Akrazje (Acrasidae Poche, 1913)
Akrazje (Acrasidae Poche, 1913), znane również jako łańcuszkorośla, to niewielka grupa organizmów, której przynależność systematyczna oraz ranga taksonomiczna pozostają sporne. Przez długi czas klasyfikowane były jako śluzowce, a później w ramach supergrupy Excavata w randze rodzaju.
Charakterystyka
Te jednokomórkowe organizmy formują pseudoplazmodia, czyli agregacje przypominające plazmodia typowe dla śluzowców. Z zarodników rozwijają się postacie pełzakowate, które prowadzą samodzielny tryb życia. Nie występują u nich postacie wiciowców. Akrazje są haplontami, a ich komórki mają jedno jądro. Stadium haplontyczne może trwać bardzo długo, a w przeciwieństwie do klasycznych śluzowców, plazmodia akrazji są krótkotrwałymi agregacjami, w których komórki zachowują swoją odrębność. Takie skupienie określane jest jako śluźnia rzekoma, nibyśluźnia, plazmodium agregacyjne lub pseudoplazmodium. Powstaje zazwyczaj w sytuacji niedoboru pokarmu. Przybiera wałeczkowaty kształt i wytwarza trzonkowate owocniki zwane sorokarpiami, które składają się z żywych ameb. W odróżnieniu od klasycznych śluzowców, sorokarpia wytwarzają jedynie łańcuszki zarodników, nie będąc otoczone strukturami, które można by nazwać zarodnią. Sorokarpia są mikroskopijne, osiągając długość do 1 cm. Akrazje odżywiają się bakteriami i zamieszkują gleby oraz odchody zwierząt.
Systematyka
Akrazje długo były postrzegane jako specyficzna grupa śluzowców, wykazująca dużą odrębność oraz niepewne powiązania z innymi organizmami. W czasach, gdy pierwotniaki dzielono na ameby i wiciowce, sugerowano pokrewieństwo typowych śluzowców z wiciowcami, a akrazji z amebami. Śluzowce traktowano warunkowo jako grzyby, a akrazje uznawano za słabo spokrewnione z resztą grupy, bliskie zwierzętom (wówczas klasyfikowanym jako pierwotniaki), będąc reliktem z czasów przed podziałem jądrowców na rośliny, zwierzęta i grzyby. Wówczas miały rangę rzędu o nazwie Acrasiales (akrazjowce). W miarę odkrywania coraz większej odrębności, nadano im rangę klasy Acrasiomycetes (akrazjowe), a następnie gromady Acrasiomycota (akrazje). Pod koniec XX wieku z akrazji wydzielono grupę dikcjostelowych (Dictyosteliidae), której przedstawiciele wcześniej uznawani byli za organizmy modelowe dla wszystkich akrazji. Właściwe akrazje (z rodziny Acrasidae) różnią się od dikcjostelowych budową zarodników; w przypadku dikcjostelowych są one otoczone celulozową ścianą komórkową, podczas gdy w akrazjach właściwych są nagie. Akrazje (rodzina Acrasidae) okazały się bliżej spokrewnione z grupą Schizopyrenida. Razem z tą grupą (pod nazwą Vahlkampfiidae), a także rodziną Gruberellidae oraz kilkoma gatunkami, łączone są w grupę Heterolobosea, skupiającą pełzakowate lub wiciowcowate protisty o charakterystycznej budowie nibynóżek, mitochondriów itp. Grupa ta wchodzi w skład supergrupy Excavata, która obejmuje również m.in. Euglenozoa. W tym systemie dikcjostelowe nadal klasyfikowane są jako śluzowce.