Akebia pięciolistkowa

Akebia pięciolistkowa (Akebia quinata) to gatunek pnącza należący do rodziny krępieniowatych (Lardizabalaceae). Naturalnie występuje w Chinach, Japonii oraz Korei. W Chinach wykorzystywana jest jako roślina lecznicza, natomiast w Europie Środkowej, Nowej Zelandii oraz w południowo-wschodnich Stanach Zjednoczonych uprawiana jest jako roślina ozdobna, gdzie także dziczeje. W Polsce można ją spotkać w miejskich krajobrazach, ogrodach przydomowych oraz ogrodach dendrologicznych.

W Stanach Zjednoczonych akebia uznawana jest za roślinę inwazyjną, mogącą wypierać rodzime gatunki w leśnych siedliskach.

Morfologia

Pokrój

To pnącze o częściowo zdrewniałych pędach, które silnie owijają się wokół podpór. Pędy mają szarobrązowy kolor, a w naturalnych warunkach mogą osiągać długość do 12 metrów.

Liście

Liście są palczasto złożone, składające się z pięciu zielonych i ciemnozielonych, owlano-eliptycznych listków.

Kwiaty

Kwiaty są drobne, słabo pachnące, o jasnopurpurowej lub purpurowozielonej barwie, zebrane w grona.

Owoc

Owoce znajdują się w podłużnych, mięsistych mieszkach, w których znajduje się wiele nasion.

Uprawa

Preferuje glebę przepuszczalną, okresowo suchą oraz stanowiska w zachodniej lub północnej ekspozycji.

Zastosowanie

Akebia pięciolistkowa jest rośliną jadalną. Jej owoce wykazują właściwości moczopędne, przeciwzapalne i przeciwbólowe. W medycynie naturalnej stosowana jest w przypadku zaburzeń laktacji. Łodyga tej rośliny zawiera dużą ilość soli potasowych. W Chinach owoce są uważane za przysmak, a osłonki owoców bogate są w saponiny i flawonoidy, co sprawia, że są wykorzystywane w chińskiej medycynie ludowej.

Odmiany

Oto niektóre odmiany akebii pięciolistnej:

’Alba’ – białe kwiaty, owoce biało-zielone
’Rosea’ – biało-różowe kwiaty
’Silver Bells’ – białe kwiaty z różowo-purpurowym pręcikiem (męskim), jasnoróżowo-purpurowe z ciemnoczekoladowym słupkiem (żeńskim)
’Variegata’ – jasnoróżowe kwiaty, liście pokryte białymi plamkami