, po wejściu w życie ustawy z dnia 24 sierpnia 2007 roku o zmianie ustawy Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw (wejście w życie 2 października 2008 roku). Spadkobiercy mają zatem wybór, czy w celu stwierdzenia praw do spadku udać się do sądu, czy do notariusza, z wyjątkiem sytuacji, gdy do spadku powołany jest małoletni, co wymusza drogę sądowego stwierdzenia nabycia spadku.

Przypisy