Akraberg

Akraberg to przylądek usytuowany w południowej części wyspy Suðuroy, która należy do archipelagu Wysp Owczych, stanowiącego duńskie terytorium na Morzu Norweskim. Nazwa tego miejsca wywodzi się od słowa akur, które oznacza centralne pole. W Akraberg znajduje się latarnia morska oraz stacja nadawcza z masztem, używana przez Kringvarp Føroya.

Geografia

Położenie

Przylądek Akraberg położony jest w południowej części wyspy Suðuroy. Zaledwie pięć kilometrów dalej znajdują się skały Flesjarnar, które wystają z oceanu, a wśród nich Sumbiarsteinur, znany także jako Munkurin (Mnich), będący najdalej wysuniętym na południe punktem Wysp Owczych. Między skałami a Akraberg leży cieśnina Røstin, znana z silnych prądów, opisana między innymi przez farerskiego poetę Poula Joensena w wierszu …Røstin rísin rann… Najbliższą miejscowością jest Sumba, położona na północnym zachodzie. Na północ od Akraberg rozciąga się pasmo górskie, którego najwyższym szczytem jest Lambaklettur (235 m n.p.m.).

Klimat

Na przylądku Akraberg znajduje się jedna z czterech stacji meteorologicznych, które należą do Danmarks Meteorologiske Institut. Podobnie jak w całym archipelagu, panuje tutaj umiarkowany klimat chłodny w odmianie morskiej. Dane meteorologiczne zbierane są od 1961 roku. Najwyższa temperatura, jaką odnotowano w Akraberg, wynosi 18,4 °C i miała miejsce w sierpniu 1969 roku, natomiast najniższa to -10,6 °C, zarejestrowana w lutym tego samego roku. Sierpień jest najcieplejszym miesiącem, podczas gdy luty jest najchłodniejszy. Średnia roczna suma opadów wynosi 884 mm, co jest stosunkowo niską wartością w porównaniu do innych stacji na archipelagu. Najwięcej opadów występuje w październiku (średnio 108 mm), a najmniej w maju (43 mm).

Torfowiska

W okolicy przylądka znajdują się torfowiska z widocznymi śladami wydobycia torfu, głównie z lat 50. XX wieku i wcześniejszych. Wśród nich można znaleźć kopce torfowe, które porównywane są do podobnych struktur na Wyspach Brytyjskich. Ich pochodzenie nie jest do końca jasne, ale mogą być związane z celtyckimi mnichami, którzy prawdopodobnie zamieszkiwali te tereny przed przybyciem Wikingów.

Latarnia morska

Latarnia morska w Akraberg została wybudowana w 1909 roku, a obok niej zbudowano kilka domów dla obsługi. Wieża latarni ma wysokość 18 metrów, a światło jest usytuowane na wysokości 94 m n.p.m. Budynek latarni to biała cylindryczna wieża z czerwonym dachem i balkonem. Wyposażona jest w światło błyskowe, które emituje sygnał dwa razy co dwie sekundy w dwudziestosekundowych interwałach, w kolorze czerwonym, zielonym i białym, w zależności od kierunku. Znajduje się tam również nautofon, który nadaje sygnał co sześćdziesiąt sekund. Obecnie okoliczne zabudowania nie są zamieszkane, a obsługa latarni jest zautomatyzowana, chociaż wymaga regularnej obecności człowieka. Ostatnim osadnikiem był latarnik Hans Petur Kjærbo ze swoją rodziną, który opuścił Akraberg po huraganie w grudniu 1998 roku, który spowodował znaczne zniszczenia. Kjærbo wciąż sprawuje pieczę nad latarnią oraz innymi obiektami tego typu na archipelagu.

Stacja radiowa

W pobliżu latarni morskiej znajduje się masz radiowy o wysokości 141 metrów, wzniesiony w 1990 roku. Służy on farerskiej rozgłośni radiowej, którą można odbierać na częstotliwości 531 kHz. Obecny transmiter został zamontowany w 2008 roku, po awarii poprzedniego. Sygnał emitowany jest z mocą 100 kW i można go odbierać nawet w północnych regionach Szkocji.

Historia

Osadnictwo

Na podstawie badań pyłków zbóż można przypuszczać, że Akraberg mogło być zamieszkane przed przybyciem Wikingów. Byli to najprawdopodobniej mnisi irlandzcy lub szkoccy, którzy około roku 625 opuścili Szetlandy i jako pierwsi zasiedlili Wyspy Owcze.

W roku 1040 w Akraberg istniała kolonia fryzyjska, która została mocno dotknięta przez zarazę czarnej śmierci, po której opustoszała. Według lokalnych legend, kolonia ta miała zachować wierzenia pogańskie. Po zarazie jednym z nielicznych ocalałych był mężczyzna znany jako Bóndin í Akrabergi (Rolnik z Akrabergu), który przeprowadził się z rodziną do pobliskiej osady Sumba. Istnieją także legendy, że Fryzowie mogli zajmować się piractwem.

Później w tym rejonie przez pewien czas mieszkała obsługa latarni morskiej, jednak obecnie teren jest niezamieszkany.

II Wojna Światowa

W czasie sojuszniczej okupacji Wysp Owczych przez wojsko brytyjskie, latarnia morska oraz wieża radiowa były wykorzystywane przez techników Royal Air Force, którzy stworzyli tam jeden z pierwszych systemów radarowych w południowej części archipelagu. Do dziś można zobaczyć alianckie bunkry znajdujące się na terenie Akrabergu.