Akcja Taśma – to jedna z najważniejszych operacji bojowych Kedywu Armii Krajowej, która miała miejsce podczas II wojny światowej, na krótko przed wybuchem powstania warszawskiego.
Historia
W sierpniu 1943 roku, kierownictwo Armii Krajowej zleciło Kierownictwu Dywersji opracowanie serii akcji zbrojnych, które miały być wymierzone przeciwko niemieckim posterunkom granicznym pomiędzy Generalnym Gubernatorstwem a terytoriami polskimi włączonymi do Rzeszy. Do lutego 1944 roku udało się zlikwidować trzynaście niemieckich posterunków, przy stosunkowo niewielkich stratach po stronie polskiej.
Mimo sukcesów, podziemie mocno odczuło stratę harcmistrza Tadeusza Zawadzkiego „Zośki”, jednego z czołowych dowódców polskiego ruchu oporu (Grupy Szturmowe), który zginął podczas ataku na strażnicę Grenzschutzpolizei w Sieczychach koło Wyszkowa w nocy z 20 na 21 sierpnia 1943 roku, biorąc udział w akcji „Taśma” jako obserwator.
O tym wydarzeniu pisał Stanisław Broniewski „Orsza”:
Marsz do miejsca akcji przebiegł zgodnie z planem. O wyznaczonej godzinie oddział dotarł na miejsce, gotowy do ataku. Sukces operacji zależał całkowicie od zaskoczenia Niemców. Po rzuceniu granatów nastała chwila oczekiwania – trwała ona ułamki sekund, ale niewątpliwie była to sytuacja, którą wielu teoretyków wojskowości określa jako kryzys boju. Kryzys ten przezwyciężył Tadeusz, mobilizując najbliższych towarzyszy do ataku. Pierwszy wszedł do strażnicy, gdzie padł ofiarą śmiertelnego strzału w serce. Walka została wygrana; strażnica została opanowana; Niemcy zostali wybici. Z naszej strony mieliśmy tylko jedną stratę – Tadeusza…
Jednakże, relacje uczestników akcji nie potwierdzają tego opisu. W trakcie walki nie było żadnego momentu kryzysowego. Faktem jest, że Tadeusz aktywnie uczestniczył zarówno w działaniach przygotowawczych, jak i w samej akcji, co sprawiło, że niektórzy uczestnicy myśleli, iż to on jest dowódcą, a nie Andrzej Morro, który był znany jedynie w swoim najbliższym kręgu.
Kilka dni po śmierci Tadeusza Zawadzkiego powstał batalion AK noszący imię „Zośka”, który wyróżnił się w walkach na Woli, Starówce i Czerniakowie podczas powstania.
Zobacz też
Szare Szeregi
Przypisy
Bibliografia
Anna Borkiewicz-Celińska: Batalion „Zośka”, PIW, Warszawa 1990, ISBN 83-06-01851-6.
Stanisław S. Broniewski: Całym życiem: Szare Szeregi w relacji naczelnika, Warszawa: PWN, 1983, ISBN 83-01-04269-9, OCLC 830209994. Brak numerów stron w książce.
Aleksander Kamiński: Kamienie na szaniec, Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1978.
Aleksander Kamiński: Zośka i Parasol, Iskry, Warszawa 1986, ISBN 83-207-0023-X.
Tomasz T. Strzembosz: Oddziały szturmowe konspiracyjnej Warszawy 1939-1944, wyd. drugie rozszerzone i poprawione, Warszawa: PWN, 1983, ISBN 83-01-04203-6, OCLC 10985487. Brak numerów stron w książce.