Akcja Rewolucyjna (biał. Рэвалюцыйнае дзеянне, RД) to białoruska organizacja o profilu anarchokomunistycznym. Jest ona najstarszą aktywną organizacją anarchistyczną w Białorusi.
Historia
Organizacja została założona po raz pierwszy w Mińsku podczas spotkania, które miało miejsce 13 lutego 2005 roku. Wówczas poruszono kwestie dotyczące przyszłości białoruskiego ruchu anarchistycznego, wskazując na istotny brak organizacji, dyscypliny i jasno określonych celów. W wyniku tych dyskusji podjęto decyzję o utworzeniu w Mińsku oddziału organizacji anarchokomunistycznej, znanego jako Akcja Autonomiczna, która istniała w Rosji od 2002 roku. Białoruska Akcja Autonomiczna (AA-Białoruś) powstała z połączenia Białoruskiego Frontu Anarchistycznego (BAF) oraz kilku aktywistów związanych ze sceną hardcore punk. Na początku AA-Białoruś miała zaledwie dziesięciu członków.
W dniu 5 marca 2010 roku, zdecydowaną większością głosów, białoruski oddział postanowił opuścić Akcję Autonomiczną i stworzyć niezależną organizację. Do powodów tej decyzji należały:
- Przesunięcie AA w kierunku lewicy liberalnej;
- Niedopasowanie zasad organizacyjnych AA do białoruskich warunków lokalnych;
- Wysokie składki członkowskie w AA oraz brak przejrzystości w ich wydatkowaniu.
11 kwietnia 2010 roku „Akcja Autonomiczna-Białoruś” ogłosiła swoje wystąpienie z AA, zmieniając nazwę na „Akcja Rewolucyjna”.
Ideologia
W 2008 roku, po starciach z neonazistami i policją, organizacja sformułowała kilka kierunków swojego działania:
- Promocja anarchizmu społecznego w kontraście do zachodniego anarchizmu subkulturowego i hipisowskiego;
- Wspieranie sportu i zdrowego stylu życia wśród anarchistów;
- Zmiana postrzegania anarchizmu w społeczeństwie na bardziej pozytywne i bojowe;
- Budowanie solidnego rdzenia aktywistów zdolnych do udziału w akcjach bezpośrednich oraz ochrony wydarzeń.
Ideologia Akcji Rewolucyjnej opiera się na „anarchizmie społecznym, anarchokomunizmie i illegalizmie”. To ostatnie w interpretacji organizacji oznacza, że aktywiści stosują w swoich działaniach metody skuteczne w danej sytuacji, niezależnie od ich legalności. Organizacja ma na celu promowanie idei anarchizmu, stworzenie zorganizowanego ruchu, połączenie agitacji z działaniami bezpośrednimi, przygotowanie do rewolucji społecznej oraz ekspansję na terenie Republiki Białorusi i poza jej granicami. Akcja Rewolucyjna wykorzystuje swoją stronę internetową oraz media społecznościowe do propagowania swoich idei. Uczestnicy organizacji nie reklamują swojej przynależności do niej ani udziału w akcjach ze względu na istnienie artykułu 191 Kodeksu Karnego Republiki Białorusi, co może przyciągnąć uwagę służb specjalnych.
Za zasady działania uznają:
- bliskość więzi;
- podział obowiązków;
- równe głosowanie (jedna osoba – jeden głos);
- planowanie;
- działanie w ukryciu;
- illegalizm.
Anarchizm partyzancki
Jednym z kierunków rozwoju ideologii Akcji Rewolucyjnej, oprócz skupienia się na rewolucji społecznej i illegalizmie, jest idea „partyzanckiego anarchizmu” – praktyki mającej na celu szkolenie zorganizowanych i zdyscyplinowanych rewolucyjnych anarchistów zdolnych do działania w różnych warunkach przy użyciu różnych metod w celu promowania idei anarchistycznych. Partyzancki anarchizm obejmuje platformizm, czyli zjednoczenie anarchistów w ramach organizacji na podstawie teoretycznej i taktycznej jedności. W opisie Akcji Rewolucyjnej, partyzancki anarchizm, w przeciwieństwie do postlewicowego anarchizmu, oznacza polityczne metody walki: agitację, rekrutację nowych członków, przygotowanie teoretyczne, tworzenie struktur, działania bezpośrednie oraz przygotowanie do rewolucji społecznej.
Ważnym aspektem partyzanckiego anarchizmu jest również szkolenie wojskowe oraz badanie taktyki w kontekście konfliktów zbrojnych. Organizacja czerpała inspirację z analizy wydarzeń takich jak Euromajdan, wojna w Donbasie oraz syryjska wojna domowa.
Działania
2005–2010
Na podstawie analizy informacji z publikacji organizacji oraz mediów, można zauważyć, że członkowie Akcji Rewolucyjnej aktywnie uczestniczyli w licznych anarchistycznych akcjach ulicznych, zarówno legalnych (Czarnobylski szlak w latach 2006–2009, Marsz Społeczny), jak i nielegalnych (pochód pierwszomajowy w 2008 roku, akcja przeciwko ćwiczeniom Zachód-2009).
Dodatkowo, na swojej stronie internetowej, uczestnicy Akcji Rewolucyjnej wyrazili poparcie dla anarchistycznych ataków na instytucje państwowe i finansowe, które miały miejsce w Mińsku w latach 2009–2010: („Anarchiści zaatakowali kasyno w centrum Mińska”, „Anarchiści zaatakowali Federację Związków Zawodowych Białorusi”, „Anarchiści zaatakowali oddział Biełarusbanku”).
Jesienią 2010 roku, po ataku na ambasadę rosyjską w Mińsku, organizacja została zdemaskowana z powodu zdrady niektórych jej członków, a część działaczy została aresztowana i skazana na karę więzienia. Organizacje zajmujące się prawami człowieka uznały ich za więźniów politycznych.
2010–2015
W wyniku represji w 2010 roku, ruch anarchistyczny doznał poważnych strat. W latach 2010–2013 na stronie organizacji publikowano głównie lokalne i międzynarodowe wiadomości dotyczące kwestii społecznych i ekonomicznych, a także informacje o anarchistycznych więźniach. Od końca 2013 do początku 2014 roku w Mińsku i Homlu zorganizowano akcje symboliczne oraz kolportaż materiałów propagandowych.
Wiosną 2014 roku anarchiści rozpoczęli kampanię przeciwko organizacji Mistrzostw Świata w Hokeju na Lodzie w Republice Białorusi. Anarchiści uważali, że organizacja mistrzostw jest marnotrawstwem ze strony władz, w czasach gdy nie zwiększano płac i opóźniano ich wypłatę. W przeddzień mistrzostw wielu opozycjonistów i anarchistów zostało administracyjnie aresztowanych pod fałszywymi zarzutami. W tym czasie anarchiści zwracali również uwagę na prorosyjskie wpływy w Białorusi. W Brześciu budynek Rosyjskiego Centrum Nauki i Kultury został oblany czarną farbą.
W grudniu 2014 roku anarchiści w Mińsku zorganizowali pierwszą nielegalną pikietę od 2010 roku, w odpowiedzi na nowe podatki i pogarszającą się sytuację ekonomiczną obywateli. Anarchiści widzieli alternatywę w przekazaniu kontroli nad budżetem społeczeństwu.
2015–2017
Na początku 2015 roku ruch anarchistyczny został poddany masowym represjom ze strony białoruskich organów ścigania, co było skutkiem pikiety z końca 2014 roku i aktywizacji anarchistów. W tym czasie anarchiści po raz pierwszy od pięciu lat przeprowadzili nielegalną blokadę drogi w Mińsku, która miała miejsce w ramach solidarności z jednym z anarchistycznych więźniów, Nikolajem Dedkiem.
W 2015 roku powstał ukraiński oddział Akcji Rewolucyjnej. Członkowie AR-Białoruś potwierdzili w wywiadzie, że współpracują z aktywistami AR-Ukraina. Ukraińscy anarchiści wielokrotnie organizowali akcje solidarnościowe w pobliżu białoruskiej ambasady w Kijowie.
W latach 2015–2017 anarchiści zorganizowali kilka nielegalnych pochodów i pikiet w Brześciu, Mińsku i Baranowiczach. Regularnie prowadzone były kampanie dotyczące problemów społecznych i ekonomicznych białoruskiego społeczeństwa, takich jak podwyżki podatków, pobór wojskowy czy brutalność policji. Najaktywniejsze w tym okresie były grupy działaczy z Brześcia, Mińska i Grodna.
W tym samym czasie na stronie internetowej AR opublikowano informacje o akcji, w ramach której bombami dymnymi zaatakowano budynki Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz Komitetu Śledczego, a farbą uszkodzono billboardy z „państwową propagandą”. Jedną z głośniejszych akcji było obrzucenie farbą budynku Biełteleradyjokampanija, co aktywiści tłumaczyli jako reakcję na „ciągłe kłamstwa” emitowane przez państwowe media. Latem 2017 roku anarchiści spalili reklamę usług komorniczych w mieście Iwacewicze przy użyciu koktajli mołotowa, co doprowadziło do wszczęcia sprawy karnej i aresztowania dwóch podejrzanych.
Protesty przeciwko dekretowi nr 3
Pod koniec lutego 2017 roku wygasł termin płatności podatku przewidzianego w dekrecie nr 3 Prezydenta Republiki Białorusi, znanym jako „Dekret o pasożytach”. Dokument „O zapobieganiu zależności społecznej” wprowadził obowiązek dla obywateli, którzy nie uczestniczyli w finansowaniu wydatków publicznych lub uczestniczyli w nim rzadziej niż przez 183 dni w ciągu ostatniego roku, uiszczenia na rzecz państwa opłaty w wysokości 20 jednostek podstawowych. Podatek ten wzbudził niezadowolenie wśród obywateli Białorusi, co doprowadziło do serii protestów, w których brali udział także anarchiści. Na koniec lutego zablokowali jezdnię jednej z ulic Mińska, przechodząc z materiałami wybuchowymi i transparentem „Urzędnik to główny pasożyt”. Nie podano informacji o aresztowaniach uczestników tej akcji w mediach, jednak obecność logo organizacji i linku do jej strony internetowej sugeruje związek Akcji Rewolucyjnej z tym wydarzeniem. Już na początku roku anarchiści rozpoczęli w różnych miastach agitację pod hasłem „Urzędnik jest głównym pasożytem”, podkreślając, że obciążenie budżetu państwa wynika nie z bezrobocia, lecz z rozbudowanego aparatu administracyjnego, który został skrytykowany za swoją skuteczność.
5 marca w Brześciu odbyła się kolejna akcja protestacyjna przeciwko dekretowi nr 3, która niespodziewanie została poprowadzona przez grupę anarchistów z czarnymi transparentami. Anarchiści wygłosili kilka przemówień, umożliwiając także przemawianie innym protestującym. Następnie kolumna 1000-2000 demonstrantów, prowadzona przez anarchistów, skandując hasła, przemaszerowała ulicą Sowiecką, blokując Aleję Maszerowa. Akcja zakończyła się po krótkiej pikiecie pod budynkiem TsUM. Tego samego dnia w Brześciu w związku z tymi wydarzeniami zatrzymano 5 osób.
13 marca na stronie internetowej Akcji Rewolucyjnej oraz w jej mediach społecznościowych zaczęto rozpowszechniać wezwanie do protestów w kilku białoruskich miastach w dniach 18–19 marca. W rezultacie odbyły się akcje tylko w pięciu miastach, które zgromadziły od 200 do 500 osób. Organizacja przypisała niską frekwencję krytyce ze strony opozycyjnych mediów.
Po rozproszeniu demonstracji 25 marca w Mińsku oraz aresztowaniu wielu protestujących i anarchistów, Akcja Rewolucyjna uruchomiła projekt BandaLuki, którego celem jest gromadzenie informacji o pracownikach MSW, służb specjalnych i mediów państwowych, którzy brali udział w represjach wobec opozycji i anarchistów.
Sprzeciw wobec cenzury
Od jesieni 2016 roku strona internetowa Akcji Rewolucyjnej jest zablokowana w Rosji i na Białorusi. Później organizacja stworzyła trzy lustrzane odbicia – revbel.cc, revbel.info i revbel.net. Wszystkie zostały również zablokowane z białoruskich IP, tak jak publiczna strona i grupa na portalu VKontakte oraz projekt BandaLuki. W czerwcu 2017 roku organizacja zaprezentowała własną aplikację na Androida, umożliwiającą ominięcie blokad za pomocą Tora i VPN oraz dostęp do strony internetowej i projektu BandaLuki. Wtedy organizacja prowadziła grupę na Facebooku, kanał Telegram oraz konto na Twitterze. W latach 2015–2017 materiały agitacyjne organizacji, w tym broszury i ulotki, zostały na mocy decyzji sądu uznane za materiały ekstremistyczne w Republice Białorusi.
W listopadzie 2021 roku Ministerstwo Spraw Wewnętrznych ogłosiło Akcję Rewolucyjną formacją ekstremistyczną. Utworzenie takiej formacji lub udział w niej jest na Białorusi przestępstwem.
Przypisy
Loading ...