Aksis bengalski
Aksis bengalski, znany również jako jelonek bengalski (Axis porcinus), to gatunek niewielkiego ssaka parzystokopytnego z rodziny jeleniowatych (Cervidae). Został zakwalifikowany do rodzaju Axis ze względu na morfologiczne podobieństwa do jelenia aksis (Axis axis). Badania dotyczące mtDNA sugerują, że jest on bliżej spokrewniony z przedstawicielami rodzaju Cervus niż z jeleniem aksis. Nazwa „bengalski” wywodzi się od regionu Bengalu, gdzie gatunek ten został odkryty.
Synonimy
Aksis bengalski bywa określany jako jeleń świński. W literaturze opisywany był także pod nazwą Cervus porcinus.
Występowanie i biotop
Gatunek ten występuje w północnych Indiach oraz na Półwyspie Indochińskim. Został również wprowadzony do Australii i Stanów Zjednoczonych. Preferuje gęste zarośla, lasy z bujnym podszytem, wysokie trawy oraz tereny namorzynowe.
Charakterystyka ogólna
Podstawowe dane
Wygląd
Ciało aksisa bengalskiego jest krępe i muskularne, z krótką głową i kończynami. Ubarwienie jest brązowe lub oliwkowo-brązowe, zazwyczaj z cętkami. Młode osobniki rodzą się z żółtawymi cętkami po bokach. Tylne kończyny są dłuższe od przednich, co sprawia, że zad znajduje się wyżej niż kłąb. Samce mają poroże z trzema (rzadziej dwoma) długimi odgałęzieniami (ocznik i odnogi wierzchołkowe).
Dymorfizm płciowy jest widoczny – samce są większe od samic, mają ciemniejsze ubarwienie oraz masywniejszy kark. Samice nie posiadają poroża.
Tryb życia
Aksisy bengalskie prowadzą samotniczy tryb życia, z wyjątkiem chwil, gdy gromadzą się w luźnych grupach do 40 osobników w celu żerowania. Żerują głównie w nocy, preferując trawy, a ich dieta obejmuje także liście i owoce. Nie podejmują migracji. Samce są terytorialne i oznaczają swoje rewiry zapachowymi substancjami.
Jeleń ten dobrze pływa i często szuka schronienia w wodzie w przypadku zagrożenia. W obliczu ataku porusza się kłusem z opuszczoną głową, co przypomina wygląd świni (stąd nazwa jeleń świński).
Rozród
Aksisy bengalskie osiągają dojrzałość płciową w wieku od 8 do 12 miesięcy. W okresie godowym samce przejawiają wysoką agresję, głównie wobec konkurentów, a ich walki polegają na wzajemnym przepychaniu się porożami, przy minimalnym ryzyku uszkodzeń. Gatunek ten jest poligamiczny. Po około 8 miesiącach ciąży samica rodzi jedno, rzadziej dwa młode, które ukrywa w wysokiej, gęstej trawie przed drapieżnikami. Po kilku dniach młode zaczyna podążać za matką, pozostając z nią przez sześć miesięcy. Po około sześciu miesiącach młode przyjmuje typowe dla dorosłych ubarwienie.
Podgatunki
Wyróżnia się dwa podgatunki A. porcinus:
- Axis porcinus annamiticus – aksis annamski
- Axis porcinus porcinus – aksis bengalski
Zagrożenia i ochrona
Podgatunek Axis porcinus annamiticus jest objęty konwencją waszyngtońską CITES (załącznik I). Został także wymieniony w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody w kategorii EN (zagrożony wyginięciem).
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Halina H. Komosińska, Elżbieta E. Podsiadło, Ssaki kopytne, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, ISBN 83-01-13806-8. Brak numerów stron w książce.
Michelin, A. 2002. „Axis porcinus„: (On-line), Animal Diversity Web. [dostęp 2007-09-02]. (ang.).
Brent Huffman: www.ultimateungulate.com. [dostęp 2007-09-02]. (ang.).
Loading ...