Akcja o Wolność Bawarii
Akcja o Wolność Bawarii (niem. Freiheitsaktion Bayern) to zbrojne wystąpienie antyhitlerowskie, które miało miejsce w Monachium pod koniec II wojny światowej.
W 1942 roku w Monachium powstała konspiracyjna organizacja antyhitlerowska znana jako Ruch o Wolność Bawarii. Jej liderem został kpt. Rupprecht Gerngroß, który podczas leczenia w okupowanej Polsce, zrezygnował z sympatii nazistowskich, zszokowany widokiem egzekucji Żydów. W owym czasie służył w oddziale tłumaczy komendantury VII Okręgu Wojskowego Wehrmachtu. Wśród kierownictwa organizacji byli także por. Leo Heuwing oraz Sonderführer Ottheinrich Leiling. Na początku 1945 roku w grupie spiskowców znajdowało się około 400 osób, zarówno wojskowych, jak i cywilów. Dążyli oni do zerwania z ideą militaryzmu oraz ogłoszenia na terenie Bawarii wolnego państwa (Freie Staat).
Do ruchu przyłączyli się m.in. mjr Günter Caracciola-Delbrück, adiutant Komisarza Rzeszy Bawarii, gen. Franza von Eppa, mjr Alois Braun z 17 Batalionu Pancernego, inspektor miejski Monachium Hans Scharrer oraz rosyjski emigrant służący w Wehrmachcie Eugen Kumming. Głównym celem spisku było namówienie wojskowych władz Bawarii do ogłoszenia wcześniejszej kapitulacji wobec zachodnich aliantów, których armie zbliżały się do regionu.
22 kwietnia 1945 roku przygotowano plan powstania. Grupy spiskowców miały za zadanie aresztować hitlerowskich dygnitarzy partyjnych, zabezpieczyć obiekty militarne przed przybyciem Amerykanów oraz przeprowadzić rozmowy w celu ustanowienia niezależnych bawarskich władz administracyjnych. 24 kwietnia, za pośrednictwem mjr A. Brauna, uzyskano potwierdzenie ze strony amerykańskiej o wsparciu dla spiskowców. Równocześnie nawiązano kontakt z konspiracyjną „Organisation 07”, założoną przez francuskich jeńców wojennych.
27 kwietnia 1945 roku spiskowcy zebrali się w Monachium. Dnia 28 kwietnia zajęli dwie stacje radiowe, gdzie kpt. R. Gerngroß wygłosił odezwę do mieszkańców miasta. Dodatkowo opanowano redakcje dwóch gazet i rozpoczęto aresztowania działaczy NSDAP. Komisarz Rzeszy Bawarii, gen. F. von Epp, przyjął dwuznaczną postawę – nie poparł ostatecznie spisku, ale też nie próbował powstrzymać jego działań. Niestety, spiskowcy nie otrzymali oczekiwanej pomocy od mieszkańców, a wojska amerykańskie nie zdążyły jeszcze dotrzeć do Monachium. W tej sytuacji Gauleiter Paul Giesler, przy wsparciu jednostek Waffen-SS, stłumił bunt, aresztując część spiskowców, którzy zostali rozstrzelani. Większość z nich, w tym kpt. R. Gerngroß, zdołała jednak uciec i schronić się do czasu kapitulacji III Rzeszy. W 1947 roku jeden z placów w Monachium przemianowano na Plaż Wolności Monachijskiej jako hołd dla uczestników buntu z 1945 roku.
Bibliografia
Ulrich Sander: Mörderisches Finale. NS-Verbrechen bei Kriegsende, 2008
Linki zewnętrzne
Przebieg Akcji o Wolność Bawarii (jęz. niemiecki)
