Akropol
Akropol (gr. ἀκρόπολις akrópolis, pochodzące od ἄκρος akros, co oznacza ‘najwyższy’, ‘skrajny’ oraz πόλις pólis, czyli ‘miasto’) to w starożytnej Grecji osiedle, miasto lub jego część usytuowana na wzniesieniu, pełniąca rolę cytadeli z pałacami i świątyniami.
Pierwsze akropole zaczęły się pojawiać w drugiej połowie II tysiąclecia p.n.e. w miastach kultury mykeńskiej. W późniejszych okresach klasycznych, funkcja mieszkalna zanikła, a akropol stał się miejscem o charakterze publicznym oraz religijnym. W epoce hellenistycznej (III – I wiek p.n.e.) zróżnicowały się funkcje akropoli – niektóre miasta budowały akropol jako część systemu obronnego (np. Priene), podczas gdy w innych przeznaczano go wyłącznie na budowle reprezentacyjne (np. Pergamon).
Najbardziej znanym akropolem jest akropol ateński. Inne znane akropole znajdują się w takich miejscach jak Mykeny, Teby, Argos, Korynt, Priene oraz Pergamon.
Nazwa „akropol” została również zastosowana do określenia struktur prekolumbijskich w Ameryce Środkowej.
Zobacz też
- kreml
- gród
- Acropolis (turniej szachowy)
Bibliografia
Praca zbiorowa: Nowa encyklopedia powszechna PWN. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995, s. 75. ISBN 83-01-11096-1.