Aksonometria

Aksonometria (pochodzące z greckiego akson + metreo) to typ rzutu równoległego, który odwzorowuje przestrzeń na płaszczyznę przy użyciu prostokątnego układu osi. Cechą wyróżniającą aksonometrię spośród innych form rzutu równoległego jest dążenie do zachowania rzeczywistych wymiarów obiektów w co najmniej jednym, wybranym kierunku. Niektóre typy aksonometrii umożliwiają także zachowanie kątów równoległych do przyjętej płaszczyzny.

Aksonometria znajduje szerokie zastosowanie w rysunku technicznym.

Podziały aksonometrii

Aksonometrię można podzielić na podstawie kierunku rzutowanych osi w układzie prostokątnym:

izometria – wszystkie osie układu prostokątnego w przestrzeni tworzą taki sam kąt z rzutnią, przez co ich obrazy ulegają jednakowemu skrótowi. Na rzutni powstaje obraz trzech osi, które tworzą kąty po 120°. Często w rysunkach izometrycznych pomija się wpływ skrótu;
dimetria – dwie osie układu prostokątnego tworzą z rzutnią jednakowe kąty (czasami są równoległe), co skutkuje tym, że układ współrzędnych ma jednakowe skróty na co najmniej dwóch osiach;
trimetria (anizometria) – każda oś układu prostokątnego tworzy z rzutnią różny kąt i podlega różnym skrótom.

W aksonometrii obiekty trójwymiarowe są odwzorowywane przez figury płaskie:

odcinek pozostaje odcinkiem, zmieniając co najwyżej długość lub zostaje zredukowany do punktu;
odcinki równoległe wciąż pozostają równoległe i są jednakowo skracane lub wydłużane;
rzut okręgu przekształca się w elipsę lub okrąg, jeśli leży w płaszczyźnie równoległej do rzutni.