Akcent przeciągły
Akcent przeciągły (cyrkumfleks, łac. circumflexus, gr. περισπωμένος / perispomenos) jest znakiem diakrytycznym, który występuje w wielu językach, takich jak: esperanto, francuski, grecki, rumuński, słowacki, portugalski, kaszubski i inne. Poza tym, cyrkumfleks znajduje zastosowanie w statystyce, gdzie zazwyczaj oznacza wynik estymacji.
Użycie
- afrykanerski – oznaczenie samogłoski o nieregularnej, niesprecyzowanej wymowie
- transliteracja bułgarska – oznaczenie szwy, którego odpowiednikiem w cyrylicy jest ъ
- czewa – ŵ oznacza spółgłoskę szczelinową dwuwargową dźwięczną [β]
- esperanto – akcent wpływa na brzmienie spółgłoski. Litery ĉ, ĝ, ĥ, ĵ i ŝ są integralną częścią alfabetu, podobnie jak polskie znaki
- francuski – może występować nad wszystkimi samogłoskami, z wyjątkiem y. Najczęściej oznacza zanik spółgłoski s lub samogłoski e, a także pomaga w rozróżnianiu znaczeń homonimów, wskazując na długą samogłoskę
- friulski, jèrriais, walijski – akcent przeciągły jest stosowany nad â, ê, î, ô i û, co oznacza długą samogłoskę
- grecki – w klasycznej grece akcent przeciągły oznacza akcentowaną samogłoskę długą, wymawianą w tonie wznosząco-opadającym. Nowogrecki nie jest językiem tonalnym, jednak z użycia akcentu przeciągłego w ortografii zrezygnowano dopiero w 1982 roku; obecnie stosuje się jedynie akcenty ostre do oznaczania samogłosków akcentowanych
- portugalski, wietnamski – akcent przeciągły nad literą zmienia jej wartość fonetyczną, co skutkuje wyższym wymawianiem danej samogłoski
- rumuński – obecnie cyrkumfleks występuje wyłącznie nad â i î, a wcześniej także nad ô i û; oznacza samogłoskę /ɨ/, a użycie â i î regulowane jest przez stosowne zasady ortograficzne
- słowacki – daszek (vokáň) zmienia literę „o” w dyftong /u̯o/
- śląski – w ślabikŏrzowym szrajbōnku (alfabecie śląskim) nad samogłoską ô oznacza nagłos (uo) występujący w niektórych wschodnich dialektach (np. Ôstŏw te ôkno ôtwarte. Ôblykej sie.)
- walijski – zaznaczenie długich samogłosek
W języku prasłowiańskim intonację cyrkumfleksalną określa się jako intonację opadającą.
W unikodzie cyrkumfleks występuje w różnych wersjach: