Akcent ostry

Akcent ostry (akut, akcent silny) to znak diakrytyczny w formie ukośnej kreski, o prostym lub lekko klinowym kształcie, wznoszącej się od lewej do prawej (np. τό). Jest używany w alfabecie łacińskim i cyrylicy wyłącznie do oznaczania akcentu oraz w alfabecie greckim, ale tylko w samogłoskach.

Przyporządkowanie fonetyczne

Samogłoski

Dla samogłosek, ten diakrytyk wskazuje na ich wydłużenie (á [aː]) lub akcent, jak w przykładzie hiszpańskich słów: ánimo [’ɑ.ni.mo] (nastrój, duch), animo [ɑˈni.mo] (witam) oraz animó [ɑ.ni.’mo] (powitał). Różna pozycja litery Á może zmieniać znaczenie wyrazu w zależności od akcentu.

Akcent ostry może wpływać na stopień otwarcia samogłoski, na przykład è [ɛ] i é [e] oraz ò [ɔ] i ó [o] w języku katalońskim i włoskim. W języku francuskim, akcent (fr. accent aigu), zapożyczony z pisowni greckiej, występuje nad literą e (np. l’été), zmieniając barwę samogłoski.

Jako oznaczenie tonu

W niektórych językach akcent ostry używany jest do oznaczania sylaby akcentowanej, wypowiadanej w intonacji wznoszącej. Termin ten pierwotnie odnosił się do klasycznej greki, gdzie akcent toniczny został w starożytności zastąpiony akcentem dynamicznym. Akcent akutowy występował także w języku prasłowiańskim.

Spółgłoski

W języku słowackim litery L i R oznaczają spółgłoski sylabotwórcze, które w pewnych przypadkach zachowują się jak samogłoski, stąd ich wydłużone formy Ĺ i Ŕ.

W języku dolnołużyckim litera Ŕ oznacza miękkie r, przykładowo w słowie cołnaŕ (dopełniacz) cołnarja – pol. czółnarz.

W polskim i białoruskim alfabecie łacińskim litery Ć [ʨ], Ń [ɲ], Ś [ɕ], Ź [ʑ] to zmiękczone odpowiedniki T (zapisywane jako C), N, S i Z.

W ukraińskim alfabecie łacińskim litery Ć, D́, Ĺ, Ń, Ś, T́, Ź to zmiękczone odpowiedniki C, D, L, N, S, T i Z.