Akces w wyborach papieskich
Akces (łac. accessus) to historyczna procedura stosowana podczas wyboru papieża na konklawe. W przypadku, gdy w pisemnym głosowaniu (scrutinium) żaden z kandydatów nie uzyskał wymaganej większości 2/3, lub gdy kardynałowie pragnęli, aby dokonany wybór był jednomyślny, dopuszczano możliwość zmiany preferencji wyborczych przez głosujących kardynałów. Taka zmiana polegała na „przejściu” (accessus) na innego kandydata, zazwyczaj tego, który zdobył najwięcej głosów. Wyniki kandydata z scrutinium były sumowane z wynikami akcesu.
Do XVII wieku akces był przeprowadzany ustnie, poprzez publiczną deklarację kardynała, który mówił „accedo domino Cardinali ….”. Jednak w 1621 roku papież Grzegorz XV wprowadził zasadę, że procedura akcesu powinna być również udokumentowana na piśmie.
Charakter tej procedury wymagał podpisywania kart do głosowania, co pozwalało na weryfikację, czy elektor nie „przechodzi” na tego samego kandydata, na którego głosował w trakcie scrutinium.
Ostatni raz procedura akcesu została zastosowana podczas konklawe w 1878 roku, przy wyborze Leona XIII. Papież Pius X w 1904 roku zakazał stosowania tej metody. Ponadto, obecne regulacje zawarte w konstytucji Jana Pawła II „Universi Dominici Gregis” z 1996 roku nie przewidują jej stosowania, ponieważ jest ona sprzeczna z zasadą tajności głosowania.
Bibliografia
A. Piazzoni „Historia wyboru papieży”, Kraków 2003