Akcja na okaziciela

Akcja na okaziciela to instrument, który może posiadać każda osoba, która dysponuje dokumentem akcji. W przeciwieństwie do akcji imiennych, cechą akcji na okaziciela jest brak powiązania z określoną osobą, przez co dane osobowe akcjonariusza nie są uwidocznione na dokumencie.

Zgodnie z art. 334 § 1 Kodeksu spółek handlowych, w spółce akcyjnej akcje mogą być imienne lub na okaziciela. W myśl art. 304 Kodeksu, statut spółki akcyjnej powinien precyzować wartość nominalną akcji, ich ilość oraz wskazywać, czy są one imienne, czy na okaziciela.

W przeciwieństwie do akcji imiennych, które mogą być wprowadzane w celu ograniczenia możliwości ich zbywania, akcje na okaziciela nie mogą mieć ograniczeń w zbywalności. Kodeks spółek handlowych zezwala na ograniczenia tylko w przypadku akcji imiennych. Zgodnie z art. 337 § 2, statut spółki akcyjnej może uzależnić rozporządzanie akcjami imiennymi od zgody spółki lub w inny sposób ograniczyć to prawo.

Akcje na okaziciela charakteryzują się tym, że ich zbywalność nie podlega ograniczeniom, a sprzedaż nie wymaga szczególnej formy. Ponieważ uprawnionymi do akcji na okaziciela są osoby w posiadaniu dokumentu akcji, zbywanie tych akcji następuje poprzez przeniesienie posiadania.

Kodeks spółek handlowych przewiduje kilka sytuacji, w których akcje muszą mieć charakter imienny:

Akcje uprzywilejowane: które posiadają szczególne uprawnienia w zakresie prawa głosu, dywidendy czy podziału majątku w przypadku likwidacji spółki. Z wyjątkiem akcji niemych, akcje uprzywilejowane powinny być imienne (art. 351 § 1).

Obowiązki świadczeń niepieniężnych: akcje, które są związane z obowiązkiem świadczenia określonych usług na rzecz spółki (art. 356 § 1).

Wkłady niepieniężne: akcje obejmowane w zamian za wkłady niepieniężne muszą być imienne do momentu zatwierdzenia przez walne zgromadzenie sprawozdania finansowego za rok, w którym nastąpiło pokrycie tych akcji (art. 336 § 1).

Wydanie przed wpłatą: akcje, które spółka zamierza wydać przed pełną wpłatą. W przeciwieństwie do akcji na okaziciela, dokumenty akcji imiennych mogą być wydawane przed pełną wpłatą (art. 335 § 1 i 2).

Poza wymienionymi przypadkami, akcje mogą być albo imienne, albo na okaziciela.

Dokumenty akcji na okaziciela nie mogą być wydawane przed dokonaniem pełnej wpłaty. W przypadku częściowej wpłaty, należy wydać imienne świadectwa tymczasowe (art. 335 § 1).

Zgodnie z art. 343 § 1 Kodeksu spółek handlowych, za akcjonariusza w relacji do spółki uznaje się tylko osobę wpisaną do księgi akcyjnej lub posiadacza akcji na okaziciela.

Posiadacze akcji na okaziciela mają prawo uczestniczyć w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy, pod warunkiem, że dokumenty akcji zostaną złożone w spółce co najmniej na tydzień przed datą zgromadzenia i nie zostaną odebrane przed jego zakończeniem. Zamiast akcji, można złożyć zaświadczenia potwierdzające złożenie akcji u notariusza, w banku lub firmie inwestycyjnej z siedzibą lub oddziałem w Unii Europejskiej lub w państwie będącym stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, które są wskazane w ogłoszeniu o zwołaniu walnego zgromadzenia. Zaświadczenie powinno zawierać numery dokumentów akcji oraz informację, że akcje nie będą wydane przed zakończeniem walnego zgromadzenia (art. 406 § 2).

Jeżeli ustawa lub statut spółki akcyjnej nie stanowi inaczej, akcjonariusz ma prawo żądać zamiany akcji imiennych na akcje na okaziciela lub odwrotnie (art. 334 § 2).

Akcjami na okaziciela są wszystkie akcje, które są dopuszczone do publicznego obrotu oraz notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie i na BondSpot.

Przypisy