Akamas (półwysep)

Półwysep Akamas

Półwysep Akamas to europejski półwysep o powierzchni 230 km², zlokalizowany w północno-zachodniej części Cypru, otoczony wodami Morza Śródziemnego.

Historia

Obszar półwyspu był wykorzystywany jako brytyjski poligon artyleryjski z pewnym stopniem autonomii, a wojsko opuściło go w 1999 roku. W małych miejscowościach na tym terenie mieszkała głównie ludność turecka, która po inwazji Turcji na Cypr przeniosła się do części zajętej przez Turków. Greków było mniej, a wielu z nich wyprowadziło się do miast lub emigrowało. Obecność wojskowa oraz niewielka penetracja turystyczna przyczyniły się do zachowania naturalnego stanu środowiska.

W latach 1993 i 1995 powstały dwie części raportu Banku Światowego i Unii Europejskiej zatytułowanego „Conservation Management Plan”. Plan ten przewidywał różne formy ochrony przyrody dla półwyspu, w tym wydzielenie obszaru o powierzchni 87 km² jako odpowiednika rezerwatu ścisłego.

Geologia i przyroda

Półwysep ma kształt trójkąta, który zajmuje jedno z pasm gór Trodos. Jego podłoże to silnie erodowane wapienie o wysokości wynoszącej w centralnej części 350–400 m n.p.m., z najwyższym szczytem osiągającym 428 m n.p.m. (nieużywana kopalnia magnezu). Skaliste wybrzeża charakteryzują się klifami, szczególnie stromo opadającymi od północnego wschodu. W centrum półwyspu znajdują się zbiorowiska śródziemnomorskich krzewów kolczastych oraz roślin zielnych. Na północnym zachodzie i południu występują zagajniki z pinią i makią (dawniej pokryte lasami), z dominującym jałowcem. Krajobraz urozmaicają pojedyncze drzewa, a większe skupiska roślinności występują w pobliżu nielicznych źródeł, strumieni oraz w parowach i jarach. Spotkać tu można m.in. cyprysy, storczyki i chruścinę jagodną.

Na półwyspie zidentyfikowano 120 gatunków ptaków, w tym sępa oraz orła południowego, który gniazduje na wyspie. W okresie migracji można tu spotkać bociany, czaple i żurawie. Odnotowano także szesnaście gatunków motyli, liczne węże oraz dwadzieścia gatunków innych gadów, w tym kameleona pospolitego oraz żółwie morskie.

Ochrona

Pomimo wysokiej wartości przyrodniczej półwyspu, dotychczas nie podjęto żadnych działań w celu jego kompleksowej ochrony. Wprowadza się tu polowania, a częściowo wydawane są pozwolenia na inwestycje budowlane. W 2000 roku Cypryjska Rada Ministrów, pod wpływem lobbystów, rozszerzyła lokalną strefę zagospodarowania turystycznego, umożliwiając rozwój ośrodków rekreacyjnych. Ruch na rzecz Ekologii i Środowiska (gr. Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών) postulował utworzenie form ochrony przyrody na tym obszarze. Niestety, teren półwyspu wciąż ulega degradacji, a tradycyjne uprawy (takie jak cytryny i oliwki) są porzucane, co prowadzi do opustoszenia gospodarstw rolnych. Zwiększająca się presja urbanizacyjna stwarza problemy związane z niszczeniem zabytków oraz miejsc o dużej wartości kulturowej.

Turystyka

Na terenie półwyspu, głównie na wschodzie, wytyczono kilka szlaków turystycznych, w tym szlak Afrodyty oraz Smiyiés. Dodatkowo przebiega przez niego europejski długodystansowy szlak E4, a zwiedzanie zaleca się prowadzić samochodami terenowymi.

Galeria

Zobacz też

Moutti tis Sotiras (szczyt na półwyspie)

Przypisy