Akademickie Centrum Kultury i Mediów UMCS Chatka Żaka
Akademickie Centrum Kultury i Mediów UMCS Chatka Żaka w Lublinie zostało założone w 1965 roku przy Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej.
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie jest jednym z nielicznych uniwersytetów w Polsce, który dysponuje własnym Akademickim Centrum Kultury. To wyjątkowe miejsce z bogatą tradycją oferuje studentom znakomite warunki do rozwoju naukowego, a przede wszystkim umożliwia aktywne uczestnictwo w kulturze akademickiej, zarówno poprzez jej odbiór, jak i wpływanie na jej kształt.
Działalność ACKiM UMCS Chatka Żaka obejmuje sześć linii programowych: ruch, dźwięk, kadr, słowo, lifestyle oraz visual art. W ramach tych linii organizowane są różnorodne wydarzenia, takie jak seanse filmowe z komentarzem znanych postaci ze świata kina, wernisaże, spektakle grup studenckich, cyrkowe przedstawienia, koncerty największych gwiazd, a także flagowe festiwale, w tym kultowe Mikołajki Folkowe i Bakcynalia. Oferowane są również młodsze formaty, takie jak Przez Świat. Spotkania z podróżą oraz Inny Wymiar. Wznowiono także festiwale z tradycją, jak Studencka Wiosna Teatralna. Dzięki zespołowi Orkiestra św. Mikołaja oraz wydawanemu periodykowi Pismo Folkowe (wcześniej znane jako Gadki z Chatki), ACKiM stało się silnym ośrodkiem muzyki folkowej w Polsce.
Celem działalności Akademickiego Centrum Kultury i Mediów UMCS Chatka Żaka jest integracja intelektualno-kulturalna środowiska akademickiego oraz stworzenie przestrzeni do realizacji projektów artystycznych.
Jednym z kluczowych założeń funkcjonowania ACKiM UMCS Chatka Żaka jest wspieranie działalności kulturalnej, między innymi poprzez opiekę nad twórcami i animatorami kultury poszukującymi możliwości realizacji swoich pomysłów. Najlepsze z tych inicjatyw mogą liczyć na wsparcie Chatki Żaka, które obejmuje dofinansowanie projektów, promocję medialną oraz pełne zaplecze techniczne i lokalowe.
W ramach ACKiM UMCS Chatka Żaka działają:
- Akademickie Radio Centrum
- Telewizja Akademicka – TV UMCS
- Dyskusyjny Klub Filmowy „Bariera”
- Chór Akademicki UMCS im. Jadwigi Czerwińskiej
- Zespół Tańca Ludowego UMCS im. Stanisława Leszczyńskiego
- Teatr Tańca zMYsł
- Teatr Imperialny
- Teatr Fatum
- Grupa Teatralna Barter
- Zespół „W Rytmie Chatki”
Historia ACKiM UMCS Chatka Żaka
Jednym z projektów związanych z rozbudową Miasteczka Akademickiego w Lublinie była budowa Domu Społeczno-Usługowego.
Obiekt w stylu modernistycznym został zaprojektowany przez Krystynę Różyską z krakowskiego Przedsiębiorstwa Projektowania MIASTOPROJEKT w latach 1958-1960. Został zlokalizowany w pobliżu domów akademickich, przy głównym ciągu komunikacyjnym łączącym akademiki z budynkami wydziałowymi. Umieszczenie głównego wejścia od strony północnej zapewniło łatwy dostęp do placówki zarówno od akademików, jak i w drodze powrotnej z zajęć. Dzięki temu Dom Społeczno-Usługowy zawsze był „po drodze”.
Zgodnie z zamierzeniami pomysłodawców, nowy obiekt miał pełnić funkcje stołówki studenckiej, teatru z widownią oraz pomieszczeń dla samorządu i organizacji młodzieżowych. Budynek był oddawany do użytku w kilku etapach, z częścią stołówkową oddaną w styczniu 1962 roku.
W październiku 1962 roku ukończono kolejną część placówki, która obejmowała pomieszczenia administracyjno-usługowe. Na tym etapie Rada Okręgowa Związku Studentów Polskich ogłosiła konkurs na nazwę placówki, z terminem nadsyłania propozycji ustalonym na 1 listopada tego samego roku. Spośród nadesłanych prac, uwagę jurorów przykuła nazwa „Chatka Żaka”, która wygrała w ostatecznym głosowaniu.
Uroczystość nadania wyłonionej w konkursie nazwy „Chatka Żaka” miała miejsce w sobotę 9 marca 1963 roku, w obecności władz Uniwersytetu. W dniu 20-lecia Uczelni, 23 października 1964 roku, oddano do użytku ostatnią część obiektu – salę kinowo-estradową, mogącą pomieścić ponad 400 widzów. Od 1965 roku budynek pełnił oficjalnie funkcję Akademickiego Centrum Kultury.
W 2018 roku rozpoczął się remont budynku. Wyremontowano elewację oraz część budynku niegdyś zajmowaną przez stołówkę, a później przez klub muzyczny, gdzie obecnie znajduje się Mała Sala Widowiskowa, Zespół Studia Telewizyjnego oraz Akademickie Radio Centrum. 23 września 2020 roku, po ponad dwóch latach remontu, miała miejsce uroczystość odbioru budynku Akademickiego Centrum Kultury UMCS – Chatki Żaka. W wydarzeniu uczestniczyli przedstawiciele władz UMCS oraz społeczności akademickiej, a także mieszkańcy Lublina i województwa. Podczas uroczystości odbył się koncert Natalii Wilk i Tomasza Momota.