Akbaş
Akbaş (znany także jako akbasz, w oryginale akbaş çoban köpeği) to rasa psa zaliczana do grupy molosów w typie górskim, która została wyhodowana w zachodniej Turcji jako pies pasterski. Nazwa tej rasy wywodzi się z połączenia tureckich słów ak – biały oraz baş – głowa. W Turcji psy te są określane jako çoban köpeği, co oznacza pies pasterski.
Rys historyczny
Akbaş to bardzo stara rasa o niejasnym pochodzeniu. Przodkowie tych psów przybyli do dzisiejszej Turcji razem z Grekami, którzy tworzyli kolonie w Azji Mniejszej. Obecnie akbaş występuje na zachód od Ankary, gdzie pełni rolę stróża stada owiec, chroniąc je przed wilkami i innymi drapieżnikami.
Rasa ta prawdopodobnie ma wspólne korzenie z wieloma europejskimi białymi psami pasterskimi, takimi jak węgierski kuvasz, komondor, słowacki czuwacz, włoski owczarek maremma oraz owczarek podhalański. Od lat 70. XX wieku rasa ta zyskała zainteresowanie w Stanach Zjednoczonych, gdzie okazała się skuteczna w odganianiu kojotów od stad owiec i kóz.
Klasyfikacja
Międzynarodowa Federacja Kynologiczna (FCI) nie uznaje rasy akbaş, traktując te psy jako odmianę rasy anatolian. W 1998 roku rasa została zarejestrowana w United Kennel Club, gdzie została zaliczona do Guardian Dog Group.
Wygląd
Budowa akbasha łączy cechy molosa i charta. To wysoki, długonogi i muskularny pies o imponującej wielkości, która świadczy o jego sile. Długość ciała jest nieznacznie większa od wysokości w kłębie. Głowa jest szeroka, a klatka piersiowa głęboka. Psy tej rasy są zazwyczaj wyższe i masywniejsze od suk.
Szata i umaszczenie
Futro akbasha ma zazwyczaj kolor biały, czasami z kremowym nalotem. Sierść jest gęsta, dwuwarstwowa, z miękkim podszyciem, a włos średniej długości – prosty lub lekko falujący. Odmiana krótkowłosa jest niezwykle rzadko spotykana.
Zachowanie i charakter
Akbaş jest odważnym i niezależnym obrońcą zwierząt hodowlanych. Jest szybki i zwinny, potrafi bronić stada nawet przed niedźwiedziem. W sytuacjach zagrożenia może wykazywać nieobliczalne i niebezpieczne zachowanie. Posiada silnie rozwinięty instynkt terytorialny. Jako towarzysz domowy jest wierny i łagodny, akceptuje dzieci oraz inne zwierzęta domowe, ale pozostaje powściągliwy i podejrzliwy wobec obcych.
Użytkowość
W swojej ojczyźnie akbaş jest głównie wykorzystywany jako pies stróżująco-obronny.
Zdrowie i pielęgnacja
Akbaş wymaga ciągłego zajęcia i nie nadaje się do życia w warunkach miejskich. Jest bardzo odporny na niekorzystne warunki klimatyczne, rzadko choruje i ma niewielkie wymagania bytowe.
Prawo
W Polsce rasa akbaş została ujęta w wykazie ras psów uznawanych za agresywne.