Akrobatka karliczka

Akrobatka karliczka (Acrobates pygmaeus) to gatunek ssaka należący do rodziny akrobatkowatych (Acrobatidae).

Taksonomia

Po raz pierwszy, zgodnie z zasadami nomenklatury binominalnej, gatunek ten opisał brytyjski zoolog George Shaw w 1794 roku, nadając mu nazwę Didelphis pygmaea. Miejsce typowe, według oryginalnego opisu, to „Nowa Holandia”, co odnosi się do Sydney w Nowej Południowej Walii, Australia. Okaz typowy (lektotyp) to samiec o sygnaturze BMNH 83.3.17.1, znajdujący się w Muzeum Historii Naturalnej w Londynie.

Gatunek jest monotypowy.

Etymologia

Acrobates: z greckiego ακροβατoς akrobatos, co oznacza „idąc w górę”, pochodzi od ακροβατεω akrobateō, czyli „wspinać się do góry”.

pygmaeus: z łaciny pygmaeus oznaczającego „liliput”, wywodzi się od greckiego πυγμαιος pugmaios, co oznacza „liliput, wielkości pięści”, od πυγμη pugmē „pięść”.

Zasięg występowania

Akrobatka karliczka zamieszkuje południowo-wschodnią Australię, rozciągając się od McPherson Range i Border w południowo-wschodnim Queensland, aż do Wiktorii i południowo-wschodniej Australii Południowej. Jest nieobecna w przybrzeżnych obszarach zlewiskowych Wielkich Gór Wododziałowych, przynajmniej na południe od rzeki Wallamba River i na zachód od tych gór w Nowej Południowej Walii (choć prawdopodobnie występuje do granicy wzrostu drzew w Southern Tableland). Gatunek ten nie występuje także w śródlądowych zlewniach dorzeczy Murray w Wiktorii.

Wygląd

Długość ciała akrobatki wynosi od 5 do 7,7 cm, a długość ogona od 6 do 8,1 cm, z masą ciała wynoszącą od 8 do 18,5 g. Wierzch ciała ma kolor szarobrązowy, natomiast spód jest biały. Ogon posiada dwa rzędy włosów, co nadaje mu wygląd pióra, co jest przystosowaniem do lotu ślizgowego. Błona lotna, rozpięta pomiędzy kończynami, jest wąska i gruba, co umożliwia loty ślizgowe na odległość do 20 metrów. Opuszki palców są przystosowane do utrzymywania się na gładkich powierzchniach.

Środowisko życia

Akrobatka karliczka preferuje lasy eukaliptusowe na wschodnim wybrzeżu, a w głębi kontynentu również występuje w lasach twardolistnych i innych obszarach leśnych.

Tryb życia

Gatunek ten jest aktywny nocą. Odżywia się nektarem, sokami drzew bogatymi w cukry oraz małymi owadami. Gniazda, zbudowane głównie z liści eukaliptusa, umieszcza w dziuplach drzew. Akrobatki są zwierzętami socjalnymi – w jednym gnieździe może znajdować się do 16 osobników, a na jednym drzewie nawet do 40.

Status zagrożenia

W Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów, akrobatka karliczka została sklasyfikowana jako LC (ang. least concern – „najmniejszej troski”).

Hodowla

W 1999 roku okazy z Taronga Zoo w Sydney zostały przetransportowane do Nowego Zoo w Poznaniu. Po wdrożeniu programu rozrodczego, placówka doczekała się potomstwa, które następnie było przekazywane do innych europejskich ogrodów zoologicznych.

Konotacje w kulturze

Do 1991 roku akrobatka karliczka była przedstawiana na rewersie australijskiej monety jednocentowej, aż do momentu, gdy Australia zaprzestała bicia monet o tym nominale.