Akcja „Burza” w Okręgu Polesie AK
Akcja „Burza” w Okręgu Polesie Armii Krajowej to część operacji wojskowej, która została zorganizowana i podjęta przez oddziały Armii Krajowej przeciwko niemieckim siłom okupacyjnym. Działo się to w końcowej fazie niemieckiej okupacji, tuż przed przybyciem Armii Czerwonej, na terytorium II Rzeczypospolitej.
Operacja ta miała miejsce w dniach od 15 do 30 lipca 1944 roku, głównie w rejonie Berezy Kartuskiej, Kobrynia, Brześcia oraz Pińska.
Planowano odtworzenie 30 Dywizji Piechoty, a oddziały partyzanckie miały być przekształcone w 82, 83 i 84 pułki piechoty. Celem tych sił było przejęcie kontroli nad terenami na północ i wschód od Brześcia. Dowództwo dywizji objął ppłk. Henryk Krajewski ps. „Leśny”, „Trzaska”. Miejscem koncentracji oddziałów wyznaczono lasy nurzeckie, w których już znajdowały się oddziały partyzanckie mające utworzyć 82 pułk piechoty pod dowództwem mjr. Stanisława Juliana Trondowskiego ps. „Grzmot”. 83 Pułk Piechoty AK formowano w Puszczy Białowieskiej. Dywizja osiągnęła liczebność około 1000 ludzi.
W dniu 17 lipca, w okolicach Adampola, zorganizowano zasadzkę na kolumnę samochodową, a pod Wyżarami toczyły się walki z Niemcami. W lasach nurzeckich współpracowano z 3 Korpusem Kawalerii gen. Pijewa, prowadząc działania bojowe pod Wilanowem. Następnie przeprowadzono rozpoznanie przepraw na Bugu w rejonie Drohiczyna. 30 lipca dowództwo 65 Armii wydało rozkaz o przebazowaniu dywizji do rejonu Hajnówki, planując włączenie jej do Armii gen. Berlinga.
Jednakże, rozkaz ten przekraczał ustalenia oraz zasady podporządkowania operacyjnego. Dowódca dywizji nie wykonał tego rozkazu i skupił swoje oddziały w rejonie Białej Podlaskiej, gdzie część dywizji została rozwiązana. Pozostała część, licząca 8 kompanii (około 1000 żołnierzy), w sierpniu wyruszyła na pomoc Warszawie. W okolicach Otwocka dywizja została otoczona przez wojska sowieckie i rozbrojona.
Przypisy
Bibliografia
Tadeusz Przyłucki: Czas Burzy w 50. rocznicę operacji „Burza”. Warszawa: Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej. Zakład poligraficzny Akcydens, 1994. ISBN 83-90-1777-0-6.